Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów/Karaimi
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów |
| Wydawca | M. Arct |
| Data wyd. | 1930 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | K – wykaz haseł K – całość |
| Indeks stron | |
Karaimi (mylnie karaici), hebr. karaim, b’ne mikra — „synowie biblji“, sekta żydowska, powstała w VII w., wedle innych źródeł w drugiej połowie VIII w. po Chr. w kalifacie bagdadzkim (Arabji i Babilonji). Założycielem jej był Aman Huasi (Anan ben David, 700 — 765), który odrzucił tradycję rabiniczną i talmud a uznał tylko pięcioksiąg Mojżesza jako zbiór obowiązujących przepisów religijnych. Karaimi rozszerzali się głównie w. krajach islamu, w Palestynie, Egipcie, Konstantynopolu i na Krymie. Z Krymu już po zmieszaniu z tamtejszą ludnością przybyli w XIV w. na Litwę, gdzie wedle tradycji miał ich sprowadzić Witold, wielki książę litewski. Od żydów różnią się nietylko wyznaniowo, ale i etnicznie. Język ich zalicza się do grupy języków tursko-tatarskich a w narzeczu karaimów polskich spotyka się poza pniem tureckim naleciałości językowe hebrajskie, arabskie, nowo-perskie i słowiańskie.
Karaimi polscy, których jest około tysiąc, mieszkają w czterech gminach: w Trokach, Wilnie, Łucku i Haliczu. Na Litwie kowieńskiej znajdują się w Poniewieżu, istnieją także gminy karaimskie na Krymie i w Odesie. Poza Europą znajdują się w Egipcie i Palestynie. Przez długie lata Kair był siedzibą ich naczelnika, zwanego Nasi lub Hachan, wywodzącego swój ród od Dawida. Pierwsze dowody organizacji karaimów na Litwie stanowią przywileje królewskie i wielkich książąt litewskich, pochodzące z XV wieku. Obecnie związek religijny karaimski w Polsce reprezentuje hachan, stojący na czele Zarządu duchownego w Trokach, który składa się z hachana i z kolegjum hazzanów, czyli duchownych przy karaimskich domach bożych, zwanych kienesami. Wyboru hadhana dokonywa się co lat 7. Karaimi posiadają wcale pokaźną literaturę z X — XII wieku, treści egzegetycznej i polemicznej. Wśród karaimów polskich zasłynął w XIX wieku Abraham Firkowicz, duchowny karaimski, jako archeolog i historyk. Od r. 1924 wy-dają karaimi w Wilnie „Myśl karaimską“, rocznik redagowany w poprawnym języku polskim. Część artykułów drukuje się w języku karaimskim czcionkami łacińskiemi.
