Świat, wszystko, co istnieje, wzięte jako całość, wszechświat, byt;
ś. słoneczny = system słoneczny; każde ciało niebieskie, uważane, jako całość odrębna;
ś. fizyczny,
ś. przyrodzony,
ś. zmysłowy = podpadający pod zmysły człowieka;
ś. nadprzyrodzony, duchowy, nadzmysłowy = to, co nie podpada pod zmysły, leży poza sferą zmysłów, duchowość; ziemia, jako mieszkanie ludzi: Stary
Ś. = Europa, Azja i Afryka; Nowy
Ś. = Ameryka, Australja; pięć części
ś-a; podróż naokoło
ś-a = naokoło ziemi; objechać
ś. = ziemię; pójść w
ś. = opuścić dom, wyjść na obczyznę; życie ludzkie na ziemi, żywot doczesny: przyjść na
ś. = urodzić ś.; zejść ze
ś-a, rozstać ś. z tym
ś-em = umrzeć; wydać na
ś. = urodzić; ja już ze
ś-a = życie moje na schyłku; tobie na
ś. = wchodzisz w życie; stary jak
ś. = bardzo stary, starodawny; tamten
ś. = życie przyszłe, życie pozagrobowe; wyprawić kogo na tamten
ś. = zabić; ludzie, towarzystwo ludzkie, sprawy ludzkie, obyczaje ludzkie: znajomość
ś-a = doświadczenie; bywa w
ś-ie = w towarzystwach; wielki
ś. = najwyższe sfery towarzyskie; wchodzić w
ś. = zaczynać bywać w towarzystwach; grupa istot, środowisko, część życia:
ś. żywych,
ś. umarłych,
ś. mieszczański,
ś. arystokratyczny,
ś. zwierząt, roślin, minerałów;
ś. chrześcijański = chrześcijanie;
ś. muzułmański = mahometanie;
ś. uczony = ludzie uczeni; obywatel
ś-a = człowiek; jak
ś. ś-em = nigdy dotąd; póki
ś. ś-em = nigdy odtąd; nigdy w
ś-ie = przenigdy; najmądrzejszy, najpiękniejszy, najgorszy i t. d. w
ś-ie = ze wszystkich; cały
ś. o tym mówi = wszyscy; poszedł w
ś. = gdzie go oczy poniosą; choćby za
ś. gotów jestem iść = choćby jak najdalej; na końcu ś-a, na koniec
ś-a = bardzo daleko; znikli, jakby ich na
ś-ie nie było = znikli bez śladu; mieszkać za
ś-em = na ustroniu, w zupełnej samotności; unikać
ś-a = usuwać ś. od ludzi; jakby ś. dopiero co na
ś. narodził = jest naiwny, nie zna życia; jak na inny
ś. przyszedł = zdziwiony jest nowiną; jakby nie z tego
ś-a = uduchowiony, zamyślony, rozmarzony; o
ś-ie a. o Bożym
ś-ie nie wie = nieprzytomny (z pijaństwa, z radości); obłoki, mgła
ś. zakryły = widok przesłoniły; wyjść na
ś., wydać dzieło na
ś. = na widok publiczny; wyjść trochę na
ś. = z domu, na ulicę; życie świeckie, nie zakonne: opuścić
ś. = wstąpić do klasztoru; wielka ilość, np.:
ś. książek.
Strona w Wikisłowniku
