Encyklopedja Kościelna/Foreiro Franciszek

<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom V)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1874
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Foreiro Franciszek uczony teolog zakonu dominikańskiego w Portugalji; ur. w Lizbonie z zamożnych rodziców, wstąpił w młodym wieku do zakonu, gdzie szczególniej kształcił się w językach: łacińskim, greckim, hebrajskim, a dokończył swych studjów w Paryżu. R. 1540 powrócił do ojczyzny, objął katedrę professora, a zarazem był głośnym kaznodzieją; wreszcie został cenzorem ksiąg i kaznodzieją nadwornym. Kiedy Papież Pius IV w 1561 r. wznowił synod w Trydencie, posłał tam Franciszka król Sebastjan, jako teologa, który, z powodu swej wysokiej nauki, w wielkiem był poważaniu. Na pewnej kongregacji teologów miał Foreiro mowę o Mszy św., zpowodu której Paweł Sarpi w swej Historji soboru trydenckiego niesłusznie podejrzywał jego wiarę pod względem tego dogmatu. Pallavicini (Istoria del. conc. di Trento l. 18 c. I) udowodnił niesłuszność tego zarzutu, co tém jaśniej pokazuje się ztąd, że Papież Pius IV, po ukończeniu soboru, powołał Foreirę na członka kommissji mającej ułożyć katechizm, poprawić Mszał i Brewjarz, i mianował go sekretarzem kongregacji mającej dokończyć Index librorum prohibitorum, do którego przedmowę napisał. Od r. 1566 żył znowu w swej ojczyźnie, gdzie go obrano przełożonym klasztoru w Lizbonie, a następnie prowincjałem; od 1571 r. żył w konwencie w Almeida, oddany wyłącznie naukom, gdzie i um. 1581 r. Z jego pism nie wszystkie były drukowane. Dzieło jego pod tytułem: Isaiae prophetae vetus et nova ex hebraico versio cum commentario, Venet. 1563, Antwerp. 1565, Lond. 1660, chwali tak Syxtus seneński (Bibl. Sanct.), jak i Ryszard Simon (Histoire crit. de l’Ancien Test.). Inne dzieła, jako to: Commentaria in omnes libros prophetarum, ac Job, Davidis et Salomonis; Lucubrationes in Evangelia, i ułożone przez niego Lexicon hebraicum, choć przygotowane do druku, drukowanemi jednak nie były. Z mów mianych w obec ojców soboru trydenckiego, wydrukowaną jest w Brixen tylko jedna, którą miał w pierwszą niedziele Adwentu 1562 r. Foreiro swoją nauką wysoką takie sobie zjednał uznanie na soborze trydenckim, iż mu powierzono ułożenie tekstu dekretów. Cf. Quetif et Echard, Scriptores ord. praedic. t. II p. 261.