Postanowienie Namiestnika Królewskiego, z dnia 20. Lutego 1816 r. ustanawiaiące Główną Dyrekcyą Górniczą w Kielcach; przepisuiące dla niéy obowiązki, ilość Osób, oraz wyznaczaiące Dochody dlatéyże Dyrekcyi Górniczéy
| Postanowienie Namiestnika Królewskiego ustanawiaiące Główną Dyrekcyą Górniczą w Kielcach; przepisuiące dla niéy obowiązki, ilość Osób, oraz wyznaczaiące Dochody dlatéyże Dyrekcyi Górniczéy | |||
| z dnia 20 lutego 1816 Publikator: Dziennik Praw Królestwa Polskiego Tom I (1816), nr 2, str. 169-176 |
ALEXANDRA I.
Cesarza Wszech Rossyi
Króla Polskiego etc. etc. etc.
Chcąc nadać wzrost kraiowemu Górnictwu, i przyprowadzić rozliczne w Królestwie Polskiém kopalnie wszelkich kruszców i rzeczy kopalnych do takiego stanu, aby przez rozszerzenie dawnych, odkrycie nowych, oraz przez doskonalsze sposoby ich wydobywania i wyrabiania stawały się coraz pożytecznieyszemi dla krain, i obudziły przemysł osób prywatnych do szukania korzyści z górnictwa. Na przełożenie Kommissyi Rządowéy Spraw Wewnętrznych po wysłuchaniu zdania Rady Stanu w ogolném zgromadzeniu, postanowiliśmy i stanowimy:
Dla bliższego zawiadywania i zatrudniania się na mieyscu wszystkiemi gorniczemi przedmiotami, ustanawia się Główna Dyrekcya Górnicza w Kielcach, iako mieyscu środkowém teraźnieyszych znakomitszych kopalni.
Głównym iéy obowiązkiem będzie, mieć szczególny dozór nad wszystkiemi, bądź w ziemi, bądź nad ziemią znayduiącymi się kruszcami, robotami, budowlami, składami i funduszami górniczemi.
Dyrekcya główna składać się będzie z Dyrektora Górnictwa, z Nadzorcy okręgów górniczych, z Nadzorcy machin i budowli, z z Nadzorcy Ekonomicznego Dóbr Narodowych na fundusz dla Górnictwa wyznaczonych, i Syndyka przestrzegaiącego praw i urządzeń górniczych, który razem będzie Sekretarzem w głównéy Dyrekcyi.
W téy Dyrekcyi z głosem doradczym iako Assessorowie zasiadać będą Kruszcomiernik (Markszeider) Probierz główny, Rewizor rachunkowy, Kasyer główny i razem Magazynier, Kontrollor Kassy i razem Pisarz magazynowy, Protokólista okręgowy, który przytém Rysownikiem bydź powinien.
Cała przestrzeń Kopalni i Hut, dzieli się na górnicze dozorstwa, których teraz ustanawia się pięć, a te są następuiące:
1. Miedzianogórskie Dozorstwo, 2. Olkuskosiewierskie, 3. Suchedniowskie, 4. Samsonowskie, 5. Pańkowskie (ieżeli na ostatnie Dozorstwo górnicze zaydzie zezwolenie Nayiaśnieyszego Pana).
Dozorstwo składa się z Dozorcy z Szychtmaystra i Zawiadowców (Verwalter) nad różnemi Hutami przełożonych.
Dyrekcya górnicza zostawać będzie pod ogólnym dozorem Kommissyi Rządowéy Spraw Wewnętrznych, a szczególnem zwierzchnictwem Członka kieruiącego Wydziałem górniczym, który przestrzega, aby wszyscy Urzędnicy i Officyaliści do Górnictwa należący, ściśle swoich obowiązków pilnowali, i podług przepisów i urządzeń postępowali. Do kieruiącego Górnictwém należy corok raz przynaymniey zwiedzać przestrzeń Kopalni i Hut, i obieżdżać górnicze Dozorstwa.
Główna Dyrekcya górnicza w Kielcach ma bezpośrednie zwierzchnictwo nad wszystkiemi górniczemi Dozorstwami, i czuwa na mieyscu nad wykonywaniem wszystkich robót górniczych i hutnych.
Jak w głównéy Dyrekcyi tak i w Dozorstwach górniczych dla odbywania iednostaynie czynności urzędowych, maią bywać posiedzenia, na których stanowić się będzie większością głosów, a w przypadku ich równości Prezyduiący rzecz rozwiąże.
Jeźliby większość głosów wypadła przeciw zdaniu Dyrektora górnictwa, w takim przypadku Członki Dyrekcyi i Dyrektor prześlą natychmiast do Zawiaduiącego kraiowem Górnictwem swoie zdania, wraz z ściągaiącemi się do nich powodami.
Osoby na wyrażone § 2im ninieyszego Wyroku Urzędy składaiące Dyrekcyą górniczą w Kielcach, będą mianowane przez Króla na podanie Kommissyi Rządowéy Spraw Wewnętrznych; osoby w § 3im na przedstawienie Dyrekcyi górniczéy Kommissya Rządowa Spraw Wewnętrznych mianuie. Kancellaryą i Zawiadowców (Verwalter) Hut, Dyrektor ustanawia.
Skoro główna Dyrekcya górnicza urządzona będzie, zatrudni się natychmiast uformowaniem Korpusu Górników.
Pod bokiem Dyrekcyi górniczéy będzie założona Szkoła górnicza praktyczna, w celu kształcenia zdatnych do Kopalni Urzędników i Officyalistów. Plan takowéy Szkoły przez Kommissyą Rządową Spraw Wewnętrznych, łącznie z Kommissyą Rządową Wyznań Religiynych i Oświecenia wypracowanym będzie.
Aby Osady Górnicze i Fabryki w przestrzeń Kopalń zakładać się maiące żadnéy przeszkody w swoich początkach i dalszym wzroście niedoznawały; cała takowa przestrzeń górnicza będzie wolna od wszelkich stanowisk i przechodów Woyska; a Osoby zupełnie górnictwu oddane, uwalniaią się od wszelkich powinności Woyskowéy służby.
Wszelkie Urządzenia górnicze dotąd używane, zachowuią się temczasowie z warunkiem; iż w żadnym przypadku prawom własności prywatnéy szkodzić nie mogą. Kommissya Rządowa Spraw Wewnętrznych zatrudni się zebraniem i ułożeniem Księgi praw górniczych cały Kray obowięzywać maiących, i poda ią do potwierdzenia Rządowi.
Kommissya Rządowa Spraw Wewnętrznych ułoży Organizacyą obeymuiącą dokładnie obowiązki i zatrudnienia do Dyrekcyi lub Dozorstw górniczych należące, i przepisze potrzebną Ordynacyą porządnego czynności odbywania.
Wykonanie nienieyszego postanowienia które w Dzienniku Praw ma bydź pomieszczone, Kommissyom Rządowym Spraw Wewnętrznych, oraz Przychodów i Skarbu w czém do któréy należy, poruczamy.
Działo się w Warszawie na posiedzeniu Rady Administracyinéy, dnia 20. Lutego 1816 Roku.
(podpisano) Zaiączek.
| Minister Spraw Wewnętrznych i Policyi |
|
| (podpisano) T. Mostowski. | |
| Radzca Sekretarz Stanu, Generał Brygady | |
| (podp.) Kossecki | |
| Zgodno z Oryginałem | |
| Radzca Sekretarz Stanu, Generał Brygady | |
| (podp.) Kossecki | |
| Zgodno z Wypisem | |
| Minister Sprawiedliwości | |
| Wawrzecki. |
Dzień ogłoszenia d. 26. Marca 1816.
