Encyklopedyja powszechna (1859)/Ambargo

<<< Dane tekstu >>>
Autor Fryderyk Henryk Lewestam
Tytuł Encyklopedyja powszechna
Tom Tom I
Rozdział Ambargo
Wydawca S. Orgelbrand
Data wyd. 1859
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Ambargo (embargo), wyraz hiszpański, znaczy tyle co sekwestr, przyaresztowanie statków lub towarów, nakoniec przeszkodzenie handlowi lub wzbronienie go. Sama rzecz, równie jak wyraz, sięga czasów feodalnych, w których drobniejsze państwa, częstokroć między sobą będące w sporze, przed otwartym wybuchem wojny kładły ambargo na własność nieprzyjacielską w ich portach znajdującą się; kodex praw morskich, ułożony w XIV wieku w Katalonii, zupełnie już ten zwyczaj uświęca i powszechne mu przypisuje uznanie. Kiedy Kolumb odkrył Amerykę, sam radził Ferdynandowi i Izabelli, iżby kolonizacyję nowej ziemi oparli na zupełnem od niej wyłączeniu cudzoziemców; wszystko cokolwiek w portach tych stron znaleziono kiedykolwiek niehiszpańskiego, czyli to przedmiotem było, czy środkiem handlu, ulegało barbarzyńskiemu prawu ambargo, z którem poniekąd porównać można zwyczaj starożytnych Kartagińczyków, topiących obok towarów i samych cudzoziemców, którzy odważali się współzawodniczyć z handlem punickim. Od Hiszpanów przejęli ambargo najprzód Anglicy, daleko później Francuzi i inne narody; kładzie się ono na wszystkich statkach kupieckich, należących do poddanych, do obcych, do mocarstw neutralnych, do sprzymierzeńców i nieprzyjaciół: jedném słowem swobodnemi odeń są jedne tylko okręty wojenne. Jedyném jego prawem jest użyteczność: ambargo jest sprawiedliwém, skoro tylko wydaje się korzystném; ponieważ zaś służy wszystkim bez wyjątku, przeto wzajemność stanowi równość, a cała sprawiedliwość kodexu narodów na tém polega, iżby zobopólnie szkodziły sobie jak najwięcej. Panujący jedynie wyrzeka ambargo; w Wielkiej Brytanii przywilej ten jest w posiadaniu króla, którego proklamacyja w podobnym razie, ogłoszona wszakże jedynie w chwili grożącej wojny, posiada znaczenie billu parlamentu. W innych krajach, a mianowicie we Francyi, ambargo jest samo przez się następstwem prawa pokoju lub wojny; zresztą wszystkie kodexa morskie jednozgodnie zaliczają je do rzędu takich niebezpieczeństw morskich, jakiemi są: rozbicie okrętu, zabór korsarski i t. d. F. H. L.


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Fryderyk Henryk Lewestam.