Encyklopedja Kościelna/Bigamja
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom II) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Bigamja (dwużeństwo) jest małżeństwo osoby, która zostaje w drugim związku małżeńskim, albo też która w takim związku wprzód zostawała: w pierwszym razie zowie się bigamja jednoczesna, w drugim kolejna. Pierwsza nazywana jeszcze polygamją (wielożeństwem), przeciwi się istocie małżeństwa i dla tego wyraźnie potępił ją Chrystus, Mt. 19, 3—9; zakazuje jej prawo Boże, Conc. Trid. sess. 24 can. 2 de Sacr. matr. Małżeński tedy związek już zawarty, jest stanowczą przeszkodą do zawarcia drugiego małżeństwa (impedimentum ligaminis). Wszędzie też w świecie chrześcijańskim jednoczesna bigamja uważana jest za występek kryminalny i surowo bywa karana. Dawniej karano ją śmiercią w Niemczech i Francji. Dzisiejszy nasz kodeks karny karze ją rotami aresztanckiemi, pozbawieniem praw i osiedleniem na Syberji (art. 1047). Bigamja kolejna jest w sobie rzeczą godziwą, uważaną jest wszelako za pewną niedoskonałość i dla tego stanowi irregularitatem, t. j. wyłącza od przyjęcia święceń kapłańskich, ponieważ Kościół od pragnących się oddać służbie Bożej wymaga wyższego stopnia doskonałości. Bigamja, jako przeszkoda do przyjęcia kapłaństwa i spełniania jego funkcji, jest trojaka: rzeczywista (vera), prawna (interpretativa) i przez podobieństwo (similitudinaria), pierwsza jest bigamją kolejną; druga, choć rzeczywiście bigamją nie jest, za taką się uważa z tłumaczenia prawa, a mianowicie, gdy kto za żonę wziął nie pannę lecz wdowę; trzecia zaś, gdy kto żeni się, choć związany był ślubem czystości. Wszystkie te rodzaje bigamji pociągają za sobą wyłączenie od święceń kapłańskich, jeżeli nie ma dyspensy papiezkiej. N.
