Prawda (Zola)/Przedmowa
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Prawda |
Wydawca | Wydawnictwo Przeglądu Tygodniowego |
Data wyd. | 1909 |
Druk | Druk Wł. Łazarskiego |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Tłumacz | anonimowy |
Tytuł orygin. | Verité |
Źródło | Skany na Commons |
Inne | Cała powieść |
Indeks stron |
W roku 1902 genialny pisarz Emil Zola wydrukował w dzienniku paryzkim „Aurorre“ ostatni swój utwór p. t. Prawda (Verite), osnuty na wszechświatowego rozgłosu procesach kapitana Dreyfusa. Jednocześnie z ukazaniem się tej opowieści, rozpoczął druk jej polskiego przekładu „Przegląd Tygodniowy“ — lecz skutkiem zakazu zmuszony został przerwać dalszą publikacyę. Znakomity autor z patryotyzmem jemu właściwym, unikając pamfletu, akcyę swej opowieści nie prowadził w sferze armii, ale ją przeniósł w stosunki szkolnictwa francuzkiego, na tle walki szkół kongregacyjnych ze szkołą świecką. Ta okoliczność jest dla mnie, jako wydawcy, nader ważną, gdyż obecne stosunki polskiego szkolnictwa są bardzo podobne do ówczesnych francuzkich. Dziś kler katolicki w Królestwie usiłuje, za wszelką cenę, zagarnąć polskie szkoły prywatne pod swój wpływ wyłączny, co narusza rdzenne interesa naszego narodu i jego oświaty. Przy tak różnorodnem składzie społeczeństwa polskiego, szkoła powinna być ogniskiem wspólnem, gdzieby się przetopiły różne pierwiastki i ich antagonizmy w jedność obywatelską i narodową, gdzieby zamiast różnic religijnych, socyalnych i narodowościowych zapanowała solidarność, tolerancya i szacunek wzajemny w młodem pokoleniu. Szkoła wyłącznie wyznaniowa jest wprost zbrodnią przeciwko tym względom, a więc i przeciwko narodowi polskiemu w Królestwie. Przykładem zaś ostrzegającym, do czego prowadzi, przykładem wymownym i doskonale, z wielką siłą argumentami wykazanym, jest opowieść Zola „Prawda“. Przedstawić społeczeństwu polskiemu tę prawdę, zdało mi się obowiązkiem i korzystając z obecnych stosunków wydawniczych, wznowiłem druk tego utworu.