Słownik etymologiczny języka polskiego/dziw
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
Data wyd. | 1927 |
Miejsce wyd. | Kraków |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
dziw, tylko męskie w 14 i 15 w., »wiele dziwów«, biblja, później i dziwo; dziwny, dziwić i dziwować się, »wielikie dziwowanie«, biblja, dziwowidze już w 14. wieku, ‘widze’, dziwowisko, z(a)dziwić, wydziwiać, podziw; dziwoląg i dziwotwór; dziwak r. 1500, dziwaczyć, dziwactwo. Niema nic wspólnego z dziwy, ‘dziki’. Prasłowo; cerk. diw i diwo, dĭwĭn, diwiti sę; wszędzie tak samo; pierwotne znaczenie: ‘patrzyć’, małorus. (po)dywyś, ‘(po-)patrz’, czes. diwadlo, ‘teatr (dziwowisko)’. Wywodzą od pnia diw-, ‘jaśnieć’, od którego aryjska bogów jasnych nazwa, lit. diewas, ‘bóg’, deiwe (słow. diw? ‘straszydło’), ind. dēwa-, łac. deus i divus, ‘boski’; inni raczej od ind. su-dīti-, ‘z dobrym blaskiem’, grec. dēlos, ‘jawny’ (z *deiēlos, homer. deato, ‘zjawił się’); lit. urobione z -r, dyrēti i dyroti, ‘patrzyć’, bułg. dirja, ‘ślad’ (u nas niema), niem. Zier, ‘ozdoba’.