Ekspektatywa, czyli prawo oczekiwania, sposób nadania beneficjum kościelnego jeszcze nieopróżnionego drogą t. zw. prewencji, która polega na tem, że papież uprzedza wakans i nadaje beneficjum niewakujące, t. j. jeszcze prawnie posiadane, duchownemu, który w ten sposób otrzymuje ekspektatywę, czyli prawo oczekiwania na opróżnienie beneficjum i zajęcia go, skoro się opróżni. Prawo kanoniczne zakazuje nadawania ekspektatyw, czyli że ekspektatywę może nadać tylko papież i to w ten sposób, że w razie zachodzących warunków prawnych, np. niezdolności biskupa wskutek choroby lub podeszłego wieku do wykonywania obowiązków, ustanawia przy nim koadjutora „cum iure succedendi“, t. j. pomocnika z prawem następstwa.
