Słownik etymologiczny języka polskiego/lato
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
Data wyd. | 1927 |
Miejsce wyd. | Kraków |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron | |
Artykuł w Wikipedii | |
Strona w Wikisłowniku |
lato, latko; latny i letni (długoletni, »letnia woda«, zletnić), leciwy, złożone: latopis (pomijamy odmiany i urobienia), wieloletni, dawne latorośl (latorość, latorózga, latorosłka i latorostka); latoś (w przeciwieństwie do łoni), t. j. latosie (‘lato to’), a z tego nowy przymiotnik, latosi (»latosie cielę«); do letni: letnik ‘suknia lekka, letnia, latowa’ (szczególniej damska); latować się, o krowie (czy nie od latania?). Już co najmniej od 10. w. łączy lato oba znaczenia: ‘roku’, i ‘pory rocznej ciepłej’; szczególniej w liczbie mnogiej używają »lat« i ci, co dla liczby pojedynczej osobne mają rzeczowniki (rok czy god). La-to (por. ja-ta) od tegoż pnia co i lać, ‘pora dżdżysta’, w przeciwstawieniu do śnieżystej, co wobec surowości dawnego klimatu nie dziwi, chociaż przyznamy, że nigdzie indziej podobnie ‘lata’ nie nazwano; inne próby, z praniem. *lēth- ‘wiosna’, celt. laithe, ‘dzień’, nie lepsze; wyraz całkiem słowiański, więc nowszy.