<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom III)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1874
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Credo (Wierzę), tak się nazywają dwa Składy (ob.) wiary: apostolski i konstantynopolitański, gdyż oba zaczynają się od słowa Credo. Pierwszy odmawia się w pacierzu codziennym i w kanonicznych, drugi we Mszy Ś. Dziś, wedle obrządku rzymskiego, Credo we Mszy odmawia się, lub intonuje przez celebransa zaraz po Ewangelji, a jeśli jest kazanie, to po kazaniu, wedle rubryki Mszału, przepisu Caeremoniale Episc. i dekretu S. R. C. [1]). Śpiewanie credo po kazaniu jest stosowniejsze i dla tego że u Hebreów był zwyczaj po przeczytaniu wyjątku z Pisma ś. mieć mowę do ludu, i ś. Justyn M. w apologji mówi, że po Ewangelji miewano homilje, albo przemówienia, a credo rozpoczynało Mszę wiernych (Missa fidelium); credo więc po kazaniu byłoby niejaką pieczęcią i przytwierdzeniem nauki ewangelicznej. Jednakże indziej je odmawiają przed samą prefacją, indziej aż przed modlitwą pańską, stosownie do rytu. Poczęte śpiewem przez celebransa, powinno być kończone całkowicie przez śpiewające chóry, nie zaś przerwami z organem (Caerem. Ep. l. I c. 28) Podczas śpiewanego credo, na Incarnatus, celebrans, jeśli jest przy ołtarzu, zawsze, a jeśli in sede, tylko w dzień Zwiastowania i na trzech Mszach Bożego Narodzenia klęka na oba kolana na podnóżku ołtarza, i z nachyloną głęboko głową czci tajemnicę przez te słowa przypominaną; kiedy sam tylko czyta, klęka przy ołtarzu bez nachylania się. W jakich się Mszach mówi credo, wyjaśnia rubryka Mszału de symbolo; liturgiści wymyślili skrócenie DA credit, MUC non credit, t. j. okrom świąt Pańskich, Najświętszej Panny, aniołów i osobliwych patronów, mają jeszcze credo Doktorowie i Apostołowie, (ś. Marja Magdalena z wyjątku); nie mają go Męczennicy, Panny (Virgines) i Wyznawcy (Confessores); ś. Józef ma credo jako patron całego Kościoła. Wierzę w Boga po polsku najdawniejsze z r. 1400, w rękopiśmie Jana Sylwana, oraz z synodu wrocławskiego (1446 r.). Ob. Fabisza Wiadomości o synod. str. 284. Odmawianie Wierzę w Boga po polsku po Ewangelji w dni święte, zalecane już było przez Urbana IV, Papieża, przy zatwierdzeniu konstytucji synodu wrocławskiego z r. 1248 c. 31.X. S. J.




  1. Wedle zaś naszego zwyczaju, w wielu jeszcze miejscach śpiewa się przed kazaniem, lubo mniej właściwie. Pb. Manuale Caerem. zwane misjonarskiém edit. II, t. 1 pag. 213.