Das ewig weibliche – zieht uns hinan!n. co wiecznie niewieście — pociąga nas i podnosi nas w górę (w niebiosa) — (końcowe słowa „Fausta“, poematu Goethego).
Defekacjaf. oczyszczanie soku z buraków od ciał nie będących cukrem; w medycynie: wypróżnieniewypróżnienie, oddanie kału.
Degringoladaf. upadek (moralny, majątkowy).
Deminutivał. w gram. wyrazy zdrobniałe.
Demiurgg. u Platona: stwórca świata; u gnostyków duch złego, stwórca materji.
Denarł. drobna moneta zdawkowa, używana dawniej w różnych krajach, i w dawnej Polsce.
Djagnostykg. lekarz specjalista w stawianiu djagnozy.
Djakrytyczny znakg. w grafice: znaczek odróżniający, (kropka, przecinek, daszek lub ogonek) nad lub pod literą np. ń, ę, ż.
Donżuanerja, awanturnicze uwodzicielstwo kobiety.
Dossierf. teka, akty; zbiór dokumentów, dotyczących jednej sprawy.
Dum-dum, kule ołowiane w [541]koszulkach niklowych rozrywających się w ciele.
Dżyngoizm, szowinizm anglosaski w Stanach Zjedn. Ameryki Półn.
Ebonit, masa z kauczuku wulkanizowanego, naśladująca heban lub róg, używana na wyroby niektórych przyrządów lekarskich i elektrycznych.
Editio princepsł. pierwsze, najdawniejsze wydanie dzieła, pierwodruk; zwłaszcza pierwsza edycja pisarza starożytnego.
Eforkag. inspektorka, dozorczyni zakładów naukowych żeńskich (za czasów Księstwa Warsz).
Egotycznył. egotyzmem nacechowany.
Egotyzmł. skłonność do zajmowania wszystkich swoją osobą; w filozofji: ob. SolipsyzmSolipsyzm.
Eong. przeciąg czasu; wieczność.
Eony, u gnostyków: duchy pośredniczące pomiędzy Bogiem a stworzeniem: Eon zła — Demiurg (ob.); Eon dobra = Chrystus.
Eschatologjag. nauka kościoła o rzeczach ostatecznych (o śmierci, sądzie ostatecznym i życiu pozagrobowym).
Estetag. ten, co rozważa wszystko ze stanowiska estetycznego.
Estetykg. znawca piękna, sztuki; człowiek mający poczucie piękna.
Estetyzmg. ocenianie wszystkiego ze stanowiska przeważnie estetycznego.
Fasjał. w Galicji deklaracja ze strony właściciela domu co do spisu lokatorów, oznaczenie, ile płacą [542]komornego, i jaki mają dochód, wymagane przez władzę, dla określenia podatku.
Furażerf. żołnierz zajmujący się przygotowaniem furażu dla koni wojskowych.
Furjeryzmf. system urządzenia społeczeństwa podług Fourier’a, polegający na wspólności pracy i wspólności mieszkania członków stowarzyszenia (ob. Falanster).
Galaktoskopg. przyrząd do oceniania stopnia dobroci mleka.
Galaktozag. cukier mleczny.
Gazolina, lotne części nafty, służące do otrzymania oleju z nasion, do odtłuszczania wełny.
Gieoidalnyg. podobny kształtem do postaci kuli ziemskiej.
[543]Gierylasówka, wojna podjazdowa, partyzantka (ob. Gierylasi).
Grafikagg. oddawanie brzmień językowych za pomocą znaków; pewien, w danym języku przyjęty sposób wyrażania głosek za pomocą umówionych znaków (liter).
Helikong. trąba skręcona muzyki wojskowej, noszona przez ramię, tuba kontrabas.
Himatjong. rodzaj sukni wierzchniej, obszernej starożytnych Greków.
Hofratn. radca dworu.
Hospitantkał. w uniwersytetach galicyjskich: słuchaczka prelekcji w charakterze gościa.
Huis closf. (jui klo) przy drzwiach zamkniętych.
Huissierf. (juisje) odźwierny: woźny przy sądach.
Humanistycznył. humanizmem nacechowany.
Hydrocefalg. cierpiący na rozwodnienie mózgu.
Hyperkrytycyzmg. przesadny krytycyzm; zbyt surowa krytyka.
Hypsometrjag. wymiary absolutnych wysokości, czyli linji pionowych.
Ichorg. u Homera krew bogów.
Iliong. Troja.
Iluzjonerstwof. karmienie się złudzeniami, kierowanie się złudnemi, nieziszczalnemi nadziejami.
Il y a des juges à Berlinf. (ilja de żiuż a Berlę) dosł. są sędziowie i w Berlinie, sprawiedliwość wszędzie zwycięży.
Imperjalizmł. ideja panowania nad światem; dążność do utworzenia cesarstwacesarstwa.
Impostorł. oszust; fałszujący pisma i zdania innych, albo rozmyślnie broniący przekręcone lub błędne twierzdenia.twierdzenia.
Indywidualistałł. ten, co się nie łączy w grupy z innymi, żeby zachować swobodę własnych przekonań i usiłuje wyzwolić jednostkę z pod przewagi większości, choćby z uszczerbkiem karności społecznej.
In nuceł. (dosł. = w orzechu), w zalążku, to co się rozwinąć musi albo powinno z jakiego faktu, choć [544]na razie jest prawie niedostrzegalne.
Ipse dixitł. on sam to powiedział (wyrażenie stosowane, gdy ktoś niekrytycznie powołuje się na czyjąś powagę).
Ipse fecitł. sam to zrobił, on to wykonał.
Irreligijny, niereligijny.
Journal parléf. (żurnal parle) dosł. dziennik mówiony; rozrywka, polegająca na odczytywaniu przez kilka osób ich własnych artykułów, mających przedstawiać jakoby numer czasopisma i w takim porządku, jak te artykuły są w piśmie ułożone; rodzaj dziennika, którego treść odczytuje się abonentom za pomocą telefonów.
Kastalskie źródło, żródłoźródło natchnienia u stóp Parnasu; ob. Parnas i Hippokrene.
Lewadaf. czyste miejsce ookoloneokolone wierzbami lub topolami; w jeździe konnej: [545]podniesienie obu nóg przednich konia.
Ligaturał. dodatek lichego metalu do szlachetnego.
Lingualesł. spółgłoski językowe.
Longimetrjał. pomiary długości linji mieszczących się w poziomej płaszczyźnie.
Lydditaa. mieszanina kwasu pikrynowego z nitrocelulozą, materjał wybuchowy wyrabiany w mieście Lydd, niszczący i zabijający przez nacisk powietrza z odległości 150—200 metrów od celu, w który trafia.
Mare tenebrarumł. morze ciemności.
Martyrologjag. opowiadanie pełne grozy o czyichś mękach, historja męczarni; p. Martyrologium.
Matuzal, bardzo stary, wiekowy człowiek (nazwa od postaci biblijnej)biblijnej).
Mazamora, maurytańskie więzienie niewolników.
Medjawel, gatunek czcionek o kroju okrągławym podobnym do dawnego pisma rzymskiego.
Megalomangg. chory na manję wielkości.
Mensał. stół; mensa Domini = stół Boga, ołtarz.
Mimyg. w staroż. Grecji: aktorzy występujący na scenie; kuglarze; giesty, gry mimiczne.
Moccolettiw. (mokoleti) zabawa polegająca na zdmuchiwaniu świeczek niesionych wysoko na kijach.
Monologistag. mający dar wygłaszania monologów, artysta występujący publicznie z monologami.
Neokantyzm, kierunek filozoficzny nawracający do filozofji Kanta.
Normatywnyf. wzorodawczy.
Oculos habent et non videntł. oczy mają a nie widzą (wyrażenie stosujące się do czemś zaślepionych).
Odeong. u starożytn:starożytn.: sala do śpiewu; nazwa przybierana przez niektóre teatry.
Oeuvre posthumeff. (Ewr postium) dzieło pośmiertne.
Oligocenicznygg. pokład formacji trzeciorzędowej między eocenicznym i neocenicznym.
PaleontologjaPaletnologjag. część antropologji, poświęcona starożytności rodu ludzkiego, oraz rasom kopalnym.
Penitencjarnył.system, środki stosowane w więzieniach, mające na celu umoralnienie więźniów.
Platzkartan. miejsce numerowane w wagonach [546]niektórych pociągów kolejowych, za które się dopłacadopłaca.
Polemistag. prowadzący z kim polemikę.
Politykomanja, manja politykowania.
Post hostiumłł. czasy po splądrowaniu przez nieprzyjaciela; miejscowości spustoszone przez nieprzyjaciela.
Posthumusł. pogrobowiec.
Posybiliści, socjalistyczne stronnictwo robotników we Francji, uważające za możliwe przeprowadzenie swych zasad i celów.
Pseudoklasycyzm, kierunek literacki na początku XIX w., naśladujący klasycyzm francuski XVII stulecia.
Race-boota. (Resbut) łódź wyścigowa.
Regurgitacjał. u ptaków: oddawanie przerobionej w wolu żywności i karmienie tem piskląt.
Reporterja, reporterzy; zajęcie reporterów.
Restrykcyjnyłł. ograniczający.
Retrakcjał. ściągnięcie, skurcz mięśni i nerwów.
Réveilf. przebudzenie się; pobudka; budzik.
Reżyserja, reżyserstwo.
Sanitarjusz, posługacz szpitalny należący do służby zdrowia w czasie epidemji; pielęgnujący chorych.
Saprofityg. pasorzyty żyjące na tworach martwych.
Satanizm, kult szatana.
Schematyczny, uwzględniający tylko najważniejsze części przedmiotu, z pominięciem szczegółów.
Schematyzm, sposób wykładu, polegający na suchem wytłomaczaniu samych faktów; spis osób czynnych w pewnym zawodzie lub piastujących urzędy w pewnym kraju.
• PDF 
• MOBI 
