Encyklopedyja powszechna (1859)/Agimere czyli Azma
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Agimere czyli Azma |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Agimere czyli Azme, właściwie Adżamida, lub też Rajputana, kraina hindostańska, nie będąca jeszcze pod władzą angielską. Graniczy na północ z prowincyjami Multanem i Delhi, na północ z Malwą i Gujrą, na wschód z Delhi, na zachód z Sindem: leży między 25 a 30 stopniem szerokości północnej i ma około 19,000 mil powierzchni. Kraj ten dzieli się na: państwo Odeypur, z miastem Chitore; państwo Dżudpur, z miastem Rhatore, i Jenagur z miastem Ambeer. Miasto Azmer i 46 otaczających je wsi czyli pergunnów, należą do Dowleta Row Sindia, księcia Marattów; okrąg Tonk Rampura do rodziny Holkar; wschodnia część środkowej krainy poddaną jest radży Jenagur: część południowa radżom Koty, Bundti i innym drobniejszym. Cała ziemia podzielona jest na małe okręgi miejskie i wiejskie, będące jakoby feudalną własnością rządców, takorami zwanych; każdy okrąg, na rozkaz radży, obowiązany jest dostawić do boju pewną ilość jeźdźców. Mieszkańcy, znani pod ogólną nazwą Rajputów, są waleczni i wierni; liczba ich wynosi do 5 miljonów. Kraj ten obfituje w kopalnie ołowiu i miedzi, oraz w jeziora słone, z których z wielką korzyścią sól wywarzają. Cesarze Mogolscy w Delhi nigdy Agimeru zupełnie podbić nie zdołali, a jakkolwiek od 1008 r. kraj ten władcom Delhi pewną płacił daninę, zawsze w bezpośredniej od nich nie zostawał zależności. Radżowie Agimerscy częste prowadzili wojny między sobą i z wielkiemi monarchami państw sąsiednich; Anglicy zaś dotąd otwarcie jeszcze przeciw niepodległości ich nie występują, jakkolwiek licznych w tym kraju utrzymują rezydentów, którzy zapewne zwolna przygotowują wykonanie tajnych planów zaborczych. F. H. L.
