Encyklopedja Kościelna/Bresciani Antoni
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom II) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Bresciani Antoni, ur. w Ala (Tyrol włoski) 24 Lipca 1798 r. Wstąpił do zakonu jezuitów w Rzymie 1824 r. Można jego rodzina tyle robiła starań, aby go z klasztoru wydobyć, że dopiero sam cesarz austr. Franciszek I musiał swoim reskryptem przeciąć stawiane młodzieńcowi przeszkody. Był nauczycielem w Turynie, Genui, Modenie i w Propagandzie rzymskiej. Roku 1835, opatrując zarażonych tyfusem i cholerą, nabawił się choroby, na którą cierpiał wiele przez trzy lata. Wówczas to napisał moralne dla młodzieży dzieła: 1. „Sztuka ustawicznej radości“ (L’arte di goder sempre, Roma 1836). 2. „Napomnienia Tionidesa“ (Ammonimenti di Tionide, Modena 1838; wychodziły także p. t. Mezzi per conservare il frutto delia buona educazione ricevuta in collegio, Roma 1838), których dalszym ciągiem są: 3. „Rady dla zamyślających o małżeństwie“ (Avvisi a chi vuol pigliar moglie, Modena 1839). Imię Tionidesa Nemezjana sam autor nosił jako członek akademji de’Arcadi. 4. „Listy o Tyrolu niemieckim“ (Sopra il Tirolo tedesco etc. lettere descrittive, Parma 1840, Modena eod. an.). 5. „Próba niektórych głosów toskańskich“ (Saggio d’alcune voci toscane d’arti, mestieri e cose domestiche, Modena 1839, przedrukowane w Scelta di elegantissimi autori t. IX). 6. „Żywot młodzieńca egipskiego Abulkera Bisziara“ (Vita del giovane egiziano Abulcher Bisciarah, Roma 1838) i kilku innych wychowańców Propagandy (Vita del.... Bisciarah. Biographia di Reginaldo Mac-Isaac, di Nicolo Maticola Ballovich, e di Gio. Artarian, Torino 1840). 7. „Ćwiczenia duchowne,“ przekład z Bellecjusza (Esercizii spirituali secondo il metodo di S. Ignazio Loiola, Torino 1842). W czasie rewolucji r. 1848 i 1849 ukrywał się w Rzymie, w domu s. Hieronima delia Carita, zupełnie oddany nauce. Tam napisał 8. 2 tomy „O wyspie Sardynji.“ (Dei costumi nel’isola di Sardegna, comparati con quelli degli antichissimi vopoli orientali, Napoli 1850), które uważał za najlepszą swoję pracę. R. 1850 powołany do Neapolu, do redakcji pisma perjodycznego Civilta cattolica, pisywał aż do 1862 r. powieści, które imię jego rozniosły po świecie katolickim. Dokuczały mu wówczas wielkie cierpienia ciała, ale duchem tak panował nad sobą, że wśród kurczów, dręczących go dzień i noc, napisał najpiękniejsze i najweselsze rozdziały w powieściach: 9. „Żyd z Werony“ (L’ébreo di Verona, najprzód w Civiltà catt., potém osobno, Bologna 1851; edycja przerobiona przez autora, Roma 1852, 2 vol.) i 10. „Rzeczpospolita rzymska“ (La Republica romana, Ferrara 1853), w których opisuje knowania rewolucjonistów włoskich z lat 1846—1849. Uzupełnieniem tych dwóch dzieł jest 11. Lionelo, o delle Sociétà sécrete (Napoli 1826, 2 vol.). Około tegoż czasu napisał bardzo zajmujące opowiadania, na tle historycznem osnute: 12. Ubaldo ed Irene, racconti storici dal 1790 al 1814 (Roma 1853—1856, 2 vol.). 13. Lorenzo, o il conscritto, racconto ligure dal 1810 al 1814 (Napoli 1857, 2 vol.). 14. La comtessa Matilda di Canozza e Jolanda di Groninga (Milano 1858). 15. Don Giovanni, ossia il benefattore occulto, wraz z djalogami o nowoczesnym poganizmie we Włoszech, z wypadków r. 1849—1856 (Napoli 1857, 2 v.). 16. Edmondo, o dei costumi del popolo romano (Milano 1860). 17. “Dom z lodu“ (La casa di ghiaccio, o il cacciatore di Vincennes, 2 ed. Milano 1864). Kiedy 1861 zaczynał pisać powieść „Olderyk czyli zuaw papiezki“ (Olderico ovvero il Zuavo Pontificio, racconto del 1860, Rzym 1862, 2 t.), sądził, że jej nie skończy, tak był osłabiony. Ale jako bojownik świętej sprawy chciał umrzeć na wyłomie, i dla tego, po ukończeniu Olderyka, zabrał się do nowej powieści „Obrona Ankony“ (Difesa d’Ancona). Musiano go gwałtem powstrzymać od pisania, bo pisał prawie konając; z tej powieści, wstęp tylko napisany. Um. bogobojnie 14 Marca 1862 r. Znakomity ten pisarz był wielkiej świątobliwości kapłanem. W ostatnich latach życia lubił szczególniej przestawać z najuboższymi ludźmi i był ojcem duchownym wyrzutków społeczeństwa. Bóg zadziwiające przezeń działał nawrócenia. Zdobycze duchowe, jakie czynił, odkrywały mu tajemnice sekty, spiskującej na obalenie chrześcjańskiego porządku świata. Lud zarzucił kwiatami mary, na których spoczywały jego zwłoki; musiano je zamknąć, bo wierni odcinali kawałki sukni. Dilectus Deo et hominibus, prawdziwy wzór powieściopisarza katolickiego. Prawie wszystkie jego dzieła liczą po kilka, lub kilkanaście wydań, nietylko we włoskim języku, ale też i w przekładach niemiec., franc., angiel., holender. Ob. Der. kathol. Tendenzroman in Italien, prelekcja halskiego professora Kar. Witte, miana w Berlinie 21 Stycznia 1854 roku (Halle t. r.). Życiorys Br. w Civilta cattol. 1862 (ser. V t. 2 s. 68...); w Opuscoli religiosi letterari e morali przez B. Veratti, Modena 1862; w Précis historiques 1862 s. 537... De Backer, Biblioth. des écriv. d. l. comp. de J. 2 ed. N.
