Encyklopedyja powszechna (1859)/Almeida (don Francesco)
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Almeida (don Francesco) |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Almeida (don Francesco d’), znakomity wódz portugalski, z rodziny hrabiów Abrantes, zyskał rozgłośne imię w wojnach z Maurami, szczególniej zaś przy oblężeniu i zdobyciu Grenady, za co przez króla Emmanuela I mianowany został wice-królem Indyj Wschodnich w 1505 r. Później popłynął do Quiloa, mając do 36 żagli i wziął się natychmiast do ustalenia potęgi portugalskiej w ludyjach. Quiloa, Mombaza, Cananor, Cochin, Ralkutta i Malakka poddać się musiały zwycięzkiemu wodzowi, w czém mu silnie pomagał syn jego Lorenzo Almeida, znany z odkrycia wysp Maldywskich i Madagaskaru. Lorenzo postanowił zapewnić Portugalii wyłączne panowanie na morzu Indyjskiem i w tym celu starał się odciąć Wenecyję i Egipt od handlu indyjskiego. Przestraszeni Wenecyjanie podburzyli sułtana egipskiego, który idąc za ich poradą wystawił silną flottę, powierzył dowództwo nad nią perskiemu admirałowi Mir-Chakimowi i wyprawił go na pomoc królowi Kalkutty. Mirza korzystając z nieostrożności Lorenza, napadł na niego niespodzianie pod Czul i taką zadał mu klęskę, że sam Lorenzo zginął w bitwie, pozostawiając ojcu swemu dokonanie rozpoczętych planów. Tymczasem dwór portugalski obawiając się wzrastającej potęgi rodziny Alceidów, wysłał do Indyj nowego namiestnika, Alfonsa Albuquerque, ale don Francesco uwięził tego ostatniego i nieprędzej zgodził się opuścić swe stanowisko, póki mu nie udało się zniszczyć flotty egipskiej do szczętu. Po tej zemście za śmierć Lorenza, złożył władzę w ręce Alfonsa i udał się do Portugalii, której jednakże nie miał już ujrzeć, zginął bowiem na przylądku Dobrej Nadziej i w bitwie z tamecznymi mieszkańcami w 1508 roku.— Znanym jest także Nicolao d’ Almeida, poeta żył od 1745 — 1811), którego dzieła wydane zostały w Lizbonie pod tytułem: Obras poeticas.
