Encyklopedyja powszechna (1859)/Absorbujące środki
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
Tom | Tom I |
Rozdział | Absorbujące środki |
Wydawca | S. Orgelbrand |
Data wyd. | 1859 |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
Absorbujące środki (absorbentia, chłonne) w medycynie nazywają się leki przeznaczone do łączenia się z kwasami powstającemi w kanale pokarmowym. Dawniej, kiedy wszystkie niemal choroby przypisywano alkaliczności lub kwasom humorów, lekarze używali bardzo często chłonnych, które są związkami mającemi za część składową główną magnezyję, wapno, lub ich węglany; tutaj także odnoszą się kości ryb, muszle ostryg, łupiny jaj i t. p. Z postępem chemii zamiast tych związków zaczęto używać ciał prostszych jak magnezyi palonej, albo jej węglanu i roztworu wodnego wapna. Dwuwęglany potażu i sody mają też same własności. Leki chłonne dają się rozmieszane lub rozpuszczone w wodzie, a dla uczynienia ich przyjemniejszemi w użyciu, przyrządzają pastelki mieszając je z cukrem, dodając gummy tragantowej i zaprawiając ciałami aromatycznémi. Zadają sie w razach nagromadzenia kwasów w żołądku, często używają je dla dzieci, dziewcząt chlorotycznych i kobiet brzemiennych. Bywają one jeszcze używane w przypadkach otrucia kwasami, do czego szczególniej używa się magnezyja z tej przyczyny, że przyjęta w znacznej ilości nie sprowadza następstw szkodliwych. W chirurgii chłonnemi nazywają się ciała miękkie, gąbczaste, nie mające własności drażniących, przeznaczone do wciągania płynów wywiązujących się z rany; tutaj należą szarpie, bawełna oraz gąbka woskowana lub gumowana. Gdy potrzeba wstrzymać odpływ krwi (hemoragia) najpowszechniej używają hubki; tkanina pajęcza także w tym razie jest zalecaną.