Słownik etymologiczny języka polskiego/lato

<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Artykuł w Wikipedii Artykuł w Wikipedii
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

lato, latko; latny i letni (długoletni, »letnia woda«, zletnić), leciwy, złożone: latopis (pomijamy odmiany i urobienia), wieloletni, dawne latorośl (latorość, latorózga, latorosłka i latorostka); latoś (w przeciwieństwie do łoni), t. j. latosie (‘lato to’), a z tego nowy przymiotnik, latosilatosie cielę«); do letni: letnik ‘suknia lekka, letnia, latowa’ (szczególniej damska); latować się, o krowie (czy nie od latania?). Już co najmniej od 10. w. łączy lato oba znaczenia: ‘roku’, i ‘pory rocznej ciepłej’; szczególniej w liczbie mnogiej używają »lat« i ci, co dla liczby pojedynczej osobne mają rzeczowniki (rok czy god). La-to (por. ja-ta) od tegoż pnia co i lać, ‘pora dżdżysta’, w przeciwstawieniu do śnieżystej, co wobec surowości dawnego klimatu nie dziwi, chociaż przyznamy, że nigdzie indziej podobnie ‘lata’ nie nazwano; inne próby, z praniem. *lēth- ‘wiosna’, celt. laithe, ‘dzień’, nie lepsze; wyraz całkiem słowiański, więc nowszy.