Encyklopedja Kościelna/Dietrich de Niem

<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom IV)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1874
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Dietrich 4. de Niem, ur. w Nieheim (v. Niem), w Westfalji, abbreviator literarum apostolicarum od r. 1378, bp w Verdun r. 1395, zrezygnował to bpstwo r. 1398, przez Bonifacego IX przeniesiony na bpstwo w Cambray, lecz go nie obejmował i pozostawał w Rzymie; udał się 1414 r. z Janem XXIII Pap. na sobór do Konstancji i um. tamże r. 1417. Maimbourg (ob.) w wielu miejscach wytyka stronniczość w pismach D’a, i nawet Schröckh (Kirchengeschichte t. 31, 244) nie zupełnie go od tego zarzutu uwalnia, przyznając, że nietylko należał on do tak zwanych przyjaciół reformy XV wieku, lecz że pisał niekiedy gorzko i namiętnie. Napisał De schismate, czyli Historiae, qua res suo tempore durante perniciosissimo schismate inter Urbanum VI et Clementem antipapam eorumque successores gestae (a. 1378 — 1410) exponuntur, libri IV. Pierwsze 3 księgi wydane zostały 1-ód w Norymberdze 1532 f., następne wydania mają IV księgę, podzieloną na 6 traktatów, znaną p. t. Nemus unionis:—cura Sim. Schardii, Basil. 1560;—cum Commentar. Zabarellae et Jo. Marii Belgae, Argentor. 1629. Tekst we wszystkich wydaniach bardzo błędny. Wyjątki z tego dzieła znajdują się ap. Leibniz, Schriptor. Brunswic. t. II s. 50 (De gestis Ottonis due. Brunsvic.); ap. Goldast, De Monarchia imper. II 1376 (Exhortatio ad Rupertum Reg. ut Pontificum schisma exstirpet). Hardt (Concil. Constant. I pars 7 i pars 6) mylnie pod imieniem Piotra d’Ailly wydał 2 pisma tego D’a: De necessitate reformationis Ecclesiae in capite et membris, i De difficultate reformationis Ecclesiae in concilio generali. Inne pisma D’a są: Historia et vita Joannis XXIII Pont. Rom., wydana pod imieniem Jana z Niem przez Meibom’a (Francof. 1620 in 4), a powtórzona przez wnuka tegoż Meibom’a (Scriptor. rer. Germ. I 5); Vitae Pontificum Romanorum a Nicolao IV ad Urbanum V (1288—1389), z kontynuacją anonyma aż do r. 1418 i z dodaniem dziejów cesarzy; jest to dzieło ap. Eccard, Corp. scriptor. med. aev. I 1461... i ma epilog: „Finis Chronici Theodorici Niem... qui obiit et sepultus eat Trajecti Leodicensis dioecesis in eccl. S. Gervasii, in qua erat canonicus, A. D. 1400.“ Że zaś nasz D. nie umarł przed r. 1417, przeto wnosić należy, że autorem wspomnianych żywotów Pap. jest Jan v. Teodor, v. Theodoricus de Niem starszy, tém bardziej, że dawniejsi pisarze dzieło De schismate naszego D’a nazywają: Chronicon Theodorici Niemii minoris (młodszego);—Prwilegia sive jura imperii circa investituras episcopatuum et abbatiarum restituta per Papas imperatoribus Romanis, w Simon. Schardii Sylloge de jurisdictione imperiali, Basil. Ob. Rosenkranz, D. v. N. in seiner Zeit, w Wigand’a Archiv. f. Gesch. Westfalens. t. VI s. 1 i 37, i w témże piśmie z r. 1861 t. 21 s. 282 rozprawę Evelt’a.