Słownik etymologiczny języka polskiego/gnać
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
Data wyd. | 1927 |
Miejsce wyd. | Kraków |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron | |
Strona w Wikisłowniku |
gnać, gnam (dawna odmiana: żonę, żeniesz, żoną, bo gnać odmieniało się jak brać, biorę, bierzesz, biorą); między g-n półgłoska zaniemiała, więc ode-gnać, rozegnać; inne złożenia: wygnać, wygnanie, wygnaniec, wygnaństwo. Pień gŭn-, gen- (żen-) i gon-, p. gonić. Aryjski to temat: ghen-; lit. ginti, ‘pędzić’, gink gywolus ganyti, ‘pędź bydło na paszę’ (p. gonić), gynēti, ‘napędzać’; ginti znaczy i ‘bronić’, gin-kłas, ‘broń’, gincza, ‘upór’. U nas odmiana nieraz mylna, np. wyżeną zamiast wyżoną, żenąc zamiast żonąć. Tak samo u wszystkich Słowian: cerk. gŭnati, żeną, czes. hnáti, żenu; i u nich gonię nieraz pierwotne żeną zastępywa. Ind. hanti, ‘bije’, ‘zabija’, grec. theinō i fonos, ‘zabójstwo’. Por. gon, żąć.