Encyklopedja Kościelna/Axiomat
<<< Dane tekstu >>> | |
Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom I) |
Redaktor | Michał Nowodworski |
Data wyd. | 1873 |
Druk | Czerwiński i Spółka |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
Axiomat. Wyraz ten oznaczał pierwotnie u matematyków pewnik, t. j. zdanie oczywiście prawdziwe i służące za podstawę ich dowodzenia. Arystoteles rozszerzył znaczenie tego wyrazu (Analyt. Par. l. 1 c. 2) do wszelkich zasad w ogóle, niepotrzebujących dowodzenia, a służących za podstawę wszystkich nauk. U stoików, axiomat oznaczał wszelkie zdanie powszechne; w znaczeniu tém używał go i Bakon. Scholastycy, a za nimi szkoła kartezjańska, wrócili temu wyrazowi znaczenie arystotelesowe, (u scholastyków axiomaty nazywają się, już to dignitates, już principia communia). Kant, w swoim podziale zasad, axiomatami nazywa zasady, służące za podstawę matematyce. Zazwyczaj też teraz axiomaty filozoficzne nazywają się zasadami, o ich więc znaczeniu i podziale ob. Zasada. N.