Encyklopedja Kościelna/Filipy
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom V) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1874 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Filipy (Φίλιπποι, Philippi), miasto w pierwszym okręgu Macedonji (regio prima), nad granicą Tracji. Pierw otnie była tu wioska Krenides; Filip zaś, król macedoński (dawniejszy od ojca Aleksandra W.), wzniósł miasto i ufortyfikował. Od zachodu, nad rzeką Strymon, rozciągała się równina (campi Philippici), na której zaszła pamiętna bitwa (42 r. przed Chr.) między Antonjuszem i Oktawjuszem z jednej, a Brutusem i Kassjuszem z drugiej strony. W Dziejach Apost. 16, 12 nazywa się to miasto prima partis Macedoniae civitas, colonia. Kolonją (osadą) nazywa je i Plinjusz (Hist. IV 18), gdyż Oktawjan zaprowadził tu osadników z Rzymu i nadał Filipom jus italicum. Pierwszém zaś miastem nie dla tego się zowie, żeby było stolicą tego okręgu Macedonji, gdyż stolica była w Amphipolis, lecz, że idąc od morza, Filipy są pierwszém miastem właściwej Macedonji; albo też πρώτη πολις (prima civitas) jest tytułem honorowym, jaki wiele mniejszych miast w Małej Azji nosiło (ob. Eckhel, Doctr. num. I, IV 282; Böckh, Corpus inscription, gr. I 413). Ś. Paweł, podczas drugiej swej podróży, wstąpił tu na kilka dni, razem z Silasem i Łukaszem, i zasiał nasiona Ewangelji (Act. 16, 8—40). Drugi raz tenże Apostoł zwiedził F. podczas trzeciej swej podróży (Act. 20, 1—6); a kiedy był w Rzymie, już Filipy liczyły znaczną liczbę chrześcjan tak, iż do nich Apostoł osobny list napisał (ob. Paweł Apostoł; cf. Epafras). Chrześcjanie filipeńscy byli bardzo do ś. Pawła przywiązani, jak tego dowodem jest list wspomniany (4, 15..). Miasto to przez długi czas było stolicą bpią, zależną od metropolity tessalonickiego (prowincja Macedonja). Jeszcze przez średnie wieki było miastem kwitnącém; podczas panowania łacinników w Konplu było przez krótki czas metropolją, z jednym bpem sufraganem; dziś jest małą wioską, nazwiskiem Filibe. Cf. Le Quien, Oriens Chr. II 66, III 1044. X. W. K.
