Encyklopedja Kościelna/Calepinus Ambroży
<<< Dane tekstu >>> | |
Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom III) |
Redaktor | Michał Nowodworski |
Data wyd. | 1874 |
Druk | Czerwiński i Spółka |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
Calepinus Ambroży, ur. w Calepio, mieście włoskiém, augustjanin, † 1510 v. 1511 r. w klasztorze w Bergamo, mając lat przeszło 80. Najwięcej mu sławy zjednał Słownik łaciński (Dictionarium linguae latinae), bardzo często do XVIII w. przedrukowywany. Pierwsze wydanie (tylko po łacinie) Venet. 1502, drugie 1509 fol. Sami Aldowie (drukarze weneccy) między r. 1542 a 1592 blisko 20 razy go przedrukowywali (Renourd, Annales de l’imprimerie des Alde). Następne wydania coraz więcej się pomnażały i do niepoznania zmieniały; imię jednak pierwszego autora nosiły, a nawet, przez skrócenie Kalepin’ami je nazywano (Calepinus septem linguarum, C. decem lingg., C. undecim lingg.). W Kalepinach tych są i polskie wyrazy, lubo często do niepoznania przekręcone. Przerabiali Kalepina: Badius Ascensius (Paris. 1510), Jacobus Montanus (Paris 1539, dodał greckie wyrazy), Konrad Gesner (Basil. 1578, dodał Onomasticon viror. locor. et rer.), Basilius Faber (p. t. Thesaurus lat. linguae), Jacobus Facciolati (Patav. 1718), Passeratus i inni (Ob. Henr. Böckleri, Bibliogr. crit. s. 26). Oprócz Słownika, napisał Kalepin Vitam B. Joannis Boni († 1249) eremitae ord. S. Augustini lib. III, ap. Bolland. Acta ss. 22 Octobr. Cf. De Backer, Biblioth. des ecriv. d. l. comp. de J. 2 ed.; art. Cerda. Christop. Sandius w Biblioth. Anti-Trinitarior. s. 82 nadmienia, że Piotr Maczyński (Mączyński), szlachcic polski, wytłumaczył Kalepina na język polski. Cf. Wiszniewski, Hist. lit. pol. VI 137. X. W. K.