Encyklopedja Kościelna/Coyer Gabrjel Franciszek
<<< Dane tekstu >>> | |
Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom III) |
Redaktor | Michał Nowodworski |
Data wyd. | 1874 |
Druk | Czerwiński i Spółka |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
Coyer (czyt. Koaje) Gabrjel Franciszek, ur. w Baume-les-Dames, w Franche-Comté, r. 1707, wstąpił do jezuitów, ale niedługo wyszedł z zakonu, udał się ok. 1751 do Paryża, był czas jakiś w Nancy na dworze króla Stanisława Leszczyńskiego, um. w Paryżu 20 Lipca 1782 r. Coyer miał umysł lekki, hołdujący ówczesnym pojęciom filozoficznym, był jednym z księży, których liczniejsze pojawianie się w jakiém społeczeństwie jest zapowiedzią nieochybnych klęsk dla takiego społeczeństwa. Jego Bagatelles morales, które z początku miały wielkie powodzenie, były rzeczywiście bagatelami niekiedy wcale niemoralnemi. Dzieło jego o kaznodziejstwie (De la prédication), napisane deklamacyjno-ironicznie, niegodne jest kapłana. Plan d’education publique, 1770, jest niezręczném naśladowaniem Emila Rousseau’a. Do poważniejszych prac jego zalicza się Histoire de Jean Sobieski, 1761 8 t. in-12, do której napisania zachęcił go w Nancy Józef Jędrzej Załuski, bp kijowski, dając mu ze swej bibljoteki odpowiednie pomoce. Rzecz napisana potoczysto, mile się czyta, ale nie wielkiej wartości historycznej; tłumaczona wszakże na niemiecki 1792 i rosyjski 1770. Tłumaczenie polskie tej historji, przez niewiadomego pisarza, dokonane w końcu zeszłego wieku, wydał Wład. Syrokomla r. 1852, nakładem T. Glücksberga, Wilno 2 t.