Notatka dotycząca dekretu o zakresie odpowiedzialności Państwa za szkody wyrządzone przez funkcjonariuszów państwowych (1957)
| Notatka dotycząca dekretu o zakresie odpowiedzialności Państwa za szkody wyrządzone przez funkcjonariuszów państwowych Biuro Sekretariatu KC PZPR |
|||
| podpisana przez Piotra Jaroszewicza |
dla Towarzysza I Sekretarza
Komitetu Centralnego P.Z.P.R25 lipca br. Rząd skierował do Rady Państwa projekt dekretu o zakresie odpowiedzialności Państwa za szkody wyrządzone przez funkcjonariuszów państwowych, który do dnia dzisiejszego nie został uchwalony.
Projekt powyższy zawiera dwa zasadnicze postanowienia:
- umarza wszelkie roszczenia z tytułu odpowiedzialności Państwa, w tym również prawomocnie zasądzone /art. 2/.
- stanowi, że poszkodowanym z tytułu bezprawnego działania Państwa może byc przyznana według uznania specjalnej Komisji renta, jeżeli szkoda polega na uszkodzeniu ciała, rozstroju zdrowia lub utracie żywiciela /art.4/,
Projekt został zgłoszony w związku z poważnymi kwotami, jaki przy istnieniu obowiązujących przepisów należałoby wypłacić osobom poszkodowanym. Chodzi tu o jednorazowe znaczne nieraz sumy wynikające ze skapitalizowania zarobków, kosztów leczenia oraz odpowiedzialności za tzw. szkody moralne na tle bezprawnego pozbawienia wolności.
W szczególności kwoty te na dzień 31 lipca br. przedstawiają się następująco:
Ministerstwo Obrony Narodowej
do dnia 31.VII wpłynęło do MON
| a/ 348 wniosków na sumę | 63.405.350 zł |
| b/ 140 wniosków bez określonej sumy /przyjmując średnią z kwot lit.a/ - można założyć, że roszczenia te wyniosą ca | 25.480.000 zł |
| razem 488 wniosków na sumę ca | 88.885.350 zł |
Z wniosków tych sądy rozpoznały do dnia 31.VII 222 tj. 47% przyznając odszkodowania na łączną kwotę 7.807.047 zł, co stanowi ca 18% żądanych sum.
Ministerstwo Sprawiedliwości
sprawy karne
do dnia 31.VII.wpłynęło do sądów:
| a/ 1685 wniosków na sumę | 53.938.000 zł |
| b/ 1034 wniosków bez określonej sumy /przyjmując średnią spod lit.a/ | 33.088.000 zł |
| razem 2719 wniosków na sumę ca | 87.026.000 zł |
Z wniosków tych sądy rozpoznały do dnia 31.VII.57r. 351, z czego odmownie załatwiono 306, a pozytywnie 45 wniosków, na łączną sumę 1.957.000 zł tj. przeciętnie 43 tys.zł na osobę.
Sprawy cywilne
Do dnia 31.VII.1957r. wpłynęło do sądów:
| a/ 346 wniosków na sumę | 28.826.000 zł |
| b/ 90 wniosków bez określonej sumy /przyjmując średnią spod lit.a/ | 7.500.000 zł |
| razem 436 wniosków na sumę ca. | 36.326.000 zł |
Z wniosków tych sądy rozpoznały do dnia 31.VII. 15, z czego załatwiono odmownie 12, a pozytywnie 3 na łączną sumę 103 tys.zł tj. przeciętnie 34 tys.zł na osobę.
Z zestawień tych wynika, że łączna suma roszczeń odszkodowawczych zgłoszonych do dnia 31.VII.br wynosi ok.212.237.000.zł.
Przyjmując, że sądy wojskowe przyznają odszkodowania w granicach 18% żądanej sumy, a sądy powszechne w granicach 5% żądanej sumy /uwzględniając wnioski oddalone/, to ew. odszkodowania w granicach wniosków zgłoszonych do dnia 31.VII. mogą osiągnąć kwotę 22.10.000 zł /16.000.000 zł sądy wojskowe, 6.150.00 sądy powszechne/. Obliczenia te zakładają, że w toku rozpoznawania dalszych spraw część wniosków zostanie oddalona w tym samym stosunku procentowym. Przyjmując z ostrożności rezerwę w wysokości 100% - suma odszkodowań według stanu na dzień 31.VII.1957r. może osiągnąć kwotę 44.300.000 zł.
Z uwagi na to, że podane sumy nie wyczerpują całości roszczeń uznałem za konieczne wstrzymać zarządzeniem Nr 149 z dnia 28 czerwca 1957r. realizację zapadłych już wyroków, jakkolwiek zarządzenie to jest niezgodne z prawem. Tym bardziej rzecz wymaga szybkiego zalegalizowania.
Do chwili obecnej Rada Państwa nie przyjęła tego dekretu mając widocznie zastrzeżenia natury zasadniczej.
Proszę Towarzysza I Sekretarza o pomoc w tej sprawie.
Warszawa, dnia 27 sierpnia 1957 r.
