Encyklopedja Kościelna/Fonseca Piotr
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom V) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1874 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Fonseca. Nazwisko Fonseca nosiło wielu hiszpańskich i portugalskich uczonych i książąt Kościoła, lecz najsławniejszym z nich jest jezuita Piotr, ur. 1528 r. w Cortizada, wsi portugalskiej. Ten wstąpił 1548 r. w Coimbra do zakonu jezuitów, udał się 1551 r. do kwitnącego naówczas uniwersytetu w Ewora. Tam został sławnym professorem i otrzymał, w skutek wysokich wiadomości filozoficznych, nazwę portugalskiego Arystotelesa. Wkrótce obrano go w zakonie assystentem jenerała, wizytatorem prowincji, a Papież Grzegorz XIII i król hiszpański Filip II używali go często do załatwiania ważnych interesów. Um. w Lizbonie 1599 r. i pozostawił rozmaite dzieła treści filozoficznej, z których najznakomitszem jest Kommentarz na Metafizykę Arystotelesa. Lecz jeszcze sławniejszym jest Fonseca przez ucznia swojego Ludwika Molinę, który przypuściwszy w Bogu tak nazwaną „scientia media,“ chciał tym sposobem rozwiązać trudne zadanie pogodzenia łaski z wolnością (ob. Molina). Fonseca miał pretensję, że zasługa wynalezienia tak zwanej „scientia media“ jemu się należy, i że Molina na uniwersytecie w Ewora tę myśl od niego przejął. Inni jednakowoż wystąpili za Moliną, i pewną jest rzeczą, że dopiero Molina tego terminu użył i całą teorję uporządkował. Ob. Hottinger, Fata doctrinae de Praedestinatione, lib. IV p. 94 sq. i Biographie universelle, t. XV p. 172; De Backer, Biblioth. X. F. S.
