Słownik etymologiczny języka polskiego/nagroda
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
Data wyd. | 1927 |
Miejsce wyd. | Kraków |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron | |
Artykuł w Wikipedii | |
Strona w Wikisłowniku |
nagroda, mylnie nadgroda (por. pochlebiać i podchlebiać), nagrodzić, wynagrodzenie; tylko u nas nabrało znaczenia ‘daru-zapłaty’ (rus. nagrada, małorus. nahoroda, są polonizmy). Jak w »bez ogródek« (t. zn. ‘wprost’, ‘bez obsłonek’) oddaliło się znaczenie od grodzenia, grodzy, podobnie i tu: nagrodzić znaczyło ‘nawalić grodzy’, ‘obaloną grodzę nastawić’, a więc ‘odszkodować, powetować, zadosyć uczynić’ (i na tym stopniu pozostało czeskie náhrada, głównie dla ‘zastępstwa’, niem. ‘Ersatz’); stąd u nas w 16. wieku i ‘dar-zapłata’ (por. podobny rozwój znaczeniowy słowa zapłata).