Encyklopedyja powszechna (1859)/Alava prow. hiszp.
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Alava prow. hiszp. |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Alava, najbardziej południowa z trzech prowincyj baskijskich Hiszpanii, liczy na powierzchni 51 mil □ około 100 tysięcy mieszkańców i graniczy na północ z Biskają i Guipuskoą, na wschód z Nawarrą, na południe i zachód ze Starą Kastyliją. Kraj ten jest południowém przedłużeniem łańcucha gór Kantabryjskich, które pod nazwą specyjalną: Sierra-Alta, Montes de Altuee i Sierra de Aranzaza północną jego granicę opasują. Rzeka Ebro przerzyna w części tę prowincyję, przyjmując w siebie Zadorrę, nad którą leży stolica Vittoria. Dwie główne drogi od Burgos, rozdzielające się pod Poncorbo, przekraczają góry, stanowiąc kommunikacyję z Bilbao, Tolozą i Bajonną. Blizkość gór łagodzi upały równin i czyni klimat umiarkowanym. W dolinach rzadko bardzo padają śniegi, a grunt urodzajny sprzyja uprawie pszenicy, kukurydzy, wina, a nawet drzew oliwnych. Bogactwo Alawy stanowią oprócz tego przepyszne lasy dębowe, hodowla bydła, owiec i kóz, kopalnie żelaza i miedzi i niewyczerpane źródła solne. Przyroda sama, zapewniając mieszkańcom korzystanie z tylu swych płodów, wzywa ich do pracy i wpływa korzystnie na energiję plemiennego ich charakteru (ob. Baskowie); górzyste zaś położenie kraju nadaje mu wysokie znaczenie militarne, o czém przekonały ostatnie zamieszki Karlistów w prowincyjach baskijskich.
