Słownik etymologiczny języka polskiego/kmieć
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Artykuł w Wikipedii
| |
 Strona w Wikisłowniku
| |
kmieć, kmiotek, kmiotówna, kmiotowic; kmiotaszek; kmiecy; służy u Słowian, oprócz Rusi Wielkiej i Łużyc, ‘znacznemu wiekiem i dostatkiem chłopu’, ‘sołtysowi’; w wieku 11.—13. oznacza ‘wysokiego urzędnika’: »kmetones regni«, »Adamie ty boży kmieciu, ty siedzisz u Boga w wiecu«, w dodatku do Bogurodzicy z 14. wieku; tyle co ‘baron’; z ‘starszyzny książęcej’ przeszła nazwa na ‘starszyznę wiejską’. Litwa zapożyczyła to słowo, ale jej kumetis, jak i pruski, spadł na ‘zagrodnika’. Poszło z łac comites (comes), pierwotnie ‘towarzysz’, dalej ‘orszak, świta, dwór’, nakoniec ‘naczelnik’; na Wschodzie słowiańskim niemal tak nieznane jak i żupan; głównie na Bałkanie i u Czechów, Polaków. W biblji, za przykładem czeskim, kmieć ‘starca’ tłumaczy. Nazwa Kmity nic nie ma z kmieciem spólnego; jest czeskie kmit, ‘łysk’, kmitati i kmitnouti, ‘błyszczeć’, więc od tego raczej.
