Encyklopedyja powszechna (1859)/Abrahamici
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Abrahamici |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Abrahamici. W początkach IX wieku, za panowania cesarza Nicefora na Wschodzie, a Karola W. na Zachodzie, sekta Abrahamitów, tak nazwana od jej założyciela Abrahama albo Ibraima, wznawiała błędy Paulicyanów. — Abrahamici albo Abrahamszczyzna (Awramijewszczyna), sekta w Syberyi, w mieście Tiumeń, którą r. 1660 założył Abram albo Abramko, mnich węgierski, rodem Żyd, wraz z Ośką Ostromenem i Jakuszką Lepechinem, odrzucała Kościoł i sakramenta; a przypuszczała przyjście Antychrysta w cielesnej postaci. Później starała się zjednoczyć inne sekty roskolnicze, tolerujące ich błędy, a twierdząc że dla zbawienia trzeba tylko trzymać się starych ksiąg duchownych.— Tak nazywała się także przy końcu XVIII wieku, szczupła sekta deistów czeskich, w dobrach Pardubic, w obwodzie Chrudim. Odrzucali oni Trójcę świętą, w Chrystusie uznawali tylko szczególniej pobożnego męża, a w Duchu świętym bezosobistą moc Bożą. Chociaż przypuszczali nieśmiertelność duszy, oraz nagrodę sprawiedliwych i karę grzesznych, w życiu przyszłem, zaprzeczali wszakże wieczności mąk piekielnych, grzechowi pierworodnemu i innym dogmatom chrześcijańskim. Nie zgadzali się na sakramenta; ale dzieci swoje dawali chrzcić księżom katolickim i brali od nich śluby małżeńskie, aby uczynić zadość prawu cywilnemu. Cesarz Józef II, tłómacząc sobie, że traktat westfalski zapewnił wolność wyznania tylko lutrom, kalwinom i żydom, nie zaś sektarzom; kazał w r. 1783, przesiedlić Abrahamitów do Galicyi, Siedmiogrodu, Sławonii, i mężczyzn wcielić do batalionów pogranicznych. Majątki ich w Czechach oddano dzieciom lub najbliższym ich krewnym, którzy przyjęli wiarę katolicką. Skutkiem tych gwałtownych środków, sekta wkrótce wygasła. Obacz Geschichte der böhmischen Deisten, Lipsk, 1785. L. R.
