Encyklopedja Kościelna/Faustus bp z Rhiez
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom V) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1874 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Faustus, bp z Rhiez (Rhegium). Ur. w Bretanji na początku V w.; przybywszy do Galji, osiadł w klasztorze leryneńskim, gdzie oddawał się nauce, ściśle przytém przestrzegając życia zakonnego. Około 433 r. wybrany został opatem, ok. 455 biskupem w Rhiez (południowej Galji), gdzie wówczas panowali arjańscy Wizygoci, których król Euryk, za pismo pko arjanom wymierzone, skazał go na wygnanie. R. 484 F. znajdował się znowu na swej stolicy biskupiej. Czas jego zgonu niewiadomy: podług Gennadjusza żył jeszcze 493 r. Życie tego męża przypada na czasy licznych herezji; naturalną więc było rzeczą, że do opata klasztoru, używającego od samego swego początku powszechnej opinji uczoności, zewsząd się udawano z pytaniami, jakie się w ciągu religijnych sporów nasuwały. Z tego powodu F. napisał jedno pismo pko monofizytyzmowi, inne pko arjanom i macedonjanom, w innem znów odpowiada na pytanie o znaczeniu pokuty na łożu śmierci, o stanie duszy po śmierci, o naturze duszy i t. p. Zostawił też pismo De Spiritu S. i wiele homilji, które do nas doszły (wiele homilji, przypisywanych Euzebjuszowi z Emezy, są właściwie F’a). W odpowiedziach wszakże dogmatycznych nie zawsze F. był szczęśliwy. Gdy ok. 474 r. kapłan Lucidus szerzył swoją naukę predestynacjańską, że człowiek jedynie i wyłącznie tylko przez łaskę może być zbawiony, bez współdziałania osobistego, biskupi sąsiedni prosili F’a aby naukę kapłana tego piśmiennie odparł. F. napisał De gratia et libero arbitrio lib. 2, ale w dziele tém sam wpada w semipelagjanizm. Nie wymieniając Augustyna, zwalcza on tu jego naukę o łasce, ze swej zaś strony działanie łaski i wolnej woli określa w sposób właściwy semipelagjanom, t. j. nie przyznaje żadnej łaski uprzedzającej (gratia praeveniens) i predestynacji, wewnętrznie w każdym działającej, lecz tylko predestynację ogólną i zewnętrzną, polegającą na zewnętrznej egzystencji chrystjanizmu, t. j. Kościoła, z jego środkami łaski. Chrześcjańskie dzieło odkupienia znajduje się, podług niego, w tym świecie jak studnia tak, że każdy podług upodobania z niego czerpać może; wolna wola do czerpania nie potrzebuje nic innego, jak tylko tego, aby ta studnia była i aby znajdowała się na horyzoncie człowieka. Tylko Gennadjusz nie ganił tego pisma, zresztą wszyscy byli pko niemu. Potępili je Papieże: Gelazjusz, Hormisdas. Feliks III; zbijali je: Fulgencjusz, Avitus, Cezary arelateński; potępiano je także i na wschodzie. Wszakże uroczyście potępiono błędy semipelagjańskie dopiero na drugim synodzie w Orange, i dla tego F. umarł w jedności Kościoła. Cf. Ceiller, Hist. générale des auteurs sacrés et eccl. XV 157. (Marx). N.
