Encyklopedja Kościelna/Frankenberg Jan Henryk
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom V) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1874 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Frankenberg Jan Henryk hrabia, ur. w Głogowie 18 Wrz. 1726. kształcił się na kapłana w kollegjum niemieckiém w Rzymie, Wyświęcony na kaplana 10 Sierp. 1749; r. 1754 został kanonikiem kollegjaty Wszystkich ŚŚ. w Pradze, r. 1755 dziekanem przy kościele śś. Kosmy i Damiana w Wrocławiu, r. 1759 został arcyciskupem mechlińskim, a 1778 r. wyniesiony na godność kardynała. F. był silną kolumną katolickiego Koscioła w Belgji przeciw nowościom religijnym, wprowadzanym przez cesarza Józefa II. Józef II chcąc, jak w innych prowincjach podległych jego berłu, tak i w austrjackich Niderlandach wychowanie młodzieży duchownej tak urządzić, ażeby z duchownych utworzyć narzędzia posłuszne we wszystkiém jego zamiarom, poznosił djecezjalne seminarja w Niderlandach i siłą zbrojną ustanowił seminarjum jeneralne w Louvain. Pogwałcenie to praw biskupich, w połączeniu z wielu innemi, również gwałtem narzuconemi nowościami religijnemi, wywołało silny opór, zwłaszcza że już widziano smutne skutki wychowania młodzieży duchownej w owych seminarjach jeneralnych. Studenci w seminarjum w Louvain, niezadowoleni z professorów i ich nowych nauk, poopuszczali prawie wszyscy instytut. Wszyscy biskupi Belgji wystąpili jednomyślnie, z Frankenbergem na czele, przeciw gwałtom Kościołowi wyrządzanym, za co nuncjusz papiezki został wypędzony, Frankenberg do odpowiedzialności pociągnięty i do Wiednia wezwany, a biskup z Namur Alb. Ludw. de Lichtervelde na wygnanie skazany, po zabraniu mu dóbr biskupich. Odtąd reformy, ich ograniczenia, zawieszenia i całkowite ich odwołania prędko po sobie następowały; w 1789 r. Frankenberg za swoją Declaration doctrinale, tyczącą się seminarjum w Louvain, został aresztowany, co także spotkało i biskupa z Antwerpji Korn. Franc, de Nelis. Gdy Brabancja powstała i Austrjacy zmuszeni byli do wyjścia, przywrócony został dawny porządek kościelny. Po śmierci Józefa, brat i następca jego Leopold odwołał postanowienia swego poprzednika, w skutek czego uznanym został przez Belgów; ale niebawem nowa te okolice nawiedziła burza. Francuzi wtargnęli tam w końcu 1792 r. i choć wezwali szkołę lowańską, aby dalej swobodnie swoje odbywała kursa, łupili kościoły i innych dopuszczali się bezprawi. Wygnani przez lud oburzony temi bezprawiami, wrócili w Marcu 1793 r. F. wyjechał do Utrechtu, a następnie do Amsterdamu; gdy wrócił, musiał mieszkać w seminarium, bo pałac jego był zupełnie zburzony. Robił Francuzom możliwe ustępstwa, ale gdy zażądali, aby złożył przysięgę nienawiści dla rządów monarcbicznych, odpowiedział stanowczo, że na to sumienie mu nie pozwala. Skazany na deportację 9 Listop. 1797 r., czas jakiś przebywał w Emmerich, następnie w zamku Ahaus, w Westfalji, a nareszcie w Breda, w Hollandji, zrzekłszy się na żądanie Papieża swojej stolicy; um. na apopleksję 11 Czerw. 1804 r. Szczegóły z jego zarządu djecezją i jego życia podaje Van-de-Velde, Synopsis documentorum, Gand. 1822, 3. t. Cf. A. Theiner, Der Cardinal von Fr., Freib. 1850.
