Encyklopedja Kościelna/Dimoryci
<<< Dane tekstu >>> | |
Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom IV) |
Redaktor | Michał Nowodworski |
Data wyd. | 1874 |
Druk | Czerwiński i Spółka |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
Dimoryci (Dimeryci, Dimoeryci), tak nazywali się stronnicy Apollinarjusza z Laodycei, wspominani przez Sokratesa (Hist. eccl. II 46) pod nazwą apollinarystów (ob.). Nazwę dimorytów pierwszy raz spotykamy u Epifanjusza (Haeres. 77 § 23): pochodzi ona od wyrazu greckiego δῳοιρια, gdyż z trzech części składających człowieka, podług nauki Platona, dimoryci dwie tylko przyznawali Chrystusowi jako człowiekowi, a mianowicie: ciało i duszę. Apollinaryści w Antjochji, powiada Sozomenus (Hist. eccl. VI 25), nazywali się witaljanami od Vitalisa, bpa ich sekty; u późniejszych pisarzów (Facundus z Hermiane, pro defens. trium capitul. VIII, Paris 1679) występują oni pod nazwiskiem synuzjastów (od greck, wyrazu synusiasis, połączenie). Ta ostatnia nazwa odnosi się właściwie do polemjanów, którzy z przeciwnymi sobie walentynjanami tworzyli drugą odnogę apollinarystów, utrzymującą, że ciało Chrystusa z boską Jego naturą jedną istotę stanowi (Theodorit. Haeret. fabul. IV 8, 9). Należy tu także dodać, że najpierw Augustyn, jakkolwiek niezupełnie słusznie, odróżniał trzy sekty apollinarystów: 1) tych, którzy nie dopuszczali duszy ludzkiej w Chrystusie; 2) nie dopuszczających rozumnéj duszy, i 3) nauczających, że ciało Chrystusa stało się częścią Jego Bóstwa. Cf. Jac. Basnage, Dissert. de historia haeresis Apollinaris, Ultrajecti 1687, 1694; Vogt. Bibliotheca haeresiolog.; G. Wernsdorff, Disput. de Apollinare haeretico, Vitemb. 1694, 1719; J. Joachim Schröder, Dissert. de haeresi Apollinar., Marburg 1717; Tillemont VII 602—637; Walch, Historie der Ketzer, i art. Apollinaryści. (Häusle). J. N.