Encyklopedyja powszechna (1859)/Anakreon
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Anakreon |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Artykuł w Wikipedii
| |
Anakreon, poeta grecki, śpiewak miłości i wina, najsłodszy z dziewięciu wielkich liryków poetycznej Hellady, ur. w Teos około r. 560 przed Chr., um. r. 478 w Abderze, gdzie rodzice jego zamieszkali po zdobyciu miasta Teos przez Cyrusa. Doszedłszy lat młodzieńczych. Anakreon dostał się na dwór Polikratesa, króla Samos, miłośnika nauk i sztuk pięknych: po jego upadku gościnnego doznał przyjęcia od Hipparcha w Atenach, później zaś powrócił do Teos, a ztamtąd do Abdery. Umarł, jak niesie podanie, skutkiem połknięcia suchej jagody winnej. Przyjaciel jego, poeta Symonides, postawił mu zachowany dotąd nagrobek; miasto Teos wizerunek jego zamieściło na swoich monetach: cała Grecyja czciła wielkiego poetę. Późniejsi dopiero bajać zaczęli o miłości Anakreonta z Saffoną, przy czém moralność jego, bez żadnych atoli dowodów, podawano nieraz w podejrzenie. Starożytni znali 5 ksiąg pieśni anakreontycznych, których obecnie istnieje już tylko kilka fragmentów w innych autorach greckich; my zaś pod imieniem Anakreonta posiadamy zbiór 68 pieśni, wydany po raz pierwszy przez Stephanusa (Paryż, 1554). Z tych niektóre widocznie są prawdziwemi utworami serdecznego i wesołego Tejczyka, inne zaś, ułożone w jego guście, pochodzą z epoki nierównie późniejszej. Rytm i miara poezyj Anakreonta, których śpiewaniu towarzyszono na barbitonie, w ogóle zbliża się do melodyi eolskiej, szczególnie zaś do saffickiej; zwrotki atoli i cały tok mowy jego są lżejsze, więcej mają prostoty i słodyczy, więcej naiwnej wesołości, tak iż Anakreon na wszystkie czasy pozostał arcywzorem tego rodzaju utworów. Dyjalektu używa prawie zawsze jońskiego, niekiedy tylko doryckiego. Najlepsze edycyje tego poety są: Maittaire (Londyn, 1725); Bodoni (Parma, 1784); Brunck (Strasburg, 1776—86); Mehlhorn (Głogów, 1825). Tłómaczeń polskich Anakreonta, oprócz licznych częściowych naśladowań, mamy dwa: jedno Naruszewicza p. t.: Anakreon poeta Grecki (Warszawa, 1774), drugie hr. Fryderyka Skarbka p. t.: Pieśni Anakreonta (Warszawa, 1816).
