Encyklopedyja powszechna (1859)/Amici
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Amici |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Amici (Jan Chrzciciel), dyrektor obserwatoryjum florenckiego i astronom wielkiego księcia Toskanii, niezaprzeczenie jest jednym z najznakomitszych fizyków dziewiętnastego wieku; wsławił się albowiem nietylko swemi doświadczeniami i spostrzeżeniami, lecz nadto okazał znakomite zdolności przez wynalezienie i zbudowanie nowych narzędzi optycznych i geometrycznych. Urodzony 1786 r. w Modenie, tamże pobierał początkowe nauki, a następnie w Bolonii poświęcał się naukom matematycznym i przyrodzonym; od pierwszej zaś młodości okazywał niepospolite zdolności do mechaniki, a szczególniej Ho części astronomii o narzędziach. W 1807 r. wszedł do służby jako inżynier budowniczy, następnie uczył algebry i geometryi w liceum modeńskiem, a od r. 1814 zajmował katedrę w tamecznym uniwersytecie; uwolniony w r. 1825 od obowiązku publicznego nauczania, całą czynność swoją ograniczył wydawaniem coroczném sprawozdania o postępach fizyki i astronomii. Po śmierci L. Ponse w roku 1831 powołany został na stanowisko, które do czasów ostatnich zajmuje. Tutaj dokonał on bardzo znakomite spostrzeżenia nad gwiazdami podwójnemi, a za pomocą narzędzi przez siebie udoskonalonych, potrafił oznaczyć z większą niż przedtem ścisłością niektóre elementa astronomiczne, jak np. za pomocą nowego mikroskopu zmierzył średnicę biegunową i równikową słońca. Największą Amici położył zasługę przez udoskonalenie lub wynalezienie wybornych narzędzi. W początku bieżącego wieku zbudował teleskopy znakomitych wymiarów i do najwyższego stopnia doskonałości posunął konstrukcyję tak teleskopów jako i lunet astronomicznych. W teleskopach użył zwierciadeł ellipsoidalnych zamiast kulistych, które to mają przed ostatniemi pierwszeństwo, że w nich zmniejsza się aberracyja światła. Mikroskop achromatyczny wsławił imię Amici’ego, za pomocą którego robił on spostrzeżenia nad krążeniem soków w roślinach, nad zapładnianiem roślin, i nad wymoczkami, których to prac wypadki ogłosił w Memorie della societe Italiana. Mikroskop Amici’ego o świetle odbitém mniej mniejszej używa wziętości jak poprzedzający. Urządził także kilka kamer widnych (camera lucida), bardzo przydatnych dla rysowników i przyrząd polaryzacyjny.
