Odezwa Naczelnego Wodza J. Piłsudskiego do mieszkańców byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego (1919)

Odezwa Naczelnego Wodza Do Mieszkańców byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego • Józef Piłsudski

Odezwa Naczelnego Wodza Do Mieszkańców byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego Józef Piłsudski

Wilno, 22 kwietnia 1919 r.

[1]

Do mieszkańców byłego W. Księstwa Litewskiego. Kraj Wasz od stukilkudziesięciu lat nie zna swobody, uciskany przez wrogą przemoc rosyjską, niemiecką, bolszewicką — przemoc, która nie pytając ludności, narzucała jej obce wzory postępowania, krępujące wolę, często łamiąc życie. Ten stan ciągłej niewoli dobrze mi znany osobiście, jako urodzonemu na tej nieszczęśliwej ziemi raz nareszcie musi być zniesiony i raz wreszcie na tej ziemi jakby przez Boga zapomnianej musi zapanować swoboda i prawo wolnego, niczem nieskrępowanego wypowiedzenia się o dążeniach i potrzebach. Wojsko Polskie, które ze sobą przyprowadziłem dla wyrzucenia panowania gwałtu i przemocy, dla zniesienia rządów krajem wbrew woli ludności — wojsko to niesie Wam wszystkim wolność i swobodę. Chcę dać Wam możność rozwiązania spraw wewnętrznych narodowościowych i wyznaniowych tak, jak sami sobie życzyć będziecie bez jakiegokolwiek gwałtu lub nacisku ze strony Polski. Dlatego to, pomimo że na Waszej ziemi grzmią jeszcze działa i krew się leje — nie wprowadzam Zarządu Wojskowego lecz cywilny, do którego powoływać będę ludzi miejscowych, synów tej ziemi. Zadaniem tego Zarządu Cywilnego będzie: 1) Ułatwienie ludności wypowiedzenia się co do swego losu i potrzeb przez swobodnie wybranych przedstawicieli. Wybory te odbędą się na podstawie równego, tajnego, powszechnego, bezpośredniego, bez różnicy płci głosowania. 2) Danie potrzebującym pomocy w żywności, poparcie pracy wytwórczej, zapewnienie ładu i spokoju. 3) Otoczenie opieką wszystkich nie czyniąc różnicy z powodu wyznania lub narodowości. Na czele Zarządu postawiłem Jerzego Osmołowskiego, do którego bezpośrednio, lub do ludzi przez niego wyznaczonych zwracajcie się otwarcie i szczerze we wszelkiej potrzebie i sprawach, które Was bolą i obchodzą. J. Piłsudski. Wilno, 22 kwietnia 1919 r.

Buvusios Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės gyventojams. Nuo šimto su viršum metų Jųsų Kraštas, nematė laisvės slėgiamas priešingos jiegos rusų, vokiečių, bolševikų, kurie gyventojų nesiklausdami užmesdavo jiems svetimus elgimosi pavyzdžius, varžančius jų valią, laužančius dažnai gyvybę. Tas nuolatinis nelaisvės stovis, žinomas gerai kaipo gimusiams šitam nelaimingam krašte, galop turi užsilaigti[1] ir ant tos, lyg Dievo užmirštos, žemės turi už viešpatauti laisvė ir teisė liuosai, be jokios prievartos, išreikšti savo palinkimus ir reikalus. Lenkų Kariumenė, kurią su savim atvedžiau, kad išmetus prievartos viešpatavimą, kad panaikinus krašto valdymą prieš gyventojų norą, toji Kariumenė neša Jums visiems laisvę. Aš noriu sutverti išligas[2] irišti vidujinius tautinius ir tikėjimo reikalus tokiu budu[3], kokiu patįs panorėsit, be jokios prievartos ar varžymo nuo Lenkijos. Taigi, nežiurint[4] to, kad Jųsų žemėje dar griauna Kanuolės ir liejasi kraujas, įvedu ne Karo bet Civiliną[5] Valdybą, kurion šauksiu vietos gyventojus, tos žemės sunus[6]. Tos Civilinės valdybos uždaviniu bus: 1) Padėti gyventojams tart žodį apie savo likimą ir reikalus per lupas[7] liuosai išrinktųjų atstovų. Tie rinkimai bus atlikti visuotinuoju, lygiu, slaptu, betarpišku, be lyties skirtumo, balsavimu. 2) Suteikti reikalaunantiems[8] pašalpų maistu, paremti produktivį darbą įvesti tvarką ir ramybę. 3) Globoti visus be skirtumo tikėjimo ar tautos. Valdybos pryšakyje pastačiau Jurgį Osmolovskį; su visais reikalais, kurie Jums rupi[9] ir skauda, kreip kities atvirai į jį tiesiai ar į žmones, jo paskirtus. J. Piłsudski. Vilnius, 22 balandžio 1919 m.

1.  Błąd w druku. Powinno być užsidaigti
2.  Błąd w druku. Powinno być sąlygas
3.  Błąd w druku. Powinno być būdu
4.  Błąd w druku. Powinno być nežiūrint
5.  Błąd w druku. Powinno być Civilinę
6.  Błąd w druku. Powinno być sūnus
7.  Błąd w druku. Powinno być lūpas
8.  Błąd w druku. Powinno być reikalaujantiems
9.  Błąd w druku. Powinno być rūpi

Oryginał plakatu odezwy

Oryginał plakatu odezwy

Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Józef Piłsudski.