Encyklopedja Kościelna/Anastazy cesarz

<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom I)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1873
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Artykuł w Wikipedii Artykuł w Wikipedii

Anastazy, cesarz bizantyński, r. 491 ożenił się z Arjadną, wdową swego poprzednika, cesarza Zenona, i tym sposobem osiadł na tronie. Wprawdzie w następnym roku Longin, brat Zenona, podniósł bunt, ale Anastazy zdołał się utrzymać przeciw niemu, równie jak i przeciw Teodorykowi, królowi Ostrogotów, a następnie przeciw Persom, z którymi zawarł traktat pokoju. Chciwość i kacerstwo splamiły jego rządy i imię. Nie spełnił słusznego żądania Papieża (Anastatego II), ażeby imię exkomunikowanego Akacjusza patrjarchy wykreślone zostało z ksiąg kościelnych. Fałszywą bowiem kierując się polityką, cesarz spodziewał się większą uzyskać niezależność dawaniem opieki kacerzom: pobłażał więc im, a prawowiernych uciskał. Kara nastąpiła niebawem. Z powodu kacerskiego patrjarchy Macedonjusza, wybuchło silne powstanie w Konstantynopolu. Cesarz bowiem przyobiecał utrzymać w sile postanowienia chalcedońskie, żądał jednak za to, ażeby każdy biskup, nim otrzyma zatwierdzenie, podpisał Henotikon jego poprzednika. Usunął nawet wielu biskupów, zgłaszających się do Papieża Symmacha, o przywrócenie jedności Kościoła i o poparcie. Pobudkę do powstania dali szczególnie monofizyci: Ksenajas, biskup hierapolitański i mnich Severus, intrygujący przed cesarzem i ciemiężący katolików. Gdy wreszcie wprowadzili do Konstantynopola monofizystowski dodatek Piotra Fullo do Triasgionu: „który umarłeś za nas,“ wybuchło powstanie, a cesarz, w trudnych okolicznościach, okazywał niby chęć pogodzenia się z Rzymem. Zawiązał nawet układy z Papieżem, aby zyskać na czasie, a umysły w inny sposób zaspokoić. R. 514 przywódca Gotów, Witaljan, zagroził Konstantynopolowi, niosąc opiekę prawowiernym. Ale Anastazy, jak często już dawniej tak i teraz, pozornemi ustępstwami i złotem, wsparł swój tron chwiejący. Prawdopodobnie Anastazy umarł 515 roku.