Encyklopedyja powszechna (1859)/Ananas
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Ananas |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Ananas (Bromelia Ananas). Należy do rodziny Ananasowatych, między jednoliścieniowemi. Niewiadoma jest z pewnością ojczyzna ananasów; podług jednych Portugalczykowie mieli odkryć tę roślinę w Brazylii, a ztąd przenieśli ją do Indyj Wschodnich; inni przeciwnie utrzymują, źe to jest roślina indyjska, a przeniesiona do Nowego Świata, oddawna uprawiana w Ameryce i Azyi. Korzeń główkowaty, szarawy, z niego wyrastają liście długie, grube, rynienkowate, zaostrzone, po brzegach kolczyste. Ze środka tych liści wyrasta łodyga na 6 cali wysoka, mająca u góry kwiaty fioletowe, bardzo skupione i tworzące gęsty kłos, nad którym wyrasta wieniec liści z początku krótkich, a przedłużających się w miarę dojrzewania owocu. Owoc atianasu składa się ze wszystkich guzików owocowych, które się zrastają z sobą i stają się mięsiste, i wtenczas z powierzchowności podobny jest do szyszki sosnowej, koloru złoto-żółtego, wielkości i niekiedy dwóch pięści dochodzi. Ananasy uprawiają się nietylko w krajach gorących, ale i w Europie, tu jednak wymagają szklarni bardzo ciepłych, czyli ananasami, w których do 25" ciepła się utrzymuje. Owoce ananasów należą do najsmaczniejszych; sok w nich obfity, słodko-kwaskowaty, winny, zapach bardzo miły. Niektóre mają ziarna, w innych tychże nie dostaje. Odmiany ananasów są liczne: biały jest najpospolitszy, a razem najprzyjemniejszy; czerwony ma liście szersze, brunatne, z czerwonemi kolcami. Rozmnażają się albo z wieńca liści nad owocem będącego, albo z wypustków bocznych; w tym celu należy je wsadzić w doniczki 6 cali średnicy mające, dobrą ziemią napełnione; aby się łatwiej przyjęły, w ciepłym miejscu się stawiają; a w czasie kwitnienia ciepło się znacznie powiększa i przeszło 30' ciepła wynosić powinno. S. P.
