Promieniotwórczość/Rozdział XII/64
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Promieniotwórczość |
| Redaktor | Irena Joliot-Curie Frédéric Joliot-Curie |
| Wydawca | Komitet Wydawniczy Podręczników Akademickich |
| Data wyd. | 1939 |
| Druk | Drukarnia Kasy im. Mianowskiego |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Tłumacz | Ludwik Wertenstein |
| Tytuł orygin. | La radioactivité |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
Wkrótce po odkryciu radiopierwiastków, kilku uczonych stwierdziło jednocześnie, że istnieją trzy rodzaje promieni, które otrzymały nazwy promieni α, β i γ: promienie α są to promienie korpuskularne, niosące ładunek dodatni, promienie β utworzone z elektronów unoszą ładunek ujemny, promienie γ są natury elektromagnetycznej. Analiza promieniowania była oparta na badaniu absorpcji promieni i ich odchylania się w polu magnetycznym[1].
Można oddzielić trzy rodzaje promieni działaniem pola magnetycznego, jak to pokazuje schemat przedstawiony na rys. 87. Wiązka promieni α, β i γ pochodzących od ziarnka soli radowej jest ograniczona za pomocą małej rurki z ołowiu. Jeżeli promienie biegną w jednostajnym polu magnetycznym o dostatecznie wielkim natężeniu, prostopadłym do płaszczyzny rysunku i skierowanym od przodu do tyłu, to promienie γ nie ulegają odchyleniu, natomiast promienie α są nieznacznie odchylone na lewo, promienie β zaś silnie zakrzywione na prawo.
Jeżeli radiopierwiastek lub grupa radiopierwiastków wysyła jednocześnie promienie α, β i γ, to całkowita energia promieniowania α jest na ogół znacznie większa od energii promieniowania β i γ. W komorze jonizacyjnej rozmiarów najczęściej używanych, w której promienie wychodzące ze źródła przebiegają w powietrzu kilka centymetrów zanim dosięgną ściany, obserwowana jonizacja jest prawie całkowicie następstwem absorpcji promieni α, udział promieni β w jonizacji nie przekracza 1%, udział zaś promieni γ jest jeszcze mniejszy.
Pomimo jednak wielkiego natężenia efektu jonizacyjnego promieni a można łatwo usunąć to działanie. Wystarcza przykryć aktywną substancję cienkim ekranem, np. arkuszem papieru, lub folią glinową o grubości 0, 1 mm; promienie α nie przechodzą przez taki ekran, natomiast promienie β mogą przejść przez kilka milimetrów glinu, promienie γ zaś działają nawet poprzez kilka centymetrów ciężkiego metalu, np. ołowiu.
Porównywając przenikliwość promieni α, β i γ z przenikliwością analogicznych promieni powstających w rurce Crookesa stwierdzamy, że promienie a są znacznie bardziej przenikliwe od promieni dodatnich (kanalikowych), co dowodzi, że ich prędkość jest znacznie większa. Podobnie promienie β są na ogół bardziej przenikliwe od promieni katodowych, promienie γ zaś od promieni X, co w pierwszym przypadku świadczy o większej prędkości, w drugim zaś przypadku o większej częstości. Należy jednak zaznaczyć, że emisja ciał promieniotwórczych jest niejednorodna i obejmuje również bardzo mało przenikliwe promienie β i γ.
