Słownik etymologiczny języka polskiego/żubr

<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Artykuł w Wikipedii Artykuł w Wikipedii
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

żubr, mylnie odmazurzone z pierwotnego zubr i ząbrz (u i ą stale się mieniają); nazwy miejscowe, Zembrowo, Zębrze; zwierz ocalał dłużej w mazowieckich lasach, dziś tylko w białowieskiej puszczy, ale rozszerzenie nazw miejscowych dowodzi, że żył niegdyś w całej Polsce. Znała go dobrze i Litwa, nazywając go stumbras (st- zamiast syczącej s-, jak w stirna=sarna); w pruskiem wissambers, gdzie wis- niejasne. W 15. wieku obcego ‘tygrysa’ tłumaczono najdowolniej ząbrzem, nie mając o tygrysie wyobrażenia (podobnie ‘osła dzikiego’ łosiem ochrzczono, a ‘wielbłąda’ orzem); jeszcze w słowniczku około r. 1500: »tigris, ząbrz«, i tak przedtem zawsze; w »Murmeljuszach« zambr i zubr, ‘tygrys’. Prasłowo; tak samo u innych Słowian (ale z z-, nie ż-), cerk. ząbr, itd.