Encyklopedja Kościelna/Corrodi Henryk

<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom III)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1874
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Corrodi Henryk, ur. 31 Lip. 1752 w Zurichu, był synem tamtejszego kaznodziei i, jako jeden z najznakomitszych uczniów Semlera (ob.), zyskał sobie sławę między racjonaiistowskimi, protestanckimi teologami zeszłego wieku. Za młodych lat, wątłość i niekształtność ciała, wielka nieśmiałość, ubóstwo rodziny, przesadny pietyzm ojca, a w skutek tego zbyt surowe pietystyczne wychowanie, tak gnębiąco na niego wpływały, że trudno było dostrzedz śladu tych zdolności, jakie okazał później. Już między 18 a 20 rokiem życia napisał kilku rozpraw filozoficzno-teologicznych, będących w zupełnej sprzeczności z pietystycznemi zasadami jego ojca. W tych swoich początkowych pracach usiłował mianowicie filozofię Leibnica i Wolfa zastosować do teologji, i według tych zasad najważniejsze kwestje teologiczne roztrzygał. Na racjonalistycznych opierając się podstawach, odrzucał naukę o Trójcy, o osobowości Ducha ś., o stworzeniu z niczego, o zadosyć uczynieniu Chrystusa, o wieczności kary piekielnej. R. 1775 dano mu urząd kaznodziei i wsparcie, dla dalszych studjów na zagranicznych uniwersytetach. Po powrocie do ojczyzny, zajmował się przez czas jakiś dawaniem prywatnych lekcji; 1786 roku otrzymał katedrę moralności i prawa natury; um. 14 Wrześ. 1793 r. Autorskie jego prace są dość liczne, ale wyszły po większej części bezimiennie i prawie wszystkie stanowią małych rozmiarów traktaty. Najznaczniejsze są: Kritische Geschichte des Chiliasmus, Frankf. 1781—83; Versuch einer Beleuchtung der Geschichte des jüdischen u. christlichen Bibelcanons, 2 t. Halla 1792, i czasopismo przezeń redagowane: Beiträge zur Beförderung des vernünftigen Denkens in der Religion, od 1780—793. Mniejszej wartości są: Die Vertheidigung der Glückseligkeitslehre von Steinbart gegen Lavater, mit einer Vorrede von Semler, Halle 1780; filozoficzne rozprawy wydane w Winterthur 1786—91, i inne. W jakim duchu w tych pismach starał się rozwiązywać właściwe kwestje, łatwo pojąć z wskazanego wyżej głównego jego kierunku filozoficznego i teologicznego. Styl jego był ciężki i dla tego prace jego z mniejszym przyjmowali racjonaliści oklaskiem, niż się tego spodziewać można było.