Słownik etymologiczny języka polskiego/łokać

<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

łokać, łoczę, ‘łeptać, chlać, żłopać’; »grzechy jako wodę łoczesz«, jeszcze u Wujka, potem zapomniane; od tego połok, ‘obżerca’; protestanci szydzili z katolików, że w zapusty obchodzą św. Połoka; dalej: obłok, obłoczca, a z tego: obłojca (jak ojca z oćca, kojca z koćca), ‘obżarty’ i ‘opiły’; do tego: obłojstwo, ‘obżarstwo’, obłojnie, ‘chciwie’; ułokany, ‘opiły’. Lit. łak-ti, o ‘(ch)łeptaniu (psa i kota)’. Z tem stoi we związku aryjska nazwa ‘kałuży, błota’, ‘jeziora’: cerk. łoky, serb. bułg. lokwa, łaciń. lacus, ‘jezioro’, celt. loch (to samo), grec. lakkos, ‘cysterna’, niem. Lache (stąd wzięta nasza pożyczka: łacha, ‘odnoga rzeki’; »rzeka w łachy się rozchodzi«); por. czes. lok, ‘łyk’, lokacz, ‘opój’ (nasze łokactwo), lokácz, ‘kałuża’, ‘głębia w stawie’. Pień ten sam co we łkać, łykać, Łek (‘moczar’), łekno. Od wrażenia słuchowego przy ł(y)kaniu i przy szłapaniu po mokradli; łekno zwie się u Serbów lokwań. Łokać prasłowiańskie; cerk. łokati, łoczą, rus. łokat’ (łok(o)tat’, ‘paplać’), serb. krwolok, ‘krwopijca’, czes. lokati i lákati, ‘łykać’. Pień więc podwójny, z e, o, i z ŭ, y, jeśli łykać i łokać jedno. P. łałok.