Encyklopedja Kościelna/Ernesti Jan August
<<< Dane tekstu >>> | |
Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom V) |
Redaktor | Michał Nowodworski |
Data wyd. | 1874 |
Druk | Czerwiński i Spółka |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
Ernesti Jan August, teolog protestancki i sławny filolog, ur. w Tennstädt, w Turyngji, 4 Sierp.1707 r. Był rektorem szkoły lipskiej (Thomaschule) od 1731, a 1759 został profesorem teologji w tamtejszym uniwersytecie. Tutaj nadał on nowy gramatyczno-historyczny kierunek egzegezie protestanckiej, dotąd przeważnie dogmatycznej i allegorycznej. Wychodził wszakże E. z fałszywej zasady, że Pismo św. należy tłumaczyć przedewszystkiém czysto filologicznie, jakby wszelkie inne dzieło świeckie. Zasada ta była pierwszym krokiem do późniejszej zupełnej emancypacji egzegezy z pod wpływu dogmatu i Kościoła. E. nie myślał o takim rezultacie swojej zasady, trzymał się jeszcze osobiście nauki ortodoksyjno-luterańskiej, torował wszakże mimowolnie drogę przyszłym egzegetom racjonalistowskim. E. um. 11 Wrz. 1781 r. Oprócz wielu filologicznych pism i wydać rzymskich i greckich klasyków, zostawił on dzieła: Institutio interpretis N. Testamenti Lips. 1761, wydane
na nowo przez Ammon’a 1809; Imitia doctrinae solidioris; Podręcznik filozofji podług zasad Wolfa; Neue theol. Bibliothek, 10 t. Leipz. 1760—69; Neueste theol. Bibliothek, 4 t. 1773—79, oba dzieła zawierają recenzję pism teologicznych i stanowią dalszy ciąg Bibljoteki Krafta. Mniejsze jego prace zebrane w Opuscula theologica, Lip. 1773. Cf. Elogium J. A. Ernesti, Lips. 1781 (po niemiecku Küttner, ib. 1782). C. L. Bauer, De formulae et disciplinae Ernestianae indole et conditione vera, 1782 (po niem. przetłum. Strodtmann 1785) i (Teller’a), Verdienste E’s um die Theologie u. Religion, 1783. N.