Japońskie ultimatum wobec Chin z 7 maja 1915
| Japońskie ultimatum wobec Chin z 7 maja 1915 | |||
| Przekład: Wikiźródła (lista tłumaczy na stronie historii) (z języka angielskiego). Znane jako Dwadzieścia Jeden Żądań, ultimatum doprowadziło do zawarcia dwóch traktatów w dniu 25 maja 1915 r. |
ULTIMATUM
edytuj
Powodem dla którego Cesarski Rząd otworzył obecne negocjacje z Rządem Chin jest dążenie do rozwiązania komplikacji wynikłych z wojny pomiędzy Japonią a Chinami, jak również rozmaitych problemów, szkodliwych dla bliskich stosunków Chin i Japonii, z myślą o umocnieniu podstawy serdecznej przyjaźni istniejącej pomiędzy oboma krajami, i efektywnym i trwałym zachowaniu pokoju na Dalekim Wschodzie.
Mając na względzie te cele, w styczniu tego roku zostały przedstawione Rządowi Chin konkretne propozycje, a aż do dzisiaj przeprowadzonych zostało z Rządem Chin dwadzieścia pięć konferencji, wszystkie w idealnej szczerości i otwartości.
W toku negocjacji Cesarski Rząd w ugodowym duchu konsekwentnie wyjaśnił cele propozycji, jednocześnie rozważając bez jakichkolwiek uprzedzeń propozycje Rządu Chin, tak istotne, jak i nieistotne.
Można z całą pewnością stwierdzić, że dołożono wszelkich wysiłków, aby dojść do satysfakcjonującego i przyjaznego rozwiązania tych problemów.
Dyskusja dotycząca całości propozycji była praktycznie na ukończeniu po dwudziestej czwartej konferencji, to jest siedemnastego dnia ostatniego miesiąca.
Cesarski Rząd, traktując negocjacje z szerokiego punktu widzenia, mając na względzie kwestie podniesione przez Rząd Chin, zmodyfikował pierwotne propozycje o daleko idące ustępstwa, i dwudziestego szóstego dnia tego samego miesiąca przedstawił Rządowi Chin zmienione propozycje do akceptacji. W tym samym czasie oświadczył, że w przypadku zaakceptowania zmienionych propozycji, Cesarski Rząd przywróci, na uczciwych i odpowiednich warunkach, pod władzę Rządu Chin terytorium Jiaozhou, dla zdobycia którego Cesarski Rząd poniósł wielkie ofiary.
Pierwszego dnia maja, Rząd Chin złożył odpowiedź na zmodyfikowane propozycje Rządu Japonii, sprzeczną z oczekiwaniami Cesarskiego Rządu. Rząd Chin nie tylko nie rozważył należycie zmienionych propozycji, ale nawet wobec złożonej przez Rząd Japonii Rządowi Chin oferty przywrócenia pod władzę tego ostatniego Jiaozhou, nie okazał najmniejszego uznania dla trudności i dobrej woli Japonii.
Tak z gospodarczego, jak i militarnego punktu widzenia, Jiaozhou jest istotnym miejscem, którego zdobycie kosztowało Cesarstwo Japonii wiele krwi i pieniędzy, i po którego zdobyciu, Cesarstwo nie ma żadnego obowiązku zwracać go Chinom.
Niemniej jednak, mając na celu wzmocnienie przyszłych przyjaznych stosunków obu państw, Cesarstwo zdobyło się na propozycję jego zwrotu, jednakże ku jego wielkiemu żalowi, Rząd Chin nie wziął pod rozwagę dobrych intencji Japonii i nie okazał uznania dla jej trudności.
Co więcej, Rząd Chin nie tylko zignorował przyjazne uczucia Cesarskiego Rządu w związku z ofertą przywrócenia Zatoki Jiaozhou, ale w odpowiedzi na zmienione propozycje zażądał jej bezwarunkowego zwrotu; i ponownie Chiny zażądały wzięcia przez Japonię odpowiedzialności za zapłatę reparacji wojennych za wszelkie nieuniknione straty i szkody wynikłe z japońskich operacji wojskowych w Jiaozhou; a co więcej, w związku z terenem Jiaozhou Chiny wysunęły dalsze żądania, i oświadczyły, że mają prawo udziału w przyszłej konferencji pokojowej pomiędzy Japonią a Niemcami.
Pomiot tego, że Chiny są w pełni świadome, że bezwarunkowy zwrot Jiaozhou i japońska odpowiedzialność za reparacje wojenne w związku z nieuniknionymi stratami i szkodami są nie do zaakceptowania przez Japonię, celowo wysunęły te żądania i oświadczyły, że odpowiedź ta jest stanowcza i ostateczna.
Ponieważ Japonia nie może tolerować takich żądań, rozwiązania innych problemów, jakkolwiek mogłyby być one kompromisowe, nie leżą w jej interesie. W konsekwencji obecna odpowiedź Rządu Chin jest, jako całość, ogólnikowa i bez znaczenia.
Co więcej, w swej odpowiedzi na inne propozycje w zmienionej liście Cesarskiego Rządu, takich jak Południowej Mandżurii i Wschodniej Mongolii Wewnętrznej, w których Japonia szczególnie ma uznane przez inne państwa stosunki geograficzne, gospodarcze, przemysłowe i strategiczne, które stały się bardziej znaczące w konsekwencji dwóch wojen w które Japonia była zaangażowana, Rząd Chin całkowicie pomija te fakty, i nie uszanował pozycji Japonii w tym zakresie.
Rząd Chin dowolnie dokonał zmian w artykułach, które Cesarski Rząd, w duchu porozumienia, sformułował zgodnie ze stanowiskiem Przedstawicieli Chin, tym samym czyniąc to stanowisko bezprzedmiotowym; widząc, jak z jednej strony wyrażają zgodę, a z drugiej sprzeciw, trudno przyjąć, aby Chińskie władze działały w szczerości i dobrej woli.
Odnośnie artykułów dotyczących zatrudnienia doradców, zakładania szkół, szpitali i arsenałów, dostarczania broni i amunicji oraz koncesji dotyczących linii kolejowych w Południowych Chinach w zmienionych propozycjach, zostały one złożone bądź to z założeniem konieczności uzyskania zgody zainteresowanego Mocarstwa, bądź to szczegółowo spisane zgodnie ze stanowiskiem delegatów Chin, a tym samym w najmniejszym stopniu nie pozostają w sprzeczności z suwerennością Chin lub traktatami z Zagranicznymi Mocarstwami. Pomimo tego, Rząd Chin w swej odpowiedzi na propozycje, rozmija się z oczekiwaniami Cesarskiego Rządu, utrzymując że propozycje te są niezgodne z jego suwerennymi prawami i traktatami z Zagranicznymi Mocarstwami.
Jednakże, pomimo takiego nastawienia Rządu Chin, Cesarski Rząd, żałując że nie ma już miejsca na dalsze negocjacje, będąc przekonanym do zachowania pokoju na Dalekim Wschodzie, nadal ma nadzieję na satysfakcjonujące rozwiązanie, tak aby nie zakłócać wzajemnych stosunków.
Tak więc pomimo niemożliwych do ścierpienia okoliczności, rozważył ponownie uczucia Rządu sąsiedniego państwa, i w związku z tym, za wyjątkiem artykułu dotyczącego Fujian, który stanie się przedmiotem wymiany not, albowiem Przedstawiciele obu państw już wyrazili na niego zgodę, uznał za stosowne wyłączyć Grupę V z obecnych negocjacji, i przedyskutować ją osobno w przyszłości.
Rząd Chin winien docenić przyjazne uczucia Cesarskiego Rządu poprzez natychmiastową akceptację, bez żadnych zmian, wszystkich artykułów z Grup I, II, III i IV oraz wymianę not w związku z prowincją Fujian w Grupie V, zgodnie ze zmienionymi propozycjami z 26 kwietnia.
Cesarski Rząd ponownie radzi i ma nadzieję, że Rząd Chin mają tę radę na względzie, udzieli satysfakcjonującej odpowiedzi do godziny 6 wieczorem 9 maja. Niniejszym oznajmia się, że jeżeli do tego czasu nie nadejdzie satysfakcjonująca odpowiedź, Cesarski Rząd podejmie kroki, jakie uzna za konieczne.
Grupa I
edytuj
Rząd Japonii i Rząd Chin, dążąc do utrzymania ogólnego pokoju na Dalekim Wschodzie, jak również do wzmocnienia wzajemnych przyjaznych i dobrosąsiedzkich stosunków istniejących pomiędzy oboma państwami, zgadzają się na następujące artykuły:
Artykuł 1.
Rząd Chin udzieli pełnej akceptacji dla wszelkich uzgodnień jakie Rząd Japonii może w przyszłości dokonać z Rządem Niemiec w zakresie rozporządzenia prawami, interesami i koncesjami, które Rząd Niemiecki posiadł, w drodze traktatów bądź też w inny sposób, vis-a-vis Chin w związku z prowincją Shandong.
Artykuł 2.
Rząd Chin dołoży starań, aby w prowincji Shandong bądź też wzdłuż jej wybrzeża, żadne terytorium ani wyspa nie została oddana lub wydzierżawiona żadnemu innemu Mocarstwu, pod jakimkolwiek pretekstem.
Artykuł 3.
Rząd Chin zgadza się na wybudowanie przez Japonię linii kolejowej łączącej Yantai lub Longkou z Linią Kolejową Jiaozhou Jinan.
Artykuł 4.
Rząd Chin zapewni, z własnej inicjatywy, tak szybko jak to możliwe, otwarcie określonych ważnych miast i miejscowości w prowincji Shandong dla zamieszkania i handlu przez obcokrajowców. Miejsca które zostaną otwarte określone zostaną w odrębnym porozumieniu.
Grupa II
edytuj
Rząd Japonii i Rząd Chin, w świetle faktu, że Rząd Chin zawsze uznawał dominującą pozycję Japonii w Południowej Mandżurii i Wschodniej Mongolii Wewnętrznej, zgadzają się na następujące artykuły:
Artykuł 1.
Umawiające się Strony wspólnie zgadzają się, że terminy dzierżawy Lüshunkou/Port Arthur i Dairen, jak również terminy odnośnie Linii Kolejowej Południowej Mandżurii i Linii Kolejowej Andong-Mukden zostaną wydłużone na następny okres 99 lat.
Artykuł 2.
Obywatele Japonii będą mieli możliwość dzierżawienia i nabywania na własność ziemi w Południowej Mandżurii i Wschodniej Mongolii Wewnętrznej pod wznoszenie budowli dla celów gospodarczych, przemysłowych lub rolniczych.
Artykuł 3.
Obywatele Japonii będą mogli dowolnie wchodzić, mieszkać i podróżować w Południowej Mandżurii i Wschodniej Mongolii Wewnętrznej, i prowadzić interesy o charakterze gospodarczym, przemysłowym i innym.
Artykuł 4.
Rząd Chin udziela obywatelom Japonii prawo dobywania kopalin w Południowej Mandżurii i Wschodniej Mongolii Wewnętrznej. Warunki prowadzenia kopalni zostaną uzgodnione w osobnym porozumieniu.
Artykuł 5.
Rząd Chin zgadza się na uprzednie uzyskanie zgody Rządu Japonii:
- za każdym razem gdy zostanie złożona propozycja udzielenia obywatelom innych państw prawa budowy linii kolejowej, lub uzyskania od obywateli innych państw środków na budowę linii kolejowej w Południowej Mandżurii i Wschodniej Mongolii Wewnętrznej, i
- w przypadku zaciągnięcia pożyczki od jakiegokolwiek innego Mocarstwa, z zabezpieczeniem w postaci podatków z Południowej Mandżurii i Wschodniej Mongolii Wewnętrznej.
Artykuł 6.
Jeżeli Rząd Chin potrzebować będzie usług politycznych, finansowych lub wojskowych doradców lub instruktorów w Południowej Mandżurii lub we Wschodniej Mongolii Wewnętrznej, Rząd Chin dołoży starań, aby w pierwszej kolejności skonsultować się z Japonią.
Artykuł 7.
Rząd Chin zgadza się na przekazanie Japonii kontroli i zarządzania Linią Kolejową Jilin-Chungchun na okres 99 lat, od dnia podpisania niniejszego traktatu.
Grupa III
edytuj
Rząd Japonii i Rząd Chin, biorąc pod uwagę bliskie stosunki pomiędzy Japońskimi przedsiębiorcami i Kompanią Han-Ye-Ping, i dążąc do dalszego rozwoju wspólnych interesów obu państw, zgodziły się na następujące artykuły:
Artykuł 1.
Umawiające się Strony zgadzają się, że gdy pojawi się stosowna okazja, Kompania Han-Ye-Ping stanie się wspólnym przedsięwzięciem obu państw, i że bez zgody Rządu Japonii, Rząd Chin nie dokona zbycia, ani też nie zezwoli Kompanii na zbycie żadnego prawa ani mienia Kompanii.
Artykuł 2.
Jako niezbędną ochronę zainwestowanych środków Japońskich przedsiębiorców, Rząd Chin zapewni, aby w sąsiedztwie kopalń należących do Kompanii Han-Ye-Ping nie mogła bez zgody Kompanii działać żadna kopalnia nie będąca własnością Kompanii. Jeżeli kiedykolwiek zostaną zaproponowane jakiekolwiek działania, mogące wpłynąć na interesy Kompanii bezpośrednio lub pośrednio, Rząd Chin zapewni, aby uprzednio została wrażona zgoda Kompanii.
Grupa IV
edytuj
Rząd Japonii i Rząd Chin, mając na celu skuteczne zapewnienie integralności terytorialnej Chin, zgadzają się na następujący artykuł:
Rząd Chin nie odda, ani nie wydzierżawi, żadnemu innemu Mocarstwu, żadnej przystani, zatoki ani wyspy wzdłuż wybrzeża Chin.
Grupa V
edytuj
Artykuł 1.
Rząd Chin przyjmie wpływowych Japończyków na politycznych, finansowych i wojskowych doradców.
Artykuł 2.
Rząd Chin przyznaje Japońskim szpitalom, świątyniom i szkołom w głębi Chin prawo do nabywania własności ziemi.
Artykuł 3.
W świetle licznych nieporozumień dotyczących utrzymania porządku, które do dnia dzisiejszego narosły pomiędzy Japonią a Chinami, powodują niemałe przykrości, policja w rejonach w których takie środki są konieczne, zostanie oddana pod wspólną Japońską i Chińską administrację, bądź w rejonach tych w policji zostaną zatrudnieni Japończycy, tak aby jednocześnie usprawnić Chińską Służbę Policyjną.
Artykuł 4.
Chiny nabędą od Japonii zapasy określonego rodzaju broni, bądź też założą w Chinach arsenał pod wspólnym japońsko-chińskim zarządem, zaopatrywany przez ekspertów i materiały z Japonii.
Artykuł 5.
Dla wspomożenia rozwoju Linii Kolejowej Nanchang-Jiujiang, z którą Japońskich przedsiębiorców tak blisko się identyfikuje, i mając na względzie nierozstrzygnięte negocjacje pomiędzy Japonią a Chinami odnośnie zagadnienia linii kolejowej w Południowych Chinach, Chiny zgadzają się udzielić Japonii prawa do zbudowania linii kolejowej łączącej Wuchang z Jiujiang-Nanchang i Hangzhou oraz pomiędzy Nanchang i Chaozhou.
Artykuł 6.
Mając na względzie stosunki pomiędzy prowincją Fujian a Formozą, i porozumienie dotyczące nie pogłębiania separacji tej prowincji, jeżeli zajdzie potrzeba zaangażowania obcego kapitału w związanych z pracami dotyczących kolei, kopalni i przystani (włącznie z dokami), Japonia będzie konsultowana jako pierwsza.
Artykuł 7.
Chiny udzielają obywatelom Japonii prawa do działalności misjonarskiej w Chinach.
Nota wyjaśniająca
edytuj
1. Za wyjątkiem kwestii Fujian, która zostanie uregulowana w drodze wymiany not, pięć artykułów odsuniętych do dalszych negocjacji dotyczy (a) zatrudnienia doradców, (b) zakładania szkół i szpitali, (c) zgody na linię kolejową w Południowych Chinach, (d) dostarczania broni i amunicji i zakładania arsenałów i (e) prawa do prowadzenia działalności misyjnej.
2. Akceptacja przez Rząd Chin artykułu dotyczącego Fujian może zostać dokonana tak w formie zaproponowanej przez Ministra Japonii 26 kwietnia, jak i w Odpowiedzi Rządu Chin z 1 Maja. Aczkolwiek Ultimatum wzywa do natychmiastowej akceptacji przez Chiny zmodyfikowanych propozycji złożonych 26 kwietnia, bez zmian, zauważyć należy że jest to jedynie oświadczenie co do zasady, i nie dotyczy rzeczonego artykułu, jak również artykułów 4 i 5 tej noty.
3. Jeżeli Rząd Chin zaakceptuje wszystkie artykuły zgodnie z żądaniem Ultimatum, oferta Rządu Japonii przywrócenia Kiaochow pod władzę Chin, złożona 26 kwietnia, będzie nadal aktualna.
4. W artykule 2 z Grupy II odnoszącym się do dzierżawy lub nabycia ziemi, określenia "dzierżawa" i "nabycie" mogą zostać zastąpione przez określenia "dzierżawa na czas oznaczony" i "dzierżawa na czas nieoznaczony" lub "dzierżawa za porozumieniem", przez co należy rozumieć długoterminową dzierżawę z bezwarunkową odnową. Artykuł 4 z Grupy II odnoszący się do akceptacji przez Radę Japońską przepisów i zarządzeń policyjnych oraz podatków lokalnych może być przedmiotem tajnego porozumienia.
5. Zdanie "Skonsultować z Rządem Japonii" w związku z kwestią zastawienia podatków lokalnych pod zaciągnięcie pożyczek i pożyczek na budowę linii kolejowych we Wschodniej Mongolii Wewnętrznej, zbliżone do porozumienia dotyczącego tych samych zagadnień w Mandżurii, może zostać zastąpione przez zdanie "Skonsultować z Japońskimi przedsiębiorcami". Artykuł dotyczący lokalizacji i przepisów w związku z otwarciem rynków handlowych we Wschodniej Mongolii Wewnętrznej, może być przedmiotem wymiany not, podobnie jak poprzednio w Shandong.
6. Ze zdania "mających interesy w Kompanii" w Grupie III zmienionej listy żądań, słowa "mających interesy w" mogą zostać usunięte.
7. Tekstem autentycznym Formalnego Porozumienia i jego aneksów może być albo tekst w języku japońskim, albo oba teksty w językach chińskim i japońskim.
Odpowiedź Chin na Ultimatum Japonii, 8 maj 1915
edytuj
Siódmego dnia tego miesiąca o godzinie trzeciej po południu, Rząd Chin otrzymał od Rządu Japonii Ultimatum wraz z Notą Wyjaśniającą siedmiu artykułów.
Ultimatum zakończono wyrażeniem nadziei, że Rząd Chin do godziny 6 wieczorem 9 maja udzieli satysfakcjonującej odpowiedzi, i niniejszym oznajmiono, że w braku udzielenia w wyznaczonym czasie satysfakcjonującej odpowiedzi, Rząd Japonii podejmie kroki, jakie uzna za konieczne.
Rząd Chin mając na względzie pokój na Dalekim Wschodzie, niniejszym akceptuje, za wyjątkiem pięciu artykułów z Grupy V, odłożonych do późniejszych negocjacji, wszystkie artykuły z Grupy I, II, III i IV, jak również wymianę not w związku z Prowincją Fujian w Grupie V, jak zawarto w zmienionych propozycjach złożonych 26 kwietnia i w zgodzie z Notą Wyjaśniającą siedmiu artykułów dołączoną do Ultimatum Rządu Japonii, z nadzieją że tym samym wszystkie nie załatwione problemy zostały rozwiązane, tak aby przyjazne stosunki pomiędzy oboma państwami mogły zostać pogłębione.
Minister Japonii jest niniejszym proszony o wyznaczenie wizyty w Ministerstwie Spraw Zagranicznych dla dokonania korekty tekstu i podpisania Porozumienia tak szybko, jak to możliwe.
| Przekład może być udostępniony na innej licencji niż tekst oryginalny. | |
|---|---|
| Oryginał |  |
| Przekład |   Można zastosować obie licencje lub jedną z nich. Informacje o pochodzeniu tekstu możesz znaleźć w dyskusji tego tekstu. |