Asyrja i Babilonja, starożytne królestwa w Azji, położone nad Eufratem i Tygrysem, politycznie odrębne, pod względem kultury najściślej ze sobą połączone. Religja asyryjska i babilońska jest niemal ta sama, gdyż wszystkie koncepcje religijne i bóstwa asyryjskie przeszły do Babilonji. Tylko bóstwa naczelne są inne, a mianowicie w Asyrji jest niem Aszur, w Babilonji Marduk, obydwaj będący bóstwami stolic obydwu państw. W epoce najdawniejszej religja asyryjsko-babilońska polegała na personifikacji gwiazd i sił natury. W trzeciem tysiącleciu przed Chr. każde miasto babilońskie i asyryjskie miało swoje osobne bóstwo. Po dokonanem przez Hammurabiego (2123 — 2081 przed Chr.) zjednoczeniu wszystkich miast babilońskich w jedno królestwo Marduk stał się bóstwem całego państwa babilońskiego tak, jak Aszur był bóstwem państwa asyryjskiego, co nie przeszkadzało istnieniu w obydwu królestwach całego mnóstwa innych bóstw, z których w ciągu wieków formowały się kombinacje bóstw i systemy teologiczne. Na czele stoi trójca bóstw: Anu, król nieba, En-lil, później zwany Bel lub Baal, bóg ziemi i Ea, bóg oceanu, mistrz mądrości i opiekun sztuk pięknych. Drugą trójcę stanowili: Siu, bóg księżyca, Szamasz, bóg słońca, sprawiedliwości i prawodawstwa i Isztar (po grecku Astarte), bogini życia i wegetacji, u Asyryjczyków czczona także jako bogini wojny i uważana za żonę Aszura, ich najwyższego bóstwa. Prócz tego wybitniejszemi bóstwami byli: Niu-ib, bóg wojny, polowania i rolnictwa, Nergal, bóg chorób, zarazy i śmierci i bóg królestwa zmarłych, oraz Damuzi, czyli Tammuz (Adonis Fenicjan i Greków), bóg wegetacji. Jest kochankiem (mężem) Isztar (Astarty), co roku niknie, spalony skwarem letniego słońca i zstępuje do świata podziemnego, aby z wiosną powstać na nowo.
