Jana Kochanowskiego Dzieła polskie (1919)/Treny/Tren XVI

<<< Dane tekstu >>>
Autor Jan Kochanowski
Tytuł Treny
Pochodzenie Jana Kochanowskiego Dzieła polskie Tom I
Redaktor Jan Lorentowicz
Wydawca Tow. Akc. S. Orgelbranda S-ów
Data wyd. [1919]
Miejsce wyd. Warszawa
Inne Całe Treny
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron


TREN XVI.

Nieszczęściu kwoli a swojej żałości,
Która mię prawie przejmuje do kości,
Lutnię i wdzięczny rym porzucić muszę,
Ledwie nie duszę.
Żywem? czy mię sen obłudny[1] frasuje,
Który kościanem oknem[2] wylatuje,

A ludzkie myśli tem i owem bawi.
Co błąd na jawi?[3]
O błędzie ludzki, o szalone dumy:
Jako to łacno pisać się z rozumy,[4]
Kiedy po woli świat mamy, a głowa,
Człowieku zdrowa.
W dostatku będąc, ubóstwo chwalemy,
W rozkoszy żałość lekce szacujemy;
A póki wełny skąpej prządce staje,
Śmierć nam za jaje[5].
Lecz kiedy nędza, albo żal przypadnie,
Ali żyć nie tak, jako mówić, snadnie;
A śmierć dopiero wtenczas nam należy,[6]
Gdy już k’nam bieży.
Przecz z płaczem idziesz, Arpinie[7] wymowny,
Z miłej ojczyzny? Wszak nie Rzym budowny,[8]
Ale świat wszytek miastem jest mądremu
Widzeniu twemu.
Czemu tak barzo córki swej żałujesz?
Wszak się ty tylko sromoty wiarujesz,[9]
Insze wszelakie u ciebie przygody,
Ledwe nie gody.
Śmierć, mówisz, straszna tylko niezbożnemu:
Przeczże się tobie umrzeć cnotliwemu

Nie chciało, kiedyś prze dotkliwą mowę
Miał podać głowę?
Wywiodłeś[10] wszytkim, nie wywiodłeś sobie:
Łacniej rzec, widzę, niż czynić, i tobie
Pióro anielskie, duszę toż w przygodzie
Co i mnie bodzie.[11]
Człowiek nie kamień, a jako się stawi
Fortuna, takich myśli nas nabawi.
Przeklęte szczęście! czy snadź gorzej duszy,
Kto rany ruszy?
Czasie, pożądnej[12] ojcze niepamięci!
W co ani rozum, ani trafią święci,[13]
Zgój smutne serce, a ten żal surowy
Wybij mi z głowy.




  1. złudny.
  2. według mytu greckiego sen zwodniczy wychodzi bramą z kości słoniowej; bramy takie znajdują się na łące Asfodelowej, po której tułają się sny.
  3. co jest błędem na jawie.
  4. popisywać się rozumami.
  5. za nic.
  6. nas obchodzi.
  7. mowa tu o Cyceronie, który pochodził z Arpinum.
  8. pięknie zbudowany.
  9. strzeżesz się.
  10. dowiodłeś.
  11. duszę twą złamało tak samo cierpienie, jak i moją.
  12. pożądanej.
  13. czego nie potrafią ani rozum, ani święci.





Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Jan Kochanowski.