Encyklopedja Kościelna/Bona Jan
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom II) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Bona Jan, kardynał, ur. 12 Paźd. 1609 r. w Mondovi, w Piemoncie, ze starożytnej familji francuzkiej. Przeznaczony do służby wojskowej, odebrał odpowiednie wychowanie; idąc jednak za głosem powołania, w 15-tym roku wstąpił do zgromadzenia reformowanych cystersów, w którém został przeorem, opatem, a wreszcie jenerałem w 1651. Z pokory odmówił przyjęcia honorów, jakiemi Papież Aleksander VII chciał go zaszczycić. Sprawował wyższe obowiązki w Kościele, jak konsultora w kongregacji indexu, kwalifikatora w inkwizycji; kardynałem mianowany r. 1669. Odznaczał się nauką, pobożnością i prawością charakteru. Po śmierci Klemensa IX wielu miało nadzieję, że zostanie Papieżem, co dało okazję do złośliwego konceptu: Papa Bona byłby solecyzm. Na co ks. Daugiers odpowiedział epigrammatem:
Jako historyk dostarczył ważnych dokumentów do Spicilegium d’Achery’ego i do Acta Sanctorum, przykładał się do wydania dzieł ojców Kościoła. Na polu liturgiki ważne są jego dzieła: Tractatus historicus, symbolicus, asceticus de divina psalmodia i Rerum liturgicarum libri II cum disq. de pane azymo et ferme ntato. W dziełach tych, obok gruntowności, zaleca się prostotą wykładu: równie umiał uniknąć drobiazgowości i suchości średniowiecznej, jak płytkości późniejszych pisarzy. Jako autor ascetyczny wsławił się wydaniem traktatów: I Manuductio ad coelum; II De principiis vitae christ. III Via compendii ad Deum per motus anagogicos et preces jaculatorias. Dwa szczególniej z wymienionych pism, odznaczające się czystością formy, były tłumaczone na różne języki. Kompletne wydanie dzieł Bony wyszło w Turynie, 1747—53, w 6 v., z życiorysem autora. (Mast.) W. F.
