Encyklopedja Kościelna/Abdiasz babyloński
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom I) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Abdiasz, Abdias, zmyślony autor apokryficznych Dziejów Apostolskich (Acta Apost., sive Historia Certaminis Apostolici, albo Hist. Apostolicae libri X). Z tego, co niby on sam o sobie (lib. VI) i co mniemany Juljusz Afrykański (w przedmowie) o nim mówi, wypadałoby, że A. żył za czasów Chrystusa, że z Apostołami: Szymonem i Judą był w Persji i tam poświęcony na pierwszego biskupa babilońskiego. Menologium (ob.) zaś greckie pod d. 5 Wrześ. mówi: „Abdiasza męczennika walka (t. j. męczeństwo). Abdiasz męczennik, rodem z Persji, wyznania chrześcijańskiego, gdy wszelkich sił dokładał, aby jak największą liczbę pociągnąć do czci Zbawiciela naszego Jezusa Chrystusa, przez książęcia magów pojmany został. Ten mu rozkazał wyprzysiądz się Chrystusa, a pokłonić się słońcu i księżycowi, bogom pogańskim; czém brzydząc się Abdiasz, kijmi z drzewa granatowego od rana do południa na żywocie i lędźwiach bity jest. Ztąd na pół żywy przez podlatujących oprawców do swego domu zaniesiony, wnet umiera, zachowując aż do ostatniego tchu najwyższe wesele ducha, że za godnego uznany został, wylać krew i życie swoje dla imienia Chrystusowego. Ciało jego chrześcijanie do grobu złożyli“ (ap. Ughelli, Italia sacra, t. VI. s. 1061). Lubo więc Abdiasz był osobą rzeczywistą, jednak nie ma śladu, aby był uczniem Chrystusa, lub współczesnym z Apostołami. Miał ów Abdiasz napisać wspomnione Dzieje Ap. po hebrajsku, zkąd uczeń jego Eutropiusz przełożył je na grecki, a Juljusz Afrykański na łacinę. Tak mówi przedmowa, przez tego ostatniego niby napisana. Lecz pominąwszy, że żadnego dzieła Abdiasza nie znał ani Euzebjusz, ani św. Hieronim, ani żaden z dawniejszych historyków, sam autor Historiae Certaminis Ap. zdradza wiek późniejszy, gdy powołuje się, l. VI. c. 4., na Hegezyppa (Commentarior. lib. V.), żyjącego prawie w 130 lat po Wniebowstąpieniu Chrystusa: Juljusz zaś Afrykański pisał tylko po grecku, jak wiadomo z Euzebjusza i innych. Mieści się w owém dziele wiele bajek, nawet niedorzecznych, obok wyjątków z ksiąg N. Testamentu. Wspomina o tych Dziejach dopiero Jakób de Voragine (XIII w.). Pierwszy raz wydał je Wolfgang Lazius (Basileae, 1551.) z rękopismu, który miał być pisany w IX wieku; potém kilkakrotnie przedrukowywany, już osobno (Paris, 1560; Coloniae, 1566. 1569. 1576 i t. d.), już w innych dziełach (ap. Fabricium Codex Apocryphus Novi Test. Hambur. 1073. str. 402—742). X. W. K.
