Słownik etymologiczny języka polskiego/gwar
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Strona w Wikisłowniku
| |
gwar słowiańskie, gwarzyć, gwarny i gwarliwy (gwara w znaczeniu ‘narzecza’, gwarowy, np. słownik, nowsze; dawniej: ‘wymowa’); z a wyłącznie polskie; z o w cerkiew. gwor, o ‘bełkocie wody’, łuż. howrić (z hworić?), o ‘szumie’ wszelakim; ten sam pień z odmienną samogłoską w gaworzyć, zamiast goworzyć, por. Goworek; z gwar i gwor por. kwas; jest to pień gu-, o ‘ryku’, rozszerzony przez -r; rus. gurba, ‘tłum’.
gwar niemieckie, dziś nieznane, z przewodu sądowego miejskiego, ‘poręka skargi’, w 15. i 16. wieku (»gwar się stał, t. j. aby wyżej nie żałował«, prawią ortyle 15. w., »podnieść lub uczynić gwar«, u Groickiego 1560 r.); z niem. Gewähr, od którego poszły i wszelkie romańskie słowa: gwarancja, gwarantować (guarantia w łacinie średniowiecznej, ang. warrant). Ten sam pień niemiecki istnieje w Warte, ‘gwardja’, gwardjan (klasztorny), co napowrót wróciło do Niemców jako Garde, bo w franc. bez w: garde, z niem. Warte; stąd i garderobe (nasze garderoba), garantir (i u nas mówią wedle tego garantować, jak i Niemcy, ale włos. guardia, guardaroba i t. d.; we Lwowie garde-de-corps wkońcu na furdygę zeszło).
