Encyklopedja Kościelna/Diesbach Mikołaj Józef Albert
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom IV) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1874 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Diesbach (v. Diessbach) Mikołaj Józef Albert von, ur. 15 Lut. 1732 r. w kantonie Bern z rodziców kalwińskich, po ukończeniu nauk był kapitanem w regimencie swego stryja, w służbie króla sardyńskiego. Razu pewnego wszedł do kościoła w Turynie i trafił, jak kaznodzieja dowodził, że tylko jeden jest Kościół, w którym można otrzymać zbawienie. D. nie wszystkie dowody znalazł logicznemi. Po kazaniu udał się do zakrystji, żeby kaznodzieję prosić o rozwiązanie niektórych trudności. Ten mu przyrzekł za kilka godzin służyć. Gdy D. stawił się w naznaczonym czasie, aby swe zarzuty przedstawić, kaznodzieja zawezwał go do wspólnej modlitwy, po której D. oświadczył, że czuje słabość swych zarzutów i prosi o oświecenie. Wnet potém przyjęty został na łono Kościoła. Chciał uczynić publiczne zrzeczenie się błędu: z obawy jednak, że przez krok takowy może utracić posadę i być wydziedziczonym, poprzestano tylko na przyjęciu jego wyznania w zakrystji, w obec rozsądnych świadków. Gorliwość jednak D’a w uczęszczaniu do kościoła i śś. sakramentów nie pozwalała utrzymać tajemnicy. Król sardyński, widząc jego naukowe wykształcenie, powierzył mu kompanję w swém wojsku, lecz żołd był szczupły, a sukcesja stracona. D. ożenił się potém z córką konsula hiszpańskiego w Nizza. Córka z tego małżeństwa zrodzona wstąpiła później do klasztoru; sam też D. gdy po kilkoletniém pożyciu utracił żonę, wziął dymisję z wojska i wstąpił (1757) do jezuitów. Wyświęcony na kapłana, poświęcił się missjom w Piemoncie i Szwajcarji. Z Fryburga odwiedził krewnych i upominał się o część swojego dziedzictwa, lecz konwertycie, a zwłaszcza jezuicie, zaprzeczono prawa do tego. Jedna tylko siostra wypłacała mu corocznie pewną kwotę z przypadłego na nią jego dziedzictwa. Po zniesieniu jezuitów, D. zabawił pewien czas u benedyktynów w Haute-Rive (Rivalta), oddając się pracom teologicznym. Zamyślał udać się na missję do innych części świata, lecz widząc zepsucie i niedowiarstwo po miastach i wsiach Europy, w niej postanowił pracować. Występował, jako gorliwy kazuodzieja we Fryburgu, Turynie, Medjolanie, Wiedniu i in. Żeby w tém apostolstwie nie mieć przeszkody, nie przyjął ofiarowywanego sobie bpstwa Lauzanny. Zmuszony do spoczynku odnawiającą się raną w nodze, wykończał swoje prace teologicze. Um. w lecie 1798 r. w Wiedniu. Napisał: 1) Le chrétien catholique inviolablement attaché, à sa religion par la considération de quelques-unes des preuves, qui en établissent la certitude, Turin 1771, 3 v., Paris 1826; mylnie pod imieniem Jana Diesbach’a († 1792 r.) wydał Mignę w Demonstrations evangéliques t. 13 s. 9—192; 2) Le solitaire chretien et catholique, Fryburg w Szwajc. 1778, 2 v. in 12, i kilka in. treści polemicznej. W Chrétien catholique D. podał projekt założenia towarzystwa do rozszerzania książek pożytecznych, który to projekt w wielu miejscach później przyszedł do skutku. Ob. Räss, Die Convertiten, X 127; Cf. De Backer, Biblioth. X. W. K.
