Kalendarz Obywatelski/całość

<<< Dane tekstu >>>
Autor Ignacy Krasicki
Tytuł Kalendarz Obywatelski
Pochodzenie Dzieła Krasickiego dziesięć tomów w jednym
Wydawca U Barbezata
Data wyd. 1830
Miejsce wyd. Paryż
Źródło Skany na Commons
Inne Cały tekst
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Okładka lub karta tytułowa
Indeks stron


Kalendarz Obywatelski.


Styczeń.

Dnia 1. Urodził się w Kozienicach Zygmunt I. Król Polski, z ojca Kazimierza Jagiellonowicza króla, i z matki Elżbiety Austryaczki, córki Albrychta cesarza, roku 1467. Kronika Bielskiego, Stryjkowskiego.
Jan Albrycht mając 4,000 Polaków, potyka się pod Kaszowem ze 14,000 Węgrów, i ledwie z życiem uchodzi, roku 1491. Bielski.
2. Grzegorz IX papież, w Witerbie potwierdził nadanie ziemi Dobrzyńskiej Krzyżakom uczynione przez Konrada xiążęcia Mazowieckiego, który ich do Prus wezwał, r. 1235. Codex Diplomat, regni Poloniæ.
Władysław IV, królewic, potem Król Polski, odwiedzając cudze kraje, z Rzymu do Neapolu wyjeżdża, r. 1625. Wassemberg.
3. Zwycięztwo otrzymane nad Szwedami u Karkusa pod wodzem Wranglem przez Dębińskiego i Wincentego Wojnę, r. 1601. Kronika Gwagnina.
Nadzwyczajne się ciepło poczyna, i trwa aż do Maja, r. 1493. Długosz.
4. Zwycięztwo Stefana Czarnieckiego nad wojskiem Zaporowskiem pod Staryninem, r. 1663. Climac.
Szujski Moskal chce zdradą dobyć Smoleńska, ale nadaremnie, r. 1582. Dyaryusz oblężenia.
5. Bychów od Moskwy zdobyty, przez Jana Kazimierza króla odzyskany, r. 1664. Kochowski.
6. Sejm pierwszy Konwokacyi złożony w Warszawie w czasie bezkrólewia po śmierci Zygmunta Augusta, roku 1573. Bielski. Volumina Legum.
Xięztwo Mazowieckie przez pakta do Polski wcielone, r. 1355. Długosz.
7. Zjazd w Łucku Zygmunta cesarza, Władysława Jagiełły króla, i Witolda xiążęcia Litewskiego, r. 1459. Bielski.
Tego dnia dwa Synody duchowne się odprawiły : jeden w Łęczycy za Jakóba Świnki, r. 1285. Długosz. Drugi za Jarosława arcybiskupa w Uniejowie, r. 1375. Kromer.
8. Inwestytura i hołd Karola syna Augusta III króla Polskiego na xięztwo Kurlandzkie, r. 1769. Manuskrypt. Dzieje królestwa Polskiego.
Sechin wódz Moskiewski, potyka się pod Smoleńskiem z wojskiem Polskiem pod dowództwem Władysława IV. r. 1634. Piasecki.
9. Przywileje i nadania Władysława Jagiełły króla w Jedlni uczynione, spisane i potwierdzone w Krakowie, r. 1433. Kronika Kromera. Vol. Legum.
10. Na sejmie w Piotrkowie ustanowienie appelacyi od sądów xiążęcych Pruskich do króla, r. 1529. Vol. Legum.
Władysław IV obległ Smoleńsk z Moskalami, r. 1633. Piasecki.
11. Sejm w Piotrkowie, na którym zawarte i potwierdzone przymierze z Turkami i Tatarami, r. 1501. Vol. Legum. Bielski.
Umarł Jan Przerębski prymas mający lat wieku czterdzieści trzy. Mąż wielkich przymiotów i nauki niepospolitej, r. 1562. Starowolski in monum. Sarmat.
Chmielnicki wraz z Tatarami i Moskalami, których miał ku pomocy, zwyciężony pod Ochmatowem przez Stanisława Lanckorońskiego hetmana Polnego koronnego i Stefana Czarnieckiego, r. 1655. Kochowski.
12. Hołd szlachty xięztw Oświęcimskiego i Zatorskiego Władysławowi Jagielle królowi imieniem Wacława xiążęcia, r. 1441. Codex Diplomaticus.
Zawisza, r. 1280. Radlicki, r. 1329, biskupi Krakowscy, umierają. Starowolski.
13. W bezkrólewiu po Janie III konfederacya wojska, i dalej nastąpiona kommissya we Lwowie, r. 1697. Volumina Legum. Załuski Epistolæ.
Władysław królewic Polski wyjeżdża z Neapolu, roku 1625. Wassemberg.
14. Zjazd Jędrzejowski w czasie bezkrólewia po Henryku Walezyuszu, r. 1576. Bielski. Manuskrypt.
Sejm za Władysława Łokietka w Chęcinie, r. 1329. Długosz.
15. Konfederacya jeneralna stanów Rzeczypospolitej, po śmierci Michała Wiśniowieckiego króla, 1673. Vol. Legum.
Stefan Batory pod Zapołoczem czyni pokój z Moskalami i Inflanty bierze, r. 1582. Bielski.
16. Wjazd nowoobranego Augusta II króla elektora Saskiego do Warszawy, r. 1698. Załuski Epistolæ. Jan Kazimierz na koronacyą do Krakowa wjeżdża, r. 1649. Kochowski.
17. Koronacya w Krakowie Jana Kazimierza, roku 1619. Vol. Legum.
Koronacya Augusta III, r. 1734. Dzieje królestwa Polskiego.
Urodzenie Stanisława Augusta króla w Wołczynie, r. 1733.
18. Przymierze z Moskwą w Wilnie zawarte, przez które zamki, niegdyś przez Glińskiego wraz z przyległemi krajami Moskwie oddane, naówczas do innych należytości xięztwa Litewskiego nazad wrócone zostały, r. 1509. Bielski.
19. Śmierć Bernarda Maciejowskiego kardynała arcybiskupa Gnieźnieńskiego i biskupa Krakowskiego w wieku lat sześćdziesiąt, r. 1608. Starowolski in Monumentis Surmatarum.
Jan Kazimierz w Krakowie koronowany, r. 1649. Kochanowski.
20. Wjazd do Krakowa Zygmunta I po wstąpieniu na królestwo, r. 1507. Bielski.
Władysław Łokietek, pierwszy w Krakowie koronowany, r. 1320. Kromer.
21. Na sejmie w Piotrkowie Statut Alexandra króla ułożony i obwieszczony, r. 1504. Vol. Legum.
Hołd królowi Władysławowi IV i koronie oddany na xięztwo Pruskie Jerzego Wilhelma Kurfirszta Brandeburskiego, r. 1633. Piasecki. 22.
Maxymilian arcy-xiążę Rakuski od Krakowa, gdy go dobyć chciał, odpędzony, r. 1577. Piasecki.
Umarł w Rzymie Jerzy kardynał Radziwiłł biskup Krakowski, r. 1600. Starowolski in Monumentis.
23. Potwierdzenie praw koronnych na sejmie przez Jana Kazimierza, r. 1649. Vol. Legum.
Światopełk xiążę Pomorski Dominikanów w Gdańsku zakłada, r. 1227. Miechowita.
24. Zeznanie na sejmie Piotrkowskim Konrada xiążęcia Mazowieckiego, jako należne po hołdownikach królowi Polskiemu ziemie Warszawską, Zakroczymską, Wyszogrodzką jemu dożywociem są nadane, r. 1496. Codex Diplomaticus.
Potyczka między Szwedami i Polakami złączonemi z Moskalami i z Sasami pod Grodnem, r. 1706. Życie króla Stanisława.
25. Zwycięztwo Jana Zamojskiego pod Byczyną nad Maxymilianem arcyxiążęciem i jego przywodzcami, którego w niewolą bierze, r. 1588. Piasecki.
Mikołaj Radziwiłł i Chodkiewicz, mający 10,000 wojska, zwyciężają pod Ułą Szujskiego wodza Moskiewskiego, gdzie 3o,ooo Moskałów legło na placu, roku 1610. Gwagnin.
26. Koronacya Zygmunta I króla następcy po Alexandrze, r. 1507. Bielski.
Konstantyn Ostrorog w blizkości Kaniowa, potyka się ze 34,000 Tatarów, gdzie 24,000 trupem ściele, i 8,000 niewolnika uwalnia, roku 1527. Kojałowicz.
27. Pożar w żupie Wieliczki. Heroiczny podówczas postępek Andrzeja Kościeleckiego żupnika, i Seweryna Betmana burmistrza Krakowskiego, którzy, z widocznem niebezpieczeństwem życia, spuściwszy się w szybę solną, ogień ugasili, r. 1510. Stryjkowski.
28. Konfederacya jeneralna Warszawska po śmierci ostatniego z Jagiełłów Zygmunta Augusta, roku 1573. Kromer.
Wielisz miasto moskiewskie Polacy powtórnie palą, r. 1568. Gwagnin.
29. Nadanie na sejmie w nagrodę zasług Janowi Zamojskiemu kanclerzowi i hetmanowi dzierżaw Krzeszewa i Zamchu prawem dziedzicznem, r. 1588. Vol. Legum.
30. Zwycięztwo u Sinych-wód otrzymane przez Stanisława Koniecpolskiego hetmana nad Tatarami, roku 1658. Piasecki.
Przymierze z Moskwą we wsi Andruszów, przez które Województwa Potockie, Witepskie i Inflanty Polszcze powrócono, r. 1667. Bielski.
31. Poselstwo Moskiewskie pod Smoleńskiem do Zygmunta III, zapraszające na tron Władysława IV naówczas królewica, 1610. Piasecki.
Śmierć w Rzymie Bzowskiego Dominikana, pisarza dziejów kościelnych, r. 1637, żył lat 70. Monument. Sarmat.
Śmierć Jerzego Lubomirskiego marszałka i hetmana koronnego w Wrocławiu, r. 1667. Manuskrypt.

Luty.

Dnia. 1. Umarł w Warszawie August II. król Polski elektor Saski w wieku lat 63, a panowaniu 36 roku niespełna, r. 1733. Dokończenie Kroniki Bielskiego.
Sejm i zakończenie konfederacji Tarnogrodzkiej, oraz zwinienie wojska pod marszałkowstwem Leduchowskiego, r. 1717. Vol. Legum.
Sapieha Szwedów zwycięża, r. 1657. Kojałowicz.
2. Sejm koronacyi Jana III. króla w Krakowie, r. 1675. Życie Jana Sobieskiego.
3. Leszek czarny xiąże Polski u Goślic zwyciężył Lwa xiążęcia Ruskiego i Tatarów, którzy się z nim byli złączyli, r. 1280. Kromer.
Leszek czarny Litwę i Jadźwingów zwycięża, 8000 trupem zasławszy, i 2000 wziąwszy w niewolą, r. 1280. Miechowita.
4. Sejm w Warszawie za powrotem do Polski, po wypędzeniu Szwedów, Augusta II króla, r. 1710. Vol. Legum.
Wjazd uroczysty do Krakowa Heleny, małżonki Alexandra króla Polskiego, roku 1502. Kromer.
5. Na sejmie koronacyi pomnożenie wojska do 58,000 ku popieraniu wojny Tureckiej, roku 1675. Dokończenie kroniki Bielskiego.
Władysław IV na koronacyą do Krakowa wjeżdża, r. 1633. Piasecki.
6. Sejm w Krakowie końcem wnijścia w związek z pany chrześciańskiemi przeciw Turkom. Ustanowienie podatku poradlnego, r. 1595. Piasecki.
Przemysław król Polski zabity zdradą przez Świętopełka xiążęcia Pomorskiego w Rogoźnie. Ten monarcha od ujścia Bolesława Śmiałego, nieużywany przez poprzedniki swoje tytuł króla wznowił, i na pieczęci swojej dał wyryć ten napis : Reddidit ipse suis victricia signa Polonis. Panował miesięcy siedm, r. 1295. Kronika Długosza.
7. Przysięga nowo obranego po ojcu Zygmuncie III Władysława IV na Pacta Conventa, przysięga wierności jemu od narodu uczynionia w Krakowie, r. 1633. Piasecki. Wassemberg.
8. Stefan Batory xiąże Siedmiogrodzki obrany na królestwo Polskie Pacta conventa w Megieżu w mieście xięztwa swojego zaprzysiągł, r. 1576. Codex Diplomaticus. Vol. Legum. Piasecki.
9. Ślub Kazimierza Jagiełłowicza króla z Elżbietą Austryaczką, córką Alberta cesarza, r. 1434. Bielski.
Wiślica ze szczętem zrabowana, r. 1135. Miechowita.
10. Potwierdzenie na Sejmie dawniej nadanych przywilejów szlachcie i obywatelom powiatu Piltyńskiego. Codex Diplomaticus., 1640. Vol. Legum.
Częstochowa gorzeje, r. 1564. Kordecki.
11. Wjazd Stefana Batorego króla do Grodna. Postanowienie tamże wojny przeciw Moskwie, i obmyślenie podatków na nię, r. 1579 Stryjkowski. Manuskrypt.
Wyrok uczyniony od posłów papiezkich za Łokietkiem przeciwko Krzyżakom, r. 1321. Długosz.
12. Wjazd do Krakowa Władysława Jagiełły, r. 1386. Bielski.
Potyczka pod Wschową między Sasami, Moskalami i Szwedami, r. 1706. Życie króla Stanisława.
13. Parnawa zdobyta na Szwedach przez Jana Karola Chodkiewicza, r. 1609. Życie jego przez Naruszewicza.
Władysław królewic Polski, we Florencyi się bawi, r. 1625. Wassemberg.
14. Chrzest Władysława Jagiełły w Krakowie, r. 1386. Bielski.
15. Hołd Fryderyka Gwilhelma xiążęcia Pruskiego, r. 1649. Codex Diplomaticus.
16. Koronacya Władysława Jagiełły, r. 1386 Kromer.
Koronacya Władysława IV w Krakowie, r. 1633. Wassemberg.
Tartarzy do Krakowa przystępują, r. 1241. Długosz.
17. Złączenie pierwsze i przysięga Litwy na wierność, r. 1386. Bielski.
Tartarzy Ukrainę pustoszą, r. 1669.
18. Wjazd do Krakowa nowo obranego Henryka Walezyusza, r. 1573. Bielski.
Stefan Batory 30,000 Turków zwycięża, r. 1574. Gwagnin.
19. Urodzenie w Toruniu Mikołaja Kopernika kanonika Warmińskiego, r. 1472. Manuskrypt.
Zygmunt III w Upsalu na królestwo Szwedzkie koronowany, r. 1594 Piasecki.
20. Przyłączenie xięztw Oświęcimskiego i Zatorskiego do korony, r. 1494. Codex Diplomaticus. Vol Legum.
31. Koronacya Zygmunta Augusta, r. 1544.
Koronacya Henryka Walezyusza króla, r. 1575. Bielski.
32. Na sejmiku w Proszowicach pierwiastki w artykułach tamże ułożonych rokoszu przeciw Zygmuntowi III, na którego czele był Mikołaj Zebrzydowski wojewoda Krakowski, r. 1608. Piasecki. Manuskrypt Heilsberski.
W Glinicach kontrakt przedaży za pięćdziesiąt tysięcy kop groszy Praskich xięztwa Oświęcimskiego, przez Janusza tamtejszego xiążęcia dziedzicznego Kazimierzowi Jagiełłowiczowi królowi, następcom, i królestwu Polskiemu, roku 1457. Codex Diplomaticus.
Władysław xiąże Opolski rejent król. Pol. Częstochowę zakłada, r. 1382. Miechowita.
23. Śmierć Stanisława Leszczyńskiego, xiążęcia Lotaryńskiego w 89 roku wieku, r. 1766.
Iwan Wasilewicz Połocka dobywszy, bierze 8000 niewolnika, r. 1563. Gwagnin.
24. Derpt w Inflanciech na Szwedach zdobyty przez Jana Zamojskiego, roku 1582. Heidenstein. Bielski.
25. Hołd Ferdynanda Kettlera xiążęcia Kurlandzkiego: r. 1731. Codex Diplomaticus.
W Kniażołuce umarł wieśniak 157 lat mający, r. 1762.
26. Na sejmie w Sieradzu Jadwiga córka Ludwika króla Polskiego i Węgierskiego obrana królową Polską, 1383. Bielski.
Moskale u Jana Kazimierza z płaczem o pokój proszą, r. 1654. Wassemberg.
27. Przymierze wspólnej pomocy zawarte w Budzie między Kazimierzem wielkim a Ludwikiem Węgierskim królem, siostrzeńcem i następcą Kazimierza, r. 1369. Codex Diplomaticus.
Władysław Łokietek tryumfuje po otrzymanem zwycięztwie nad Konradem xiążęciem Mazowieckim, r. 1290. Kromer.
28. Śmierć Katarzyny Austryaczki małżonki Zygmunta Augusta r. 1572. Bielski.
Trzęsienie ziemi na różnych miejscach w Polszcze, r. 1258. Kromer.
29. Zjazd w Łowiczu po odjechaniu z Polski Henryka Walezyusza, względem wybrania następcy, r. 1576. Bielski.

Marzec.

Dnia 1. Urodził się Kazimierzowi Jagiełlowiczow i z Elżbiety Austryaczki pierwszy syn Władysław, który potem nad Węgrami i Czechami panował, r. 1456. Bielski.
Moskale pod wodzem Szechinem, składają broń pod nogi Władysława IV, r. 1634. Kobierzycki.
2. Kommissya Gdańska, na której rząd w tem mieście ustanowiony i określony, r. 1678. Załuski. Epistolæ.
Sejm w Korczynie za Bolesława wstydliwego, r. 1258. Długosz.
3. Na sejmie Warszawskim ustanowienie głównego trybunału koronnego; za sprawą Jana Zamojskiego kanclerza, r. 1578. Bielski.
Sejm elekcyi w Radomyślu, r. 1384. Miechowita.
4. Przypuszczenie do hołdu na Prusy Joachima elektora Brandeburskiego, roku 1563. Dzieje królestwa Polskiego.
Ślub i koronacya króla Stefana z Anną Jagiellonką, r. 1576. Stryjkowski.
Jana Kazimierza wesele z Ludwiką Gonzagą, r. 1649. Kochowski.
5. Przywrócenie Podlasia do Korony Polskiej w Lublinie naówczas, gdy ostatecznie unija xięztwa Litewskiego z Koroną dokonaną została, r. 1569. Codex Diplomaticus.
W Gdańsku kilka tysięcy domów gorzeje, r. 1494. Bucelinus.
6. Hołd koronie i królowi Kazimierzowi Jagiełłowiczowi xiążąt Opawskiego, Raciborskiego i Cieszyńskiego w Krakowie, r. 1447. Codex Diplomaticus.
Tatarowie zwyciężeni u Skowrodek przez Sieniawskiego, i Stanisława Lanckorońskiego, r, 1577. Bielski.
7. Obwołanie powszechne Mieczysława pierwszego chrześcianina xiążęcia Polskiego, znoszące bałwochwalstwo w Polszcze, r. 966. Długosz.
Polacy do wiary nawróceni, bałwany swoje pogańskie palą, r. 967. Bielski.
8. Śmierć Wincentego Kadłubka pierwszego pisarza dziejów Polskich w Jędrzejowie, gdzie się był zamknął zostawszy mnichem Cystersem po złożeniu biskupstwa Krakowskiego, r. 1223. Starowolski Monum. Sarmat.
Statuta konfederacyi generalnej na sejmie w Korczynie ustanowione, r. 1438. Vol. Legum.
9. Pacta Bendzyńskie zawarte, przez które Maxymilian zrzekł się prawa do korony, a zatem z niewoli, w której zostawał, wypuszczony został, r. 1579. Piasecki.
Gedymin xiąże Litewski do Prus wpada i ginie, r. 1327. Długosz.
10. Śmierć Janusza ostatniego xiążęcia Mazowieckiego, zaczem xięztwo Mazowieckie na Koronę przypadło, r. 1529. Bielski.
Albert ostatni mistrz Krzyżacki, staje się w Krakowie xiążęciem Pruskim, r. 1524. Bielski.
11. Śmierć w Brodach Stanisława Koniecpolskiego, hetmana wielkiego koronnego, r. 1646. Starowolski. Monum. Sarmat.
Stefan Batory stoi pod Rygą, mając wnijść do miasta, r. 1582.
12. Śmierć Władysława Łokietka króla Polskiego. Trzykroć z tronu wyzuty, trzykroć nań wstąpił, r. 1333. Bielski.
13. Zygmunt III, prawa, które miał do Estonji, Rzeczypospolitej ustąpił, r. 1600. Codex Diplomaticus.
Traktaty podpisane w Warszawie na wojnę Turecką za Jana III, r. 1683.
14. Zakończenie sejmu koronacyi Władysława IV, na którym pozostali synowie Zygmunta wierność Rzeczypospolitej zaprzysięgli, i w urzędach i prerogatywach swoich potwierdzonemi zostali, r. 1633. Volum. Legum.
Grudziński sejm zrywa, i staje się przyczyną związku na króla, r. 1585.
15. Przymierze w Lubowni zawarte między Władysławem Jagiełłem królem, a Zygmuntem cesarzem, r. 1412. Codex Diplomaticus.
Smoleńsk zdradą przez Moskalów dobyty, r. 1514. Kojałowicz.
16. Jan król Czeski, prawa, które mniemał mieć do ziemi Dobrzyńskiej, Krzyżakom ustąpił, r. 1329. Codex Diplom.
17. Śmierć w Borzęcinie Jakóba Zadzika kanclerza wielkiego, a potem biskupa Krakowskiego, męża wielkiej ludzkości i biegłości w traktowaniu spraw publicznych, r. 1642. Monum Sarmat.
Henryk Brodaty xiąże na Szlązku umiera, r. 1238. Długosz.
18. Bitwa z Tatary pod Szydłowem za Bolesława Pudyka, w której najcelniejsi z obywatelów w powszechnej klęsce życie stracili, a kraj na łup dziczy zwycięzkiej poszedł, r. 1240. Bielski.
19. Umarł Fryderyk kardynał arcybiskup Gnieźnieński, biskup Krakowski, syn Kazimierza Jagiełłowicza i Elżbiety Austryaczki, r. 1503. Monum. Sarmat.
W Lunewillu śmierć Katarzyny z Opalińskich Leszczyńskiej, małżonki Stanisława króla, r. 1744.
20. Smoleńsk uwolniony od oblężenia Moskiewskiego przez Jana Karola Chodkiewicza hetmana Litewskiego, r. 1615. Manuskrypt Heilsbergski.
21. Urodzenie Jana Kazimierza, który potem panował, syna Zygmunta III, z powtórnej żony Konstancyi Austryaczki, r. 1609. Piasecki.
22. Szechin z pod Smoleńska z wojskiem Moskiewskiem przez Władysława IV, odparty, r. 1633. Wassemberg.
Wrzeszczowski Polak ze Szwedami, dobywa Częstochowy, r. 1656. Kordecki.
23. Śmierć Marcina Kromera biskupa Warmińskiego, pisarza dziejów Polskich, r. 1589. Żył lat 77. Monum. Sarmat. Tretter de Episc. Varm.
Maximilian cesarz, jednej części Polakom poprzysięga we Wriedniu Pacta conventa, r. 1576. Piasecki.
24. Zjazd w Presburgu Zygmunta I Polskiego, i Władysława Węgierskiego i Czeskiego królów braci, na którym spólne przymierze względem wzajemnej obrony z sobą zawarli. Tamże małżeństwo córki Władysława z Ferdynandem synem cesarskim ustanowione, r. 1545. Bielski.
Śmierć Cecylji Renaty cesarza Ferdynanda córki, żony Władysława IV, w Wilnie, r. 1644. Piasecki.
Sejm konwokacyjny w Warszawie się poczyna, r. 1676.
25. Hołd Fryderyka xiążęcia Kurlandzkiego, roku 1683. Codex Diplom.
Bolesław xiąże Ruski, syn Trojdena xięcia Mazowieckiego od swoich otruty, r. 1340. Bielski.
26. Przymierze wspólnej obrony między Janem Kazimierzem, a Leopoldem cesarzem zawarte w Wiedniu, r. 1657 Codex Diplom. Kochowski.
Władysław syn Kazimierza króla, na królestwo Czeskie obrany, r. 1471.
27. Toruń z oblężenia Szwedzkiego oswobodzony męztwem Gierarda Dönhoffa, r. 1629. Kochowski. Niesiecki Herbarz.
28. Uniwersał pod Kołem na konkluzją rokoszu Jędrzejowskiego, r. 1607. Piasecki. Manuskrypt.
Jerzy Rakocy xiąże Siedmiogrodzki, wjeżdżając do Krakowa, piorunem przestraszony, r. 1657. Kochowski.
29. Zwycięztwo nad Szwedami otrzymane pod Warką przez Stefana Czarnieckiego, r. 1656. Kochowski. Puffendorf.
Podpisany wyrok od Alexandra papieża na Bolesława śmiałego, duchownych i świeckich więziącego, r. 1078. Długosz.
30. Sejm elekcyi Jana III, w Warszawie, r. 1675. Życie Sobieskiego. Vol. Legum.
31. Przymierze między Janem III, a Leopoldem cesarzem względem wspołeczeństwa wojny przeciwko Turkom, r. 1683. Życie Jana Sobieskiego.
W Krakowie sto kamienic gorzeje, r. 1475. Bielski.

Kwiecień.

Dnia 1. Śmierć Zygmunta I, w Krakowie, r. 1548. Panował lat czterdzieści jeden, żył lat ośmdziesiąt jeden. Piasecki.
Śmierć Zbigniewa Oleśnickiego kardynała biskupa Krakowskiego w Sandomirzu, r. 1455. Żył lat 66, mąż wielkiej powagi i dzielności, ojczyzny prawy miłośnik. Długosz. Vita Zbign. Starowolski in Monum. Sarmat.
Urodził się Zygmunt Kazimierz, syn Władysława IV króla, i Cecylji Renaty Austryaczki, r. 1640. Piasecki. Wassemberg. Manuskrypt Albrychta Radziw.
2. Śmierć Andrzeja Leszczyńskiego arcybiskupa Gnieźnieńskiego prymasa, r. 1658. Monum. Sarmat.
W blizkości Gdańska dwa orły osobliwszym sposobem na powietrzu się potykają. Kochowski.
3. W Poznaniu śmierć Bolesława Chrobrego króla, r. 1025. Żył lat pięćdziesiąt ośm, panował dwadzieścia sześć. Bielski.
Tatarowie Kraków palą, r. 1241. Długosz.
4. Śmierć Jakóba (Uchańskiego arcybiskupa Gnieźnieńskiego prymasa, r. 1581. Monum. Sarm.
Śmierć Erlichhauzena mistrza Krzyżaków, osłabia ich siły przeciwko Polakom, r. 1467. Murinus.
5. Śmierć w Krakowie Kazimierza sprawiedliwego, r. 1194. Panował lat siedmnaście. Kronika Bielskiego.
Sejm elekcyi w bezkrólewiu po śmierci Zygmunta Augusta pod Warszawą we wsi Kamieniu, r. 1573. Bielski.
Inwestytura Ernesta Birona na xięztwo Kurlandzkie, r. 1739. Vol. Legum.
6. Założenie pierwsze Akademji Krakowskiej przez Kazimierza wielkiego, r. 1361. Bielski. Manuskpt.
Śmierć w Krakowie Barbary Radziwiłłówny, powtórnej małżonki Zygmunta Augusta króla, r. 1551. Bielski. Monumen. Sarmat.
7. Przysięga na wierność miasta Rygi Stefanowi królowi po jej zdobyciu, r. 1678. Bielski. Hejdenstein.
Elekcya Henryka Walezyusza poczyna się, r. 1574. Bielski.
8. Powiaty Lawemburski i Bytomski po śmierci hołdownika ostatniego xiążęcia Pomorskiego do korony Polskiej przyłączone, r. 1637. Codex Diplomaticus. Wassemberg. Lengnich.
9. Ustanowienie Alberta xiążęcia Brandeburskiego, niegdyś mistrza krzyżackiego xiążęciem w Prusieeh dziedzicznym, z obowiązkami hołdownictwa, r. 1525. Cod. Diplom. Vol. Legum.
Wielka klęska Polaków, od Tatarów pod Lignicą poniesiona, r. 1241. Długosz.
10. Przymierze Stefana króla z Danią względem handlu i wspólnej pomocy, r. 1585. Codex Diplom. Przymierze Zygmunta III z Matyaszem cesarzem względem posiłków na wojnę Turecką, r. 1598. Codex Diplom.
11. Śmierć Piotra Kmity na Wiśniczu wojewody Krakowskiego, marszałka wielkiego koronnego, roku 1553 żył lat 76. Orzechowski, Vita P. Kmithæ. Monument. Sarmatarum.
Za zabicie świętego Stanisława pokutujący w klasztorze Bolesław śmiały, umiera, r. 1090. Bucelinus.
12. Potwierdzenie hołdu i przywilejów xięztw Kurlandzkiego i Semigalji, r. 1615. Vol. Legum. Codex Diplom.
Malborg za 476,000 złotych kupiony przez Kazimierza IV od Krzyżaków, r. 1447. Bielski.
13. Śmierć w Warszawie Ludwiki Gonzagi królowej Polskiej, małżonki Władysława IV a potem Jana Kazimierza braci, r. 1667. Żyła lat pięćdziesiąt sześć. Łubieński.
Zbuntowanym Gdańszczanom, zamek Grzebień odebrany, r. 1577. Gwagnin.
14. Rada senatu w Malborgu przy Auguście II z przyczyny wszczętej wojny Szwedzkiej, r. 1703. Załuski Epistolæ.
15. Przyjazd do Polski i wjazd uroczysty do Krakowa Bony Sforcyi xiężniczki Medyolańskiej, małżonki powtórnej Zygmunta I, r. 1527. Kromer. Bielski. Manuskrypt.
Piorun w Poznaniu zrzuca z wieży statuy Przemysława i Ryxy, r. 1371. Kromer.
16. Nadanie przywilejów szlachcie xięztwa Kurlandzkiego, r. 1676. Cod. Diplom. Vol. Legum.
17. Zwycięztwo Stefana króla nad zbuntowanymi Gdańszczanami, r. 1577. Lisicius de clade Gedam.
18. Wjazd uroczysty do Krakowa Stefana króla po elekcyi, r. 1576. Bielski.
Wolność miastom nadana, r. 1791. Vol. Leg.
19. Koronacya w Krakowie Bony Sforcyi małżonki Zygmunta I, r. 1528. Kromer.
20. Śmierć Jana Albrychta króla w Toruniu, roku 1501. Bielski.
Poświęcenie kościoła katedralnego w Krakowie, roku 1118.
21. W Budzie Władysław syn Kazimiera Jagiellończyka królem Węgierskim obrany, r. 1450. Bielski. Hung. Chron.
Wesele Zygmunta Augusta w Krakowie, r. 1545.
22. Zjazd rokoszanów przeciw Zygmuntowi III w Stężycy, t. 1607. Bielski. Manuskrypt.
Sandomierz znacznie pogarzał, r. 1557.
23. Śmierć i męczeństwo świętego Wojciecha Porajczyka, Arcybiskupa Gnieźnieńskiego, w Fiszhauzie Pruskiej osadzie, nad Hafem odnogą morza Bałtyckiego, 997. Kadłubek.
Pierwsze wybranie na królestwo Polskie Władysława Łokietka w Poznaniu, r. 1296, Bielski.
24. Przywilej Grzegora IX papieża na biskupstwo w Rydze, gdzie też naówczas zakon Norbertanów czyli Premonstratensów wprowadzony, r. 1221. Codex Diplomat.
W Krakowie tysiąc domów i wiele ludzi gorzeje, roku 1528. Bucelin.
25. Koronacya Kazimierza wielkiego w Krakowie przez Janisława arcybiskupa Gnieźnieńskiego, r. 1333. Długosz. Kromer. Manuskrypt.
Konfederacya stanów koronnych w Korczynie przeciw gwałcicielom praw i kacerzom, r. 1438. Vol. Legum.
26. Nadanie prawa lenności na Bytom i Lawemburg od Zygmunta I w Gdańsku Jerzemu i Barnimowi xiążętom Pomorskim, r. 1526. Cod. Diplom.
Mniszkówna Polka, Dymitrowi xięciu Moskiewskiemu zaślubiona, uroczyście do stolicy wprowadzona, r. 1606. Petrici.
27. Sejm konwokacyi w Warszawie po śmierci Augusta II, r. 1733. Vol. Legum.
Fryderyk królewic Polski rodzi się, r. 1468. Bielski.
28. Hołd Jakóba Kelllera xiążęcia Kurlandzkiego, r. 1677. Vol. Legum.
Szydłowiecki pod Wiśniowcem znacznie zwycięża Tatarów Perekopskich, r. 1512. Bielski.
29. Zwycięztwo nad Tatarami otrzymane pod Wiśniowcem przez Mikołaja Kamienieckiego hetmana, roku 1512. Bielski. Gwagnin.
W Moskwie uroczyste wesele Dymitra z Mniszkówną Polką, r. 1606. Petrici.
30. Urodził się w miasteczku Kowalu na Kujawach Kazimierz wielki Król Polski, z ojca Władysława Łokietka, z matki Jadwigi, córki Bolesława xiążęcia Kaliskiego, r. 1310. Gwagnin. Bielski. Kromer. Manuskrypt.
Umarł w Warszawie Zygmunt III Król Polski i Szwedzki r. 1632. żył lat sześćdziesiąt sześć, panował czterdzieści pięć, Piasecki. Manuskrypt. Alb. Radz.

Maj.

Dnia. 1. Koronacya Anny ostatniej z domu Jagiellonów, królowej Polskiej, małżonki Stefana Batorego, r. 1576. Bielski.
W Guttstadzie umarł Andrzej Chryzostom Załuski biskup Warmiński, kanclerz wielki koronny, r. 1711. Manuskrypt.
2. Zawojowanie państw Ruskich i wzięcie Kijowa stolicy ich przez Bolesława śmiałego króla, r. 1068. Gwagnin. Bielski.
3. Na Sejmie Piotrkowskim przysięga wierności stanów Pruskich Kazimierzowi Jagiełłowiczowi królowi, r. 1454. Bielski.
Zawarty traktat Oliwski, r. 1660. Lengnich. Kochowski.
Na sejmie w Warszawie odmiana rządu, r. 1791. Vol. Legum.
4. Statut Alexandra króla na sejmie w Radomiu, roku 1505. Vol. Legum.
Kasper Miaskowski zrywa sejm z wielką szkodą Polski, r. 1666. Kochowski.
5. Umarł w Zamościu Szymon Szymonowicz (Simonides) sekretarz Jana Zamojskiego, sławny poeta, r. 1629 wieku lat siedemdziesiąt jeden. Starowolski in Monument. Sarmat.
Znaczne trzęsienie ziemi w Polszcze, r. 1200. Kromer.
6. Przymierze Jana III z Moskwą zawarte, r. 1686 na sejmie r. 1710 stwierdzone. Vol. Legum.
7. Elekcya na królestwo Henryka Walezyusza xiążęcia Andegaweńskiego, r. 1574. Piasecki.
Lublin znacznie gorzeje, r. 1574.
8. Śmierć i męczeństwo świętego Stanisława Szczepanowskiego biskupa Krakowskiego na Skałce pod Krakowem, r. 1078. Długosz.
Zwycięztwo pod Płowcami nad Krzyżaki Władysława Łokietka, r. 1331.
Ustanowiony przez Stanisława Augusta króla order kawalerów świętego Stanisława, r. 1765.
9. Na wyspie Czepiel pod Koninem potwierdzenie od Władysława Jagiełły króla praw i przywilejów, nadanych miastu Krakowu przez Kazimierza wielkiego, r. 1434. Codex Diplom.
10. Śmierć Jana Długosza dziejów Polskich pisarza, nominowanego na arcybiskupstwo Lwowskie, r. 1480. Życie jego. Starowolski in Monum. Sarm.
Umarł Andrzej Krzycki arcybiskup Gnieźnieński, sławny nauką, r. 1537, mający lat wieku pięćdziesiąt cztery. Mon. Sarm. Manuskrypt.
Ludwika Gonzaga królowa Polska umiera, r. 1667.
11. Nadanie dziedzicznem prawem Tykocina i Białegostoku z przyległościami Stefanowi Czarnieckiemu w nagrodę wielkich zasług jego, r. 1661. Vol. Legum.
Związek wojsk Polskich rozwiązany, r. 1697.
12. Śmierć Romana xiążęcia Sanguszka, hetmana polnego Litewskiego, r. 1571, żył lat trzydzieści cztery. Monum. Sarm. Starowolski. Niesiecki.
August II rodzi się r. 1670.
13. Między Władysławem Jagiełłem królem, a mistrzem Krzyżackim ustanowienie handlowne względem spławu wiślanego towarów Polskich, r. 1394. Codex Diplom.
Sposób odprawiania sejmów ustanowiony, r. 1791. Vol. Legum.
Posłowie Tureccy z Krakowa wyjeżdżają, r. 1493. Kromer.
14. Na fundamencie przymierza Karłowickiego, Kamieniec Polszcze oddany z przyległemi ziemiami zabranemi przedtem od Podola, r. 1699. Łubieński. Volumina Legum. Manuskrypt.
Pierwsze zwycięztwo niedaleko Zborowa nad Kozakami i Tatarami otrzymane przez Jana III, naówczas regimentarza, r. 1672. Pastorius de bello Scythico-cosatico.
Konfederacya Targowicka, r. 1792.
15. Sejm elekcyi w Warszawie po śmierci Jana III, r. 1697. Vol. Legum.
Dymidecki półkownik w 1000 ludzi, z 20,000 Turków się ściera, r. 1688. Życie króla Jana.
16. Umarł w Wiewiórce dobrach swoich pod Tarnowem, mąż przezacny w boju i radzie Jan Tarnowski kasztelan Krakowski, pierwszy z dożywotnich, hetman wielki koronny, r. 1561, żył lat siedemdziesiąt trzy. Starowolski in Monument. Sarmat. Paulus Jovius. Bielski.
17. Dymitr car w Moskwie zabity po weselu z Maryanną Mniszchówną wojewodzianką Sandomirską, r. 1612. Manuskrypt Zbigniewa Ossolińskiego wojewody Sandomirskiego.
18. Jan Sobieski marszałek i hetman wielki koronny obrany królem, r. 1674. Życie jego. Vol. Leg.
Ilkusz do szczętu gorzeje, r. 1554.
19. Umarł Jan Łaski arcybiskup Gnieźnieński, będąc kanclerzem wielkim koronnym. On pierwszy ustawy publiczne zebrał, i podał do druku, r. 1531, żył lat siedemdziesiąt pięć. Monum. Sarm.
20. Umarł w Mereczu Władysław IV, król Polski i Szwedzki, r. 1648, żył lat pięćdziesiąt trzy, panował szesnaście. Piasecki.
21. Stefan Batory xięciem Siedmiogrodzkim obrany, r. 1571. Piasecki.
22. Smoleńska oblężenie przez Zygmunta III, roku 1609. Wassemberg.
Założenie kościoła świętej Anny w Krakowie, r. 1689.
23. Bitwa pod Żółtemi wodami i klęska wojsk Polskich, po której w Korsuniu reszta wraz z hetmanem Mikołajem Potockim po mężnej obronie rozproszona, wodzowie w niewolą zabrani przez Chmielnickiego z pomocą Tatarów, roku 1648. Kochowski Clim.
Pogrzeb w Krakowie Stefana Batorego, r. 1588. Piasecki.
24. Ustanowienie między Zygmuntem I, królem, a kapitułą Warmińską względem elekcyi biskupa, r. 1512. Manuskrypt.
Wieża na ratuszu w Krakowie od piorunu gorzeje, r. 1680.
25. Władysław syn najstarszy Kazimierza Jagiełłowicza obrany królem Czeskim, r. 1471. Chr. Boh.
26. Przywrócenie xięztwa Wołyńskiego do Korony Polskiej, r. 1569. Codex Diplom.
27. Xięztwa Bracławskiego przyłączenie do Korony Polskiej, na sejmie w Lublinie przez Zygmunta Augusta, przy utwierdzeniu ostatecznem unji z Litwą, r. 1569. Codex Diplom.
Polacy ze zdobyczą z Moskwy wychodzą roku 1568. Piasecki.
28. Moskwa zwyciężona wraz ze Szwedami posiłkującemi ją pod Torczycą przez Krysztofa Zborowskiego, r. 1609. Wassemberg.
29. W Budzie przymierze wiecznego pokoju między Zygmuntem I Polskim, a Władysławem Węgierskim i Czeskim królem bracią, roku 1607. Codex Diplomat.
Koronacya Anny Austryaczki Zygmunta III żony, r. 1592. Piasecki.
30. Koronacya w Krakowie Stefana Batorego, r. 1576. Gwagnin.
31. Śmierć w Grodku Władysława Jagiełły króla, r. 1434. Stryjkowski. Bielski.

Czerwiec.

Dnia 1. Podlasie do Korony Polskiej przyłączone po zwyciężonych Jadźwingach, r. 1263. Długosz. Gwagnin.
Bruno mistrz Krzyżacki nad rzeką Kredyra Litwę zwycięża, r. 1297. Długosz.
2. Śmierć Mikołaja Kopernika kanonika Warmińskiego w Frauenburgu przy katedrze, gdzie pochowany z nagrobkiem, r. 1543. Żył lat siedemdziesiąt trzy. Manuskrypt. Gassendi Vita Cop.
Urodził się w Olesku Jan III, król Polski z. ojca Jakóba Sobieskiego kasztelana Krakowskiego, z matki Daniłowiczównej, r. 1624. Życie Jana III.
3. Śmierć wielkiego Jana Zamojskiego w Zamościu, r. 1605, żył lat sześćdziesiąt cztery. Hejdenstein. Starowolski. Monum. Sarmat.
4. Śmierć Władysława Hermana, r. 1102, żył lat pięćdziesiąt dziewięć, panował dwadzieścia jeden. Długosz. Bielski.
Polacy Smoleńsk Moskwie biorą, r. 1611. Piasecki.
5. Przywrócenie xięztwa Kijowskiego do Korony Polskiej, r. 1569. Codex Diplom.
6. Przymierze pod Rogoźnem zawarte między Władysławem Jagiełłem, a mistrzem Krzyżackim Konradem de Junginge, r. 1404. Codex Diplomaticus.
Trzęsienie ziemi w Polszcze, r. 1443.
7. Umarł Kazimierz Jagiełłowicz król Polski, r. 1491. Bielski.
8. Śmierć Aldony pierwszej małżonki Kazimierza wielkiego, córki xiążęcia Litewskiego Gedymina, r. 1339. Gwagnin. Bielski.
Śmierć Stanisława Karnkowskiego arcybiskupa Gnieźnieńskiego prymasa, r. 1603, żył lat ośmdziesiąt trzy. Monum. Sarmat.
Zamek Krakowski gorzeje, r. 1505. Piasecki.
9. Urodził się Władysław IV, syn Zygmunta III, z Anny Austryaczki, r. 1595. Piasecki. Wassemberg.
10. Przywileje xięztwa Mazowieckiego zwane Excepta potwierdzone na sejmie w Toruniu, roku 1576. Vol. Leg. Codex Dipl.
Jan Kazimierz podczas wojny Szwedzkiej do Częstochowy się dostaje, r. 1651. Kochowski.
11. Na sejmie w Piotrkowie pierwszeństwo arcybiskupów Gnieźnieńskich, i przywilej koronowania królów, utwierdzone, r. 1451. Vol. Leg.
Stefan Batory do Warszawy wjeżdża, r. 1576. Bielski.
13. Śmierć Jakóba Sobieskiego kasztelana Krakowskiego, ojca Jana III, r. 1646 w wieku lat pięćdziesiąt ośm. Monum. Sarmat.
Tryumf Jana Zamojskiego w Krakowie, r. 1583. Gwagnin.
13. Zdobycie Smoleńska po dwuletniem oblężeniu przez Zygmunta III, r. 1611. Manuskrypt.
Na sejmie konwokacyi w Warszawie ustanowienie kommissyi skarbowej, wojskowej, i rozrządzenie sądów assessoryi i policyi, r. 1764. Vol. Legum.
Pokój między Władysławem IV, i Moskalami uczyniony, r. 1634. Wassemberg.
14. Ustawy Bodzanty biskupa Krakowskiego względem dziesięcin, z przyzwoleniem Kazimierza wielkiego wniesione, przez Władysława Jagiełłę potwierdzone zostały, r. 1433. Vol. Legum. Codex Diplomat.
W blizkości Warszawy grad pada nadzwyczajnej wielkości, r. 1762.
15. Śmierć Jadwigi królowej, córki Ludwika króla Polskiego i Węgierskiego, małżonki Władysława Jagiełły, r. 1399. Długosz. Bielski.
16. Śmierć Stanisława Lubomirskiego wojewody Krakowskiego, r. 1646 żył lat 66. Monumen. Sarmat.
Seym pacificationis sześcio-niedzielny w Warszawie, r. 1669. Vol. Legum.
17. Śmierć Jana III, króla w Wilanowie pod Warszawą, r. 1696 żył lat siedemdziesiąt dwa, panował dwadzieścia dwa. Epist. Zał.
Kommissya nowa policyi ustanowiona, r. 1791. Vol. Legum.
18. Henryk Walezyusz po śmierci brata swego Karola IX, króla Francuzkiego z Krakowa potajemnie ujechał, r. 1574. Bielski.
Hrehory Ościk, znakomity szlachcic za zdradę ojczyzny ścięty w Wilnie, r. 1580. Stryjkowski.
19. Zwycięztwo znakomite pod Zawichostem nad Romanem xiążęciem Ruskim, r. 1205. Bielski.
20. Śmierć w Modenie Jwona Odrowąża biskupa Krakowskiego, r. 1229. Monum. Sarmat.
Urodził się Zygmunt III. Król z Jana króla Szwedzkiego, i Katarzyny córki Zygmunta I, r. 1566. Bielski.
21. Odnowienie przymierza między Zygmuntem I, i Albertem xiążęciem Pruskim, r. 1529. Codex Diplomat.
Krzyżaków klęska pod Włocławkiem. Długosz.
22. Hołd Skirgiełła wielkiego xiążęcia Litewskiego Władysławowi Jagielle królowi, r. 1387. Stryjkowski. Bielski.
Bolesław wstydliwy Jadźwingów do szczętu znosi, r. 1264. Długosz.
23. Zwycięztwo nad Szwedami pod Kokenhauzem przez Krzysztofa xiążęcia Radziwiłła hetmana wielkiego Litewskiego, r. 1601. Piasecki.
24. Hołd xiążąt, rad i obywatelów xięztwa Pomorskiego, r. 1394. Codex Diplomat. Kromer.
Urządzenie wewnętrzne miast ustanowione, r. 1791. Vol. Legum.
Krzyżacy Nakielską okolicę pustoszą, r. 1330. Długosz.
25. Wstąpienie na tron Kazimierza Jagiełłowicza, r. 1447. Stryjkowski. Bielski.
Sejm pacificationis w Warszawie, r. 1736. Vol. Legum. Znaczne zwycięztwo nad Turkami i Tatarami otrzymane, r. 1676. Bielski.
26. Potwierdzenie na sejmie traktatu Oliwskiego, r. 1660. Vol. Legum. Manuskrypt.
Przemysława II koronacya, r. 1396. Bielski.
27. Zwycięztwo nad wojskiem Moskiewskiem pod Połonką przez Pawła Sapiehę hetmana wielkiego Litewskiego, r. 1660. Manuskrypt.
28. Gdańsk zdobyty przez wojsko Moskiewskie, r. 1734, Manuskrypt.
29. Wstąpił na tron Węgierski Władysław syn najstarszy Kazimierza Jagiełłowicza króla Polskiego, r. 1470. Chron. Hung.
30. Sławne pod Beresteczkiem zwycięztwo Jana Kazimierza nad Chmielnickim i Tatarami, r. 1651. Kochowski. Pastorius.

Lipiec.

Dnia. 1. W Lublinie Unia Litwy z Koroną, zawarta i stwierdzona, r. 1569. Codex. Diplom. Vol. Legum.
Polacy od Wołochów pod Połonnem klęskę ponoszą, r. 1619.
2. Elekcya Michała Wiśniowieckiego na królestwo, r. 1669. Vol. Legum.
Litwa pustoszy ziemię Sandomirską, r. 1350. Długosz.
3. Zwycięztwo pod Zborowem nad Kozakami i Tatarami Jana Kazimierza, r. 1649. Kochowski.
Karol Król Szwedzki wysiada z okrętu na ląd, mając wojować w Polszcze, r. 1655. Kochowski.
4. Konrad xiążę Mazowiecki sprowadzonym Krzyżakom nadaje Prusy, r. 1228. Codex Diplom. Lengnich.
Stanisław Koniecpolski zwcięża Tatarów pod Sasowymgrodem, r. 1633. Piasecki.
5. Sejm w Korczynie, na którym pierwszy raz ustanowiony podatek z karczm i młynów, r. 1433. Vol. Legum.
Breve Urba VIII papieża, stwierdzające przez Władysława Władysława IV postanowione towarzystwo kawalerów poczęcia Maryi Panny, r. 1634. Manuskrypt. Niesiecki.
Wielka powódź w Polszcze osobliwie na Wiśle, r. 1593.
6. Bitwa pod Guzowem Zygmunta III z rokoszanami, r. 1607. Manusk. Zebrzydowskiego. Piasecki.
7. Umarł w Wilnie Lew Sapieha kanclerz i hetman Litewski, r. 1633 żył lat 77. Manuskrypt.
Lubart xiążę Litewski Kalisz pustoszy i pali, r. 1335. Długosz.
8. Zwycięztwo pod Kłuszynem, albo Kałużynem nad wojskami Moskiewskimi Stanisława Żółkiewskiego hetmana, r. 1610. Piasecki.
Kazimierz dla Ruskiej wojny Krzyżakom niektórych ziem ustępuje, r. 1343. Długosz.
9. Pierwsza nominacya królewska na opactwo Lubieńskie przez Kazimierza Jagiełłowicza, r. 1460. Codex Diplom.
Krzyżacy zamek Nakło palą, r. 1330. Długosz.
10. Śmierć Konstancyi Austryaczki powtórnej małżonki Zygmunta III, r. 1631. Piasecki.
Zwycięztwo nad Tatarami pod Jazłowcem Michała Rzewuskiego podskarbiego nadwornego koronnego, r. 1685. Niesiecki. Manuskrypt.
Kozacy od Polaków klęskę ponoszą nad rzeką Pleszawą, r. 1651. Kochowski.
11. Uwolniony z oblężenia Zbaraż po zwycięztwie u Zborowa, r. 1649. Kochowski.
Czarniecki Rakocego zwycięża pod Magierowem, r. 1657. Kochowski.
12. W Kole pierwsza Elekcja na królestwo Stanisława Leszczyńskiego, r. 1704. Życie Stanisława, Zal. Epistolæ.
Jan ślepy król Czeski Kraków oblega r. 1345. Bielski.
13. Zwycięztwo Stanisława Paca nad Moskiewskiem wojskiem pod Jezierzyszczami, r. 1564. Gwagnin.
Kommissya w Królewcu pod prezydencyą Szymona Rudnickiego biskupa Warmińskiego ustanawiająca rządy w Prusiech, r. 1612. Codex Diplom. Manuskrypt.
Śmierć Piotra Tylickiego biskupa Krakowskiego, r. 1615. Monum. Sarmat.
Bitwa pod Mątwami między Janem Kazimierzem królem, a Jerzym Lubomirskim, r. 1660. Kochowski. Manuskrypt.
14. Zwycięztwo pod Orszą nad Moskalami Konstantyna xięcia Ostrogskiego, r. 1508. Kromer. Gwagnin.
15. Zwycięztwo sławne pod Grunwaldem nad Krzyżakami otrzymane przez Władysława Jagiełłę, za przywodzeniem Zyndrama Maszkowskiego miecznika Krakowskiego, r. 1410. Bielski.
16. Konfederacya Warszawska po śmierci Zygmunta III. r. 1632. Vol. Legum. Manuskrypt Radz.
17. Koronacya na królewstwo Wegierskie Władysława Jagiełłowicza, r. 1490. Kronika Hung.
Moskwa Smoleńsk oblega, r. 1633. Wassemberg.
18. Zjazd w Wiedniu Zygmunta I Polskiego, Władysława Węgierskiego i Czeskiego królów braci, z Maxymilianem cesarzem, r. 1515. Bielski. Kromer.
Umarł w Knyszynie Zygmunt August Król ostatni płci męzkiej potomek domu Jagiełłów, r. 1673, żył lat 52. Bielski.
Traktaty uczynione z Duńczykami w Hafnji przeciwko Szwedom, r. 1657. Kochowski.
19. Hołd Alberta wtórego xiążęcia w Prusiech. r. 1569. Volumina Legum. Bielski. Dzieje królestwa Polskiego.
Potyczka Polaków i Sasów ze Szwedami pod Klisowem, czyli Pińczowem, r. 1702. Życie króla Stanisł.
20. Przywileje nadane Gdańskowi od Zygmunta Augusta, r. 1570. Codex Dipl. Manuskrypt.
Traktaty między Polską, Węgrami i Czechami uczynione, r. 1515. Bielski.
21. Wojska Moskiewskie zwyciężone u Czaśnik przez Romana xiążęcia Sanguszka, roku 1567. Bielski. Gwagnin.
Iwo wielkiej pobożności biskup Krakowski umiera, r. 1229.
22. Przymierze Kazimierza wielkiego z Krzyżakami w Inowrocławiu, r. 1342. Codex Diplom.
23. Sprawa Toruńska z przyczyny tamże wszczętych rozruchów, r. 1724. Manuskrypt.
Jan Kamieniecki pod Woromową znacznie zwycięża Tatarów, r. 1508. Bielski. Tegoż dnia nad Dzieszną rzeką Polacy klęskę ponoszą, i Stefan Potocki w niewolą od Turków wzięty, r. 1612.
24. Śmierć w Sączu błogosł. Kunegundy małżonki Bolesława Pudyka, r. 1292. Długosz.
25. Koronacya Władysława Jagiełłowicza na królestwo Polskie, r. 1434. Gwagnin. Bielski.
Zygmunt III po dobyciu Smoleńska do Wilna wjeżdża, r. 1611.
26. Na sejmie Piotrkowskim stwierdzenie praw koronnych przez Zygmunta Augusta króla, r. 1550. Vol. Legum.
27. Elekcya Augusta II, elektora Saskiego na królestwo Polskie, r. 1697. Załuski. Epist.
Uroczyste przyjęcie w Krakowie posła papieża Sixta IV. r. 1473. Miechowita.
28. Sejm konwokacyi po śmierci Jana III, r. 1696. Volum Legum.
Maxymilian arcy-xiążę Austryi z niewoli polskiej wypuszczony, r. 1589.
29. Ugoda między Janem Kazimierzem królem, a Jerzym Lubomirskim i rokoszanami w obozie królewskim pod Łęgonicami, r. 1666. Kochowski Manuskrypt.
Jan III idąc pod Wiedeń znajduje się w Krakowie, r. 1683.
30. Smoleńsk zdobyty przez Witolda W. X. Litewskiego, r. 1434. Stryjkowski. Bielski.
Umarła Elżbieta Austryaczka małżonka Kazimierza Jagiełłowicza, matka czterech królów Władysława Węgierskiego i Czeskiego, Jana Alberta, Alexandra i Zygmunta I Polskich, r. 1505. Monument. Sarmat. Manuskrypt.
31. Po śmierci Władysława IV konfederacya jeneralna w Warszawie, r. 1648. Volumina Legum.
Janusz Radziwiłł hetman zwyciężył Tatarów i Kozaków pod wodzem Krzeczowskim, r. 1646. Piasecki. Kochowski.

Sierpień.

Dnia 1. Urodził się Zygmunt August z Zygmunta I i Bony Sforcyi, r. 1520. Bielski.
2. Bitwa i klęska pod Sokalem z Tatarami, roku 1519. Kromer. Gwagnin. Stryjkowski.
Konrad xiążę Mazowiecki od Leszka czarnego zwyciężony pod Bogucicami, roku 1285. Długosz.
3. Śmierć Jana Grota świątobliwością znakomitego biskupa Krakowskiego w Wawrzeńczycach, roku 1347. Starowolski. Monum Sarmat.
Wacław król Czeski chcąc się dobijać o koronę polską w Ołomuńcu zabity, r. 1306.
4. Hołd Gotharda Kettlera pierwszego xiążęcia Kurlandzkiego, r. 1589. Codex Diplom.
Krzyżacy Gdańska dobywszy krwi w nim wiele wylewają, r. 1310. Murinus.
5. Umarł w Kapranice pod Rzymem Stanisław Hozyusz kardynał biskup, sławny nauką, prezydent niegdyś Zboru powszechnego w Trydencie, r. 1579. Rescius. Vita Hosii.
Alexander król rodzi się, r. 1461. Bielski.
6. Zwycięztwo nad Turkami otrzymane przez Michała Glińskiego marszałka Litewskiego, roku 1606. Stryjkowski. Bielski.
Jan Albrycht czyni z Krakowa wycieczkę na nieprzyjaciół, r. 1498. Miechowita.
7. Poselstwo i wjazd do Rzymu Michała xięcia Radziwiłła podkomorzego Litewskiego, r. 1680. Manuskrypt.
Witold xiążę Litewski pod Ostrowem jedna się z Jagiełłą królem, r. 1392. Długosz.
8. Wojska koronne wyprawione przeciw Osmanowi stanęły pod Chocimem, r. 1621. Sobieski de bello Chot.
Felix Potocki hetman Tatarów pod Podhajcami zwyciężył, r. 1658. Niesiecki. Manuskrypt.
9. Śmierć Zygmunta Kazimierza syna jedynego Władysława IV i Cecylji Renaty, r. 1647 żył lat ośm. Manuskrypt Alb. Radz.
Umarł w Warszawie Jerzy Ossoliński kanclerz wielki koronny, r. 1650 mający lat 55. Życie Ossolińskiego.
10. Zwycięztwo pod Nakłem nad Pomorzanami i Prusami Bolesława Krzywoustego, roku 1113. Długosz. Bielski.
Polacy klęskę ponoszą od Szwedów pod Tyńcem, r. 1656. Kochowski.
11. Potwierdzenie unji Litwy z Koroną na sejmie Lubelskim, r. 1569. Codex Diplom.
Przywilej szlachectwa nadany nauczycielom w akademji Krakowskiej, od Zygmunta króla.
12. Kontrakt ślubny Jerzego elektora z Barbarą córką Kazimierza Jagiełłowicza króla, r. 1496. Codex Diplom.
Turcy Czechryn miasto pustoszą, r. 1678.
13. Jeremi xiążę Wiśniowiecki wojewoda Ruski wojska Zaporowskie zwyciężył pod Zwiahlem, r. 1648. Kochowski.
Stefan Batory Połock oblega, r. 1579.
14. Bitwa Witolda wielkiego xięcia Litewskiego z Tatarami, r. 1398. Długosz. Piasecki.
Rachelinus Włoch zostaje biskupem Krakowskim, r. 1032. Starowolski.
15. Wjazd Wacława Czeskiego króla do Krakowa, r. 1292. Gwagin. Kromer. Bielski.
Stefan Batory wojewoda Multański, pod Kołomyą przysięga na wierność Kazimierzowi, roku 1485. Bielski.
16. Przy Rzece zwycięztwo Władysława Hermana nad Pomorzanami, r. 1091. Kromer. Długosz.
Jarosław miasto przez ogień ponosi szkody na 1,000,000 złotych, r. 1623. Piasecki.
17. Przymierze pod Zborowem z Tatarami, i hołd Chmielnickiego, r. 1649. Kochowski.
18. Zjazd w Jędrzejowie rokoszanów przeciw Zygmuntowi III, r. 1606. Manuskrypt.
Krzyżacy w Dobrzyniu okrutnie się z obywatelami obchodzą, r. 1409. Bielski.
19. Śmierć Alexandra króla, r. 1506 żył lat 46, panował cztery. Piasecki.
Elekcya Michała króla, r. 1669.
20. Zaślubienie Maryi Józefy Austryaczki Augustowi III królowi, r. 1719. Manuskrypt.
Kamieniec Turcy biorą, r. 1672.
21. Zbaraż od oblężenia męztwem Jeremiego Wiśniowieckiego i Firleja uwolniony, r. 1649. Piasecki. Kochowski. Pastorius.
Koronacya Władysława Polskiego i Węgierskiego króla, r. 1435. Bielski.
22. Zwycięztwo nad wojskami Wołoskiemi i Multańskiemi pod Obertynem przez Jana Tarnowskiego hetmana, r. 1531. Bielski.
Umarł w Lublinie Jan Kochanowski najpierwszy z rymotworców polskich, wieku lat 54, r. 1584. Starowolski. Manuskrypt.
Śmierć wielkiego wojownika Jeremiego xiążęcia Wiśniowieckiego wojewody Ruskiego w Pawołoczy, r. 1651 żył lat 39. Kochowski. Starowolski. Niesiecki.
23. Śmierć Macieja Drzewickiego prymasa, r. 1535. Monum. Sarmat.
Polacy od Tatarów klęskę ponoszą pod Wiśniowcem, r. 1494. Bielski.
24. Szwedzi zwyciężeni przez Stefana Czarnieckiego pod Strzemesznem, r. 1656. Kochowski.
25. Zygmunt I po zeszłych xiążętach Mazowsze odzierżał, i wjazd do Warszawy odprawił, r. 1526. Bielski. Kromer.
Gniezno i kościół w niem najdawniejszy w Polszcze pogorzał, r. 1660.
26. Ryga z oblężenia Karola Sudermańczyka uwolniona przez Jana Karola Chodkiewicza, 1601. Naruszewicz. Manuskrypt.
Powietrze szerzy się osobliwie w Krakowie, r. 1652. Kochow.
27. Wstąpienie na tron Jana Alberta, r. 1492. Bielski. Kromer.
W Warszawie sejm elekcyi Stanisława Augusta, r. 1764. Vol. Leg.
28. Moskwa zwyciężona nad Berezyną przez Boratyńskiego. r. 1514. Bielski.
29. Poselstwo i wjazd do Paryża wyznaczonych posłów Adama Konarskiego biskupa Poznańskiego, i Jana Zamojskiego naówczas starosty Bełzkiego, z wezwaniem Henryka Walezyusza na tron Polski, r. 1572. Piasecki. Manuskrypt. Życie Zamojskiego.
Umarł w Gdańsku Andrzej Olszowski prymas, mąż czynny i uczony, r. 1677. Załuski Epistolæ.
30. Przymierze w Narwie zawarte między Augustem II a Piotrem I na sejmie utwierdzone, r. 1704. Vol. Legum.
31. Śmierć Leszka czarnego w Krakowie, r. 1389. Długosz. Bielski.
Połock zdobyty przez Stefana Batorego króla, 1579. Piasecki. Hejdenstein.

Wrzesień.

Dnia 1. Trembowla obroniona, po zwyciężonych Turkach i Tatarach przez Jana III, r. 1674. Życie Jana.
80,000 Turków i Tatarów wpada na Podolu do Mikulinic, Podhajec, Tarnopola i t. d. r. 1670.
2. Pierwsze zwycięztwo pod Chocimem nad Osmanem sułtanem Tureckim Jana Karola Chodkiewicza, r. 1621. Sobieski.
3. Jan Karol Chodkiewicz pod samą stolicą Moskalów zwyciężył, r. 1612. Piasecki. Naruszewicz. Manuskrypt.
4. Zjazd w Wiślicy przy królu Zygmuncie III, przeciw rokoszanom, r. 1606. Manuskrypt.
Wjazd Jana Kazimierza do Krakowa po wypędzonych Szwedach, r. 1656. Kochowski.
5. Ślub Maryi Leszczyńskiej z Ludwikiem XV, królem francuzkim, r. 1725. Życie Stanisława.
6. Pod Krasną zwycięztwo nad Wołoszanami otrzymane, za przywództwem Odrowąża, Buczackiego i Koniecpolskiego, r. 1450. Bielski.
Wielko-Łuki na Moskwie zdobyte przez Stefana króla, r. 1580. Piasecki. Hejd.
7. Stanisław August Poniatowski obrany królem, r. 1764. Vol. Legum.
Tatarzy okolice Kamieńca pustoszą, r, 1586. Piasecki.
8. Śmierć Macieja Miechowity kanonika Krakowskiego, pisarza dziejów Polskich, r. 1533, żył lat 60. Starowolski. Monum. Sarmat.
Konstantyn Ostrogski nad rzeką Kropiwną 42,000. Moskwy trupem ściele, i wodzów w niewolą zabiera, r. 1514. Wapowski.
9. Śmierć ostatniej z domu Jagiełłów Anny królowej Polskiej, córki Zygmunta I, małżonki Stefana Batorego, r. 1596. Bielski. Piasecki. Monum. Sarmat.
Polaków 4,ooo pod Podhajcami, zwyciężają Tatarów 5o,ooo, r. 1678.
10. Potwierdzenie praw i przywilejów prowincyi Pruskiej, r. 1538. Vol. Legum. Mielecki zamek Moskiewski, Sokół, pali, r. 1378. Bielski.
11. Drugie zwycięztwo nad Osmanem Jana Karola Chodkiewicza, r. 1621. Sobieski.
Jerzy Jazłowiecki wojewoda Ruski, wielki wojownik umiera, r. 1595.
12. Zwycięztwo pod Wiedniem Jana III, króla r. 1683. Życie Jana. Załuski Epistolæ.
Powtórna elekcja Stanisława Leszczyńskiego na królestwo Polskie, r. 1733. Życie Stanisława.
13. Śmierć Ludwika Polskiego i Węgierskiego króla w Budzyniu, r. 1382. Kromer. Chron. Hung.
14. Hołd Multan i Wołochów Kazimierzowi Jagiełłowiczowi, r. 1485. Codex Diplom.
15. Koronacya Augusta II, elektora Saskiego roku 1697. Vol. Legum.
16. Pakta Hadziackie z Wyhowskim i kozaczyzną zawarte, r. 1658. Kochowski. Manuskrypt.
Na sejmie Warszawskim Abdykacja Jana Kazimierza, r. 1668. Vol. Legum.
Żółkiewski pod Cecorą potyka się z Turkami i zwycięża, r. 1620. Wassemberg.
17. W Kaszowie przywileje i nadania Ludwika Polskiego i Węgierskiego króla, r. 1374. Vol. Legum. Codex Diplom.
Zwycięztwo nad Moskwą Stanisława Potockiego hetmana pod Cudnowem, roku 1660. Kochowski.
18. Bitwa z Krzyżaki pod Chojnicami, r. 1354. Długosz.
Powtórne zwycięztwo Żółkiewskiego, r. 1620. Piasecki.
19. Pakta Welawskie z Fryderykiem Wilhelmem xiążęciem Pruskim, elektorem Brandeburskim zawarte, r. 1657. Vol. Legum.
Klęska Żółkiewskiego i Polaków, r. 1620.
20. Śmierć Prandoty Białoczowskiego biskupa Krakowskiego. r. 1266. Monum. Sarmat.
Koronacja Jana Alberta króla, r. 1492. Kromer.
21. Śmierć Zofji xiężniczki Ruskiej, matki Władysława Jagiełłowicza, i Kazimierza królów, r. 1421. Kromer. Bielski.
22. Konfederacya jeneralna Sandomirska, r. 1703. Vol. Legum. Zał. Epistolæ.
Turcy Kamieńca ustępują przez traktaty roku 1699.
23. Hołd Jerzego Gwilhelna xiążęcia Pruskiego, r. 1621. Manuskrypt.
Bitwa pod Pilawcami z kozackiem wojskiem niepomyślna, r. 1668. Kochowski.
24. Umarł mąż nieśmiertelnej pamięci godny, obrońca ojczyzny i chrześciaństwa w Chocimiu, Jan Karol Chodkiewicz hetman wielki Litewski, wojewoda Wileński, r. 1626. Piasecki. Sobieski. Naruszewicz.
Stefan Chmielecki 4o,ooo Tatarów zwycięża r. 1626. Piasecki.
25. Na zamku carskim w Moskwie umarł waleczny wódz Jan Sapieha starosta Uświatski, r. 1611. Życia Sapiehów.
Zygmunt elektor Brandeburski, Brześć Litewski oblega, r. 1383. Długosz.
26. Zwycięztwo nad Nuradynem i Tatarami Jana III, r. 1674. Życie Jana.
Zygmunt III, zwycięża Szwedów pod Trzcianną, r. 1629. Piasecki.
27. Zwycięztwo u Płowców nad Krzyżakami Władysława Łokietka króla, r. 1332. Bielski. Stryjkowski.
Sławne pod Kirchholmem zwycięztwo nad Szwedami otrzymane przez Jana Karola Chodkiewicza, r. 1605. Piasecki. Naruszewicz.
Umarł w Krakowie Piotr Skarga Jezuitów zakonu kaznodzieja królewski, r. 1612, żył lat 76. Manuskrypt.
28. Nadanie herbu Jelitczykom, w osobie Saryusza rannego pod Płowcami, r. 1334. Bielski.
Turcy po śmierci Chodkiewicza przez następcę jego Stanisława Lubomirskiego ostatecznie odparci i zwyciężeni, r. 1621. Jak. Sob.
Korrektura trybunałów ustanowiona, r. 1726. Vol. Legum.
29. Koronacya Michała Wiśniowieckiego króla, r. 1669. Załuski Epistolæ. Kronika Bielskiego.
30. Przymierze Jana Kazimierza z Danią przeciw Szwedom w Kopenhadze zawarte, r. 1658. Kochowski. Manuskrypt.
Zwycięztwo Jerzego Lubomirskiego nad wojskiem Moskiewskiem pod Słobodyszczą, r. 1660. Kochowski.

Październik.

Dnia. 1. Zwyciężył Czechy u Mostów Krzywickich Bolesław Krzywousty, 1110. Dubrawius. Długosz.
2. Śmierć Barbary Hrabianki Cylejskiej, pierwszej małżonki Zygmunta I, r. 1515. Kromer. Piasecki.
3. Zwycięztwo Jana Karola Chodkiewicza nad Mansfeldem wodzem Szwedzkim, roku 1609. Piasecki.
Smoleńsk od Moskwy zdobyty, r. 1654. Kochowski.
4. Mikołaj Kamieniecki Turków i Wołochów zwycięża, r. 1509. Bielski. Piasecki.
5. Przez Kazimierza wielkiego ustanowiony sąd i prawo Teutońskie w mieście Krakowie, r. 1356. Długosz.
6. Elekcya Augusta III, roku 1733. Śmierć zaś czwartego Października, r. 1763. Dzieje królestwa Polskiego.
Śmierć Samuela Maciejowskiego biskupa Krakowskiego i kanclerza, r. 1550 w wieku życia lat 52. Starowolski in Monum. Sarmat.
7. Klęska Cecorską zwana, gdzie Stanisław Żółkiewski hetman wielki i kanclerz, w wieku lat 70 od Turków ginie, a Koniecpolski hetman w niewolą idzie, r. 1620. Piasecki. Monum. Sarm.
Klęska Polaków pod Parkanami w Węgrzech, r. 1683.
8. Przyjazd do Oliwy ze Szwecyi nowo obranego Zygmunta III, i przysięga, r. 1587. Bielski.
9. Przymierze pod Chocimem zawarte z Osmanem, r. 1621. Sobieski.
Gosiewski hetman pod Prostkami Szwedów zwyciężył, r. 1656. Kochowski.
10. Zwycięztwo Strygońskie Jana III nad Turkami, 1683. Życie Jana.
Zwycięztwo nad Krzyżakami pod Koronowem, r. 1310. Kromer.
Przymierze w Gratzu zawarte między Kazimierzem Jagiełłowiczem, a Fryderykiem cesarzem, 1470. Codex Diplom.
Pokój wieczny z Krzyżakami kończący wojnę 150-letnią za pośrednictwem legata papiezkiego, r. 1366. Stryjk.
Klęska pamiętna pod Maciejowicami, r. 1794.
11. Zjazd pod Gełębiem, i konfederacya przy Michale królu, r. 1672. Zał. Epistolæ..
Pogrzeb Alexandra króla w Wilnie, r. 1506. Bielski.
12. Drohobuż zdobyty na Moskwie przez Władysława IV naówczas królewica, r. 1617. Kobierzycki.
Stefan Batory pod Subinem nad 150.000 Turkami zwycięztwo otrzymuje, roku 1580. Bielski.
13. Jadźwingowie zwyciężeni przez Leszka Czarnego między Narwą a Niemnem, roku 1282. Bielski.
14. Przymierze z Moskwą Jana Kazimierza, r. 1660. Kochowski.
15. Powrót zwycięzki do ojczyzny po zwyciężonym u Chocima Osmanie, i przymierzu zawartem, r. 1621. Sobieski.
Jabłonowski z Polakami ledwie uchodzi rąk Tureckich, r. 1686.
16. Jan Sobieski, naówczas hetman, Tatarów pod Kałuszem zwyciężył, r. 1672. Życie Jana.
Silnicki pod Najarowem Kozaków i Tatarów poraża, r. 1667. Kochowski.
17. Koronacya królowej Jadwigi po jej wybraniu na tron przez Bodzantę arcybiskupa Gnieźnieńskiego, r. 1384. Bielski.
Michał Król obiecuje Tatarom 22,000 czerwonych złotych, aby granic Polskich bronili, roku 1672.
18. Urodziła się Anna królowa Polska, małżonka Stefana Batorego, r. 1523. Bielski.
Litwa Dołhorukiego z Moskalami poraża. Kochowski.
19. W Toruniu przyłączenie Pruss do korony Polskiej, r. 1454. Vol. Leg.
Potyczka Zamojskiego z Tatarami pod Cecorą, 1595. Piasecki.
20. Ostatnia na xięztwo Litewskie Elekcya Zygmunta I, r. 1506. Stryjkowski. Kojałowicz.
Urodził się we Lwowie Stanisław Leszczyński Król, z Rafała Leszczyńskiego podkanclerzego koronnego i Jabłonowskiej, r. 1676. Życie Stanisława.
Ludwik Król kupuje xięztwo Gniewkowskie, r. 1376. Długosz.
21. Zwycięztwo pod Gawą Andrzeja Sapiehy nad Moskalami, r. 1578. Bielski. Gwagnin.
22. Pakta z Turkami i Tatarami między Zwańcem a Chocimem, r. 1672. Vol. Leg.
Zamojski Tatarów z Multan wypędza, r. 1603. Piasecki.
23. Umarł Bolesław Kędzierzawy monarcha Polski, r. 1172. Żył lat 46 panował 25. Bielski.
24. Dynamund zdobyty na Szwedach przez Jana Karola Chodkiewicza, r. 1609. Piasecki.
Stefan wojewoda Wołoski zwycięża Polaków, r. 1497. Bucelinus.
25. Smoleńsk od oblężenia Moskiewskiego pod wodzem Szeremetem uwolniony przez Władysława IV, r. 1633. Wassemberg.
Obóz Polski staje w Bukowinie, r. 1497. Bielski.
26. Batalia pod Kaliszem między Augustem II a Szwedami, r. 1706. Zał. Epistolæ.
Klęska Polaków w Bukowinie, roku 1497. Kromer.
27. Xięztwo Płockie, ziemie Zakroczymską i Wizką Kazimierz Jagiełłowicz odzierżał, roku 1468. Cod. Diplom.
Polacy Granu w Węgrach za Jana III dobywają, r. 1683.
28. Statut Władysława Jagiełły na sejmie w Warce ogłoszony, r. 1423. Vol. Legum.
29. Urodził się syn pierwszy Władysławowi Jagielle Władysław Warneński, król potem Polski i Wegierski, r. 1424. Długosz. Kromer.
Umarł mąż znakomity Piotr Tomicki biskup krakowski kanclerz, r. 1536, wieku 71 lat mając. Starowolski. Monum. Sarm.
August II pod Kaliszem poraża Szwedów, r. 1706.
30. Władysław Jagiełło potwierdził prawa i przywileje dawne Wołyńskie r. 1432. Cod. Dipl.
Zygmunt III oblega Smoleńsk, r. 1609. Wassemberg.
31. Nadanie przez Władysława Jagiełłowicza Ormianom w Polszcze i Litwie osiadłym i osiadającym przywileju prawa Teutońskiego, r. 1432. Codex Diplomat.


Listopad.

Dnia. 1. Umarł Filip Kallimach, mąż uczony, nauczyciel synów Kazimierza Jagiełłowicza, r. 1497. Monum. Sarm.
Krzyżacy od Polaków zwyciężeni, r. 1320. i znowu powtórnie za Władysława Jagiełły, r. 1410. Bucelinus.
2. Hołd Wracisława xiążęcia Pomorskiego, r. 1390. Codex Diplom. Kiejstut, Jagiełło i Witold pustoszą kraj między Wisłą i Sanem rzekami, r. 1376. Długosz.
3. Umarł w Krakowie Kazimierz wielki, r. 1370. żył lat 60, panował 37. Długosz. Bielski. Mniszech w życiu Kazimierza.
Elekcya Władysława IV. r. 1632.
4. Sejm elekcyi po ujechaniu Henryka Walezyusza, r. 1676. Vol. Legum.
R. 1717. Potwierdzenie traktatów r. 1716. zawartych. Vol. Legum.
Chmielnicki w 80,000 otacza twierdzę Zamość, r. 1648. Kochowski.
Rzeź pamiętna na Pradze, r. 1794.
5. Konfederacya Warszawska po abdykacyi Jana Kazimierza, r. 1668. Vol. Legum.
6. Potwierdzenie paktów Welawskich. Zastaw Bytowa i Lawemburga, r. 1637. Vol. Legum.
Niezgody między stanem duchownym i świeckim za Kazimierza uspokojone, r. 1450. Długosz.
7. Koronacya Ludwika króla Węgierskiego i Polskiego, r. 1371. Bielski.
Zamojski starosta Kałuski Chmielnickiego pod Zamościem poraża, r. 1648. Kochowski.
8. Zygmunt cesarz zastawił Spiż Władysławowi Jagielle w summie 37,000 groszy Praskich szerokich, r. 1412. Codex Diplom.
Przymierze między Janem Albertem królem, a Bajazetem cesarzem Tureckim, r. 1500. Kromer. Codex Diplom.
Korrektura praw i sposób sądownictwa poprawiony, r. 1736. Vol. Legum. Konfederaci partyą Sapieżyńską zwyciężają pod Olkiennikami, r. 1700.
9. Jan III hetman naówczas wielki koronny Turków zwyciężył r. 1674. Życie Jana.
10. Klęska pod Warną, i śmierć Władysława Polskiego i Węgierskiego króla, r. 1444. Długosz.
Umarł Michał Wiśniowiecki król we Lwowie, r. 1674. Manuskrypt.
11. Leszek biały monarcha Polski zabity w Gąsowie, r. 1237. Bielski.
Sejm w Korczynie, i pierwsze na nim powiatowe sejmiki, r. 1403. Vol. Legum.
12. R. 1304 Leszek xiążę Kujawski zastawił Krzyżakom ziemię Michałowską, którą później w r. 1317 od tegoż dziedzicznem prawem nabyli. Codex Diplom.
13. Koronacya Barbary Radziwiłłównej małżonki powtórnej Zygmunta Augusta, r. 1550. Bielski.
14. W Kolonji Karol V cesarz przyjął pośrednictwo względem ugody między Zygmuntem I a Krzyżakami, r. 1521. Codex Diplom.
15. Hołd Semowita i Kazimierza xiążat Mazowieckich braci. r. 1425. Kromer. Codex Diplom.
Piekarski Czekanem rani Zygmunta III. r. 1620. Piasecki.
16. Hołd Jana Zygmunta na xięztwo Pruskie, r. 1611. Vol. Legum.
17. Elekcya na królestwo Jana Kazimierza, r. 1648. Vol. Legum.
Śmierć Bony królowej Polskiej matki Zygmunta Augusta w Barze, r. 1558. Piasecki.
Marya Józefa małżonka Augusta III wielkiej pobożności pani umiera, r. 1757.
18. Przymierze zawarte między Polską a Czechami, r. 1638. Codex Diplom.
Szwedzi Częstochowę oblegają, r. 1655. Kochowski.
19. Stanisław Leszczyński król objął rządy xięztwa Lotaryńskiego, r. 1738. Życie Stanisława.
Pogrzeb Kazimierza W. r. 1370. Długosz.
20. Statut w Nieszawie Kazimierza Jagiełłowicza, r. 1454. potwierdzony w r. 1496. Vol. Legum.
21. W Toruniu Colloquium Charitativum z Dyssydentami pod prezydencyą Tyszkiewicza biskupa Żmudzkiego, i Jerzego Ossolińskiego kanclerza, r. 1645. Hist. Coll. Manuskrypt.
Rozmowa między Szwedami i oblężonemi w Częstochowie, r. 1655.
22. Śmierć Bernarda Wapowskiego kantora Krakowskiego, pisarza dziejów Polskich, r. 1535. Bielski. Monum. Sarmat.
23. Ślub Dymitra cara Moskiewskiego z Maryą Mniszchówną wojowodzianką Sandomirską, r. 1609 Manuskrypt.
24. Bitwa pod Olkienikami, i śmierć po niej Franciszka Sapiehy koniuszego Litewskiego, r. 1700. Załuski Epistolæ.
25. Maxymilian arcy xiążę pod Krakowem od Jana Zamojskiego zwyciężony, cofnąć się musiał ku Szlązkowi, r. 1587. Piasecki.
Koronacya Stanisława Augusta, r. 1764. Vol. Legum.
Elekcya Władysława Jagiełły, r. 1386. Długosz.
26. Rada w Toruniu z okoliczności wojny Szwedzkiej, r. 1702. Zał. Epist.
27. Poselstwo i wjazd Jerzego Ossolińskiego podskarbiego naówczas nadwornego koronnego do Rzymu, r. 1633. Życie Ossolińskiego.
Litwa porażona od Moskwy pod Wierzchowicami, r. 1655.
28. Przyłączenie Inflant do korony Polskiej, roku 1561. Vol. Legum. Cod. Diplom.
Pogrzeb w Poznaniu Kazimierza I, r. 1059. Bielski.
29. Zawarte przymierze z Prusami, w Toruniu, roku 1466. Vol. Leg.
Jan Albert w Toruniu potwierdził przywileje ziem Pruskich, r. 1494. Vol. Leg.
Alexander Król na koronacyą do Krakowa wjeżdża, r. 1501.
30. Ruś zwyciężona pod Morachwą przez Władysława Jagiełłę, r. 1432. Bielski.

Grudzień.

Dnia. 1. Konfederacya jeneralna stanów koronnych w Radomsku po śmierci Ludwika króla, roku 1384. Vol. Legum.
Kazanowski wpada z wojskim wgłąb Moskwy, r. 1633.
2. Złączenie pierwsze Litwy z koroną na sejmie w Horodle, r. 1413. Vol. Leg.
3. Ustanowienie biskupstwa Inflantskiego, r. 1582. Codex Dipl. Vol. Legum.
4. Prawa nadane Inflantom na sejmie Warszawskim, r. 1582. Vol. Legum.
Potyczka Polaków z Tatarami pod Zwańcem, roku 1653. Kochowski.
5. Akt kommissyi Kurlandzkiej, r. 1727, Vol. Leg.
Zjazd elekcyjny pod Wiślicą, po śmierci Ludwika, r. 1384. Długosz.
6. Hołd miasta Krakowa Władysławowi Jagielle, r. 1387. Bielski.
7. Za wolą stanów najwyższa władza nad wojskiem Koronnem i Litewskiem dana Janowi Karolowi Chodkiewiczowi, r. 1615. Vol. Legum. Życie Chodkiewicza.
Tatarowie pod Międzyborzem od Polaków porażeni, r. 1516. Bielski.
8. Wybranie na tron Zygmunta I w Piotrkowie, r. 1507. Bielski.
9. Śmierć Mikołaja Potockiego hetmana wielkiego Koronnego, r. 1651. Monum. Sarmat. Kazimierz pod Zwańcem gromi Tatarów, r. 1653.
10. Fryderyk Gwilhelm xiążę Pruski zastawnem prawem Drahim i Bytów wziął w swoje dzierżenie, roku 1657. Vol. Legum.
11. Koronowany Alexander Król przez brata swojego Fryderyka kardynała arcybiskupa Gnieźnieńskiego, r. 1501. Bielski.
Polacy zamek Wielisz Moskwie biorą, roku 1567. Gwagnin.
l2. Maxymilian cesarz królem Polskim ogłoszony, r. 1687. Bielski.
13. Śmierć króla Stefana Batorego w Grodnie, r. 1586. Piasecki.
14. Śmierć gwałtowna Ludgardy małżonki Przemysława króla, r. 1283. Miechowita.
Kazimierz król Baryczkę kapłana topić każe, roku 1349. Długosz.
15. Stefan Batory xiążę Siedmiogrodzki królem Polskim obrany, r. 1676. Piasecki.
Urodził się w Krakowie Jerzy Ossoliński kanclerz wielki Koronny, r. 1595. Życie jego.
16. Stefan Czarniecki w Holzacyi przebywszy w wpław odnogę morską, Szwedów na wyspie Alsen zwyciężył, r. 1658. Kochowski.
Jan Kazimierz panowania 21 r. a życia 63 bezpotomny i domu Jagiellońskiego z żeńskiej płci w Polszcze ostatni potomek, umarł w Niwernie, r. 1672. Dokończenie Kroniki Bielskiego.
Zupy solne w Wieliczce goreją, r. 1642. Piasecki.
17. Śmierć Eleonory Austryaczki małżonki Michała króla, r. 1697. Manuskrypt.
18. Zygmunt August za życia ojca Zygmunta I obrany królem, r. 1539. Bielski.
Umarł Marcin Bielski, o czem wzmiankę uczynił Joachim syn jego, który ojcowską kronikę dokończył, r. 1575.
Powietrze się w Polszcze szerzy, r. 1360. Kromer.
19. Toruń na Szwedach zdobyty przez Jana Kazimierza, r. 1658. Kochowski.
20. Przymierze między Władysławem Łokietkiem, a Bolesławem xiążęciem Szlązkim, r. 1332. Codex Diplomat.
Litwa domową między sobą niezgodę uspakaja, r. 1698.
21. Zwycięztwo pod Goldyngą w Holzacyi Stefana Czarnieckiego nad Szwedami, r. 1658. Kochowski.
Jadwiga małżonka Bolesława xiążęcia Lignickiego umiera, r. 1259. Długosz.
22. Sejm w Warszawie z przyczyny kłótni Litwy, i wszczętej wojny Szwedzkiej, r. 1701. Vol. Leg. Zał. Epist.
Henryk xiążę Opolski umiera, r. 1394. Długosz.
23. Kraków przez własnych obywatelów obroniony i uwolniony z oblężenia Tatarów, r. 1286. Bielski.
Poselstwo od Kościołów w Polszcze Ritus Graci z oświadczeniem zjednoczenia się z kościołem Rzymskim u Klemensa VIII : sprawowali je Hipacy Pociej Włod. i Cyryl Terlecki Łucki biskupi. Uczynili przytem wyznanie wiary Katolickiej, oraz je swojem i towarzyszów swoich imieniem podpisali, r. 1595. Piasecki.
Łukomski Litwin sejm zrywa, r. 1666. Kochowski.
24. Śmierć w Padwie Jana Alberta kardynała biskupa Krakowskiego syna Zygmunta III, r. 1634. Piasecki.
25. Śmierć Reinholda Heidensteina pisarza dziejów Polskich, r. 1620 żył lat 64. Monum. Oliv.
Tatarowie pod Włodzimierzem liczą zabranego niewolnika, i mają samych tylko panien 21,000 r. 1787. Długosz.
26. Nadanie Inflantom przywilejów i tytułu xięztwa, r. 1566. Codex Dipl. Vol. Legum.
Müller Szwed wszelkich szuka sposobów dobycia Częstochowy, r. 1655. Kordecki.
27. Koronacya Zygmunta III króla Szwedzkiego, r. 1087. Piasecki.
Utwierdzenie Indygenatu w ziemiach Pruskich, r. 1647. Vol. Legum.
Ziemowit xiążę Mazowiecki, przysięga w Kaliszu na wierność Kazimierzowi królowi, r. 1355. Dług.
28. Śmierć Krzysztofa Szydłowieckiego kasztelana Krakowskiego i kanclerza, r. 1532. Monum. Sarm.
29. Konfederacya Tyszowiecka przy Janie Kazimierzu, r. 1655. Kochowski.
30. Potwierdzenie traktatów handlowych xięztwa kurlandzkiego, r. 1643. Codex Diplom.
31. Pokój w Brześciu zawarty z Krzyżakami, r. 1435. Kromer. Codex Diplom.



Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Ignacy Krasicki.