Encyklopedyja powszechna (1859)/Anarchija
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Anarchija |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Anarchija (z greckiego: a, bez i arche, rząd), po polsku: bezrząd, taki stan społeczeństwa, w którym ustało panowanie prawa i władz prawnych, albo przynajmniej niezaprzeczenie istniejących, przez co państwo, z pominięciem właściwego zadania i regularnej działalności, staje się igraszką ambitnych i walczących o władzę stronnictw. Anarchija jest najgorszym stanem, w jaki popaść może kraj i naród, wszakże z samej już istoty rzeczy wypada, że stan ten nigdy długotrwałym być nie może, chociaż oczywiście trudno następnie uniknąć zwolnienia stosunków uległości prawnej z jednej strony, albo Co gorsza reakcyi z drugiej. Zupełna anarchija jest bardzo rzadką; częstszém zaś bywa położenie kraju do anarchicznego zbliżone, skutkiem którego panowanie pr awa częściowo jedynie zda się wstrzymanym, co wydarza się zwykle podczas rewolucyj, albo też z powodu bezwurunkowo złej administracyi, jak np. w rzeczach pospolitych południowo-amerykańskich. Przedłużenie takiego stanu wpływa najsilniej na szybki upadek państwa i całej społeczności.
